Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Na każdym kroku możemy dziś zaobserwować to, jak świat idzie do przodu. Rozwój jest coraz bardziej dynamiczny, coraz szybszy. Technologię, które dziesięć lat temu były zaledwie mglistymi ideami, dzisiaj są powszechnie używane na całym świecie.
Pytanie „być czy mieć?” zajmuje głowy filozofów od najdawniejszych czasów. Jako ludzie uwikłani w codzienność dostrzegamy rozdźwięk pomiędzy poświęceniem życia wartościom duchowym a skupieniem się na zabezpieczeniu swojego bytu materialnego. Czy więc jedno wyklucza drugie inie da się ich połączyć?
Lalka autorstwa Bolesława Prusa to jedna z najważniejszych powieści całej polskiej literatury. Na jej temat napisano wiele opasłych tomów opracowań naukowych. Jej rozmiar, specyficzny styl, złożoność fabularna, niecodzienna kompozycja oraz przede wszystkim panoramiczność sprawiają, że powieść ta jest prawdziwą skarbnicą wątków, tematów czy motywów literackich. Oto najważniejsze z nich:
Każdy z nas zna przysłowia takie jak: „Każdy jest kowalem własnego losu” lub „Fortuna kołem się toczy”. Pierwsze z nich wskazuje na to, że to od każdego człowieka zależy, jak będzie wyglądało jego życie i do czego w nim dojdzie, drugie mówi jednak o przypadkowości z jaką ludzie obdarowywani są przez los szczęściem i bogactwem. Które więc z tych twierdzeń jest bliższe prawdy? Rozważania takie towarzyszą ludzkości od pokoleń, nie pomijali ich w swoich dziełach również przedstawiciele literatury, w tym literatury polskiej. Problem ten poruszył m.in. Bolesław Prus w swojej powieści pt. Lalka.
Grzechy dzieciństwa to piękne opowiadanie Bolesława Prusa. Mieści się w nim cała paleta barw, od których skrzy się świat widziany oczami dziecka. Dzięki głównego bohaterowi, Kaziowi Leśniewskiemu, czytelnik jest w stanie przypomnieć sobie, jak piękne i proste, chociaż niepozbawione nieszczęść i trudności, potrafi być życie widziane z perspektywy dwunastolatka.
Lalka Bolesława Prusa to absolutna podstawa polskiej literatury. Jest uznawana za najwybitniejsze dzieło polskiego realizmu i jedno z największych osiągnięć polskojęzycznego piśmiennictwa w historii. Opowieść o nieszczęśliwej romantycznej miłości zamożnego kupca galanteryjnego do pięknej, choć lekkomyślnej i bezpodstawnie narcystycznej arystokratki, należy niezachwianie do kanonu polskiej sztuki i od dziesiątek lat zdobywa serca nowych pokoleń czytelników. Nie znać Lalki to jak nie znać tabliczki mnożenia.
Mężczyźni rozmawiają o Stanisławie Wokulskim i losach jego sklepu na Krakowskim Przedmieściu.
Wokulski wraca z wojny rosyjsko-tureckiej i odwiedza Rzeckiego.
W powieści Bolesława Prusa, pt. Lalka, mamy do czynienia z ogromną rzeszą różnorodnych bohaterów, z których każdy – w mniej lub bardziej zdeterminowany sposób – do czegoś dąży. Niektórym – jak Wokulskiemu – udaje się niemal wszystko, inni nie mogą osiągnąć wymarzonych celów, nawet z czyjąś pomocą. Dlaczego tak jest? Czy rzeczywiście wszystko w naszym życiu zależy od siły naszej woli i wytrwałości, czy jednak oprócz determinacji potrzebna jest przychylność nieznanej siły wyższej, na którą nic ani nikt nie ma wpływu? Rozważmy ten problem na przykładzie bohaterów Lalki.
Epoka pozytywizmu przyniosła diametralnie inne od romantycznych idee społeczne. Umysłami myślicieli pozytywistycznych zawładnął wizerunek społeczeństwa jako jednego organizmu, który nie może w pełni poprawnie funkcjonować, jeśli jakaś jego część nie jest do końca zdrowa.
Lalka Bolesława Prusa to powieść panoramiczna – przedstawia bardzo szeroki przekrój społeczeństwa polskiego drugiej połowy XIX wieku. Było to społeczeństwo wielokulturowe, w którego skład oprócz Polaków wchodzili również Niemcy, Rosjanie, Austriacy czy Żydzi. Właśnie żydowska mniejszość narodowa była obiektem zainteresowania pozytywistów, którzy postulowali jej całkowitą asymilację. Prus, poprzez swoich bohaterów o żydowskim pochodzeniu, mógł nieco bardziej wniknąć w tę kwestię i przeanalizować jej bardzo skomplikowany charakter.
Marianna była dziewiętnastoletnią dziewczyną pochodzącą z najuboższych warstw społecznych. Na początku dorosłości próbowała utrzymać się z pracy w szwalni, jednak brakowało jej umiejętności i kwalifikacji, przez zarabiała zbyt mało, żeby wystarczało jej na najuboższe nawet warunki. Ciężka sytuacja materialna pchnęła ją do dramatycznego gestu – zaczęła pracować jako prostytutka.
Lalka Bolesława Prusa to powieść wielowątkowa nie tylko pod względem fabularnym, lecz także pod względem ogromu refleksji i diagnoz społecznych w niej zawartych. Pod tym względem jednym z głównych wątków powieści staje się podsumowanie tego, ile naród polski zyskał, a ile stracił, realizując po kolei idee romantyczne, a potem pozytywistyczne. Prus słowami lub uczynkami swoich bohaterów stawia również pytania o to, czy społeczeństwo polskie było w ogóle w stanie w pełni zrealizować postulaty poszczególnych epok i do czego doprowadziły go te próby. Warto przyjrzeć się z bliska tej, niekiedy bardzo gorzkiej, diagnozie.