Społeczeństwo to nic innego jak zbiorowość tworzona przez jednostki. Każda z nich ma prawo do własnego zdania i własnej wizji rozwoju społeczności, w której żyje i funkcjonuje. Dlatego też często mamy do czynienia z konfliktem idei, co może stanowić jeden z najsilniejszych argumentów przeciwko zgodzie i harmonijnemu rozwojowi danego środowiska. Dobrze ujął to Sławomir Mrożek w najsłynniejszych chyba swoim dramacie, pt. Tango. Rodzina głównego bohatera jest przykładem tego jak w przestrzeni, gdzie spotykają się różne indywidualności, może dojść do nieporozumień prowadzących do niebezpiecznych konfliktów. Wszystko to właśnie przez idee.
W Tangu mamy do czynienia z rodziną znajdującą się w dość niecodziennej i niespotykanej sytuacji. Przedstawiciel najmłodszego pokolenia, Artur, znajduje się w mentalnym zaułku, ponieważ odebrano mu – naturalną dla jego wieku – możliwość buntu przeciw zasadom. Jego rodzina jednak od zawsze żyje w sposób anarchistyczny i przełamuje wszystkie zwyczaje i konwenanse. Artur nie potrafi się odnaleźć w środowisku o tak odwróconych wartościach, gdyż przeważnie to starsi stoją po stronie tradycji, obyczaju i doświadczenia, a młodzi po stronie buntu, spontaniczności, porywów uczuć i emocji. Artur dusi się w takim środowisku i postanawia przywrócić w swojej rodzinie ład, próbuje wmusić w jej członków zachowanie adekwatne do ich wieku. Jego trud jednak jest daremny.
W świecie, w którym przełamywanie zasad stało się zasadą, nie ma zasad, przeciw którym można by się skutecznie buntować. Rodzice i dziadkowie Artura hołdują idei całkowitej wolności, również seksualnej, która jednak w ich wykonaniu nie różni się niczym od całkowitej anarchii, a ta prowadzi już do rozkładu społecznego. W domu dochodzi do tragedii, zamieszanie prowadzi Artura do wpadnięcia w rozpacz, a Edka do zamordowania go i przejęcia władzy siłą. Stanowi to gorzką puentę tego, że tam, gdzie przestają funkcjonować jakiekolwiek idee, lub tam, gdzie członkowie społeczeństwa nie mogą zdecydować się co do kierunku rozwoju, tworzą się idealne warunki, by do władzy doszli tyrani i by zapanowały rządy siły.
Konflikt idei społecznych został również przedstawiony przez Bolesława Prusa w Lalce. Główny jej bohater, Stanisław Wokulski, jest człowiekiem, który bardzo prężnie działa na rzecz społeczeństwa. Posiadanie ogromnych pieniędzy nie wpędziło go w samozadowolenie i pychę. Inwestował nie tylko w konkretne jednostki, w których widział potencjał, lecz także w społeczeństwo ogólnie. Próbował rozkręcić polsko-rosyjską spółkę handlową, która dałaby Polakom mnóstwo miejsc pracy, a w dalszej perspektywie podniosła status ekonomiczny społeczeństwa polskiego. Potrzebne mu jednak było wsparcie arystokracji polskiej, która w dużej części nie podzielała idei społecznych Wokulskiego.
Arystokraci nie uważali, że należy stawiać na rozwój całego społeczeństwa jako jednego organizmu, odcinali się od biedoty i innych grup społecznych. Poruszali się w kręgu abstrakcyjnych pojęć i twierdzeń, które w żaden sposób nie wpływały na poprawę sytuacji społeczno-politycznej narodu polskiego. Przez takie podejście rozkręcenie spółki nie udało się, a naród polski po raz kolejny odsunął od siebie perspektywę poprawy własnej sytuacji czy nawet wyzwolenia się ekonomicznego spod władzy zaborców.
Powyższe przykłady dobitnie pokazują fakt, że konflikt idei w każdym społeczeństwie to zjawisko niebezpieczne. Członkowie społeczeństwa bowiem, zajęci wewnętrznymi sporami, mogą nie zauważyć, że zbliża się do nich niebezpieczeństwo, które na ich nieporozumieniu skorzysta.