Sklepy cynamonowe Brunona Schulza to dzieło niezwykłe pod względem kreacji świata przedstawionego. Rzeczywistość przeplata się w nim z wyobraźnią, marzeniem, snem. Niekiedy trudno oddzielić jedno od drugiego. Równie oryginalnie przedstawieni są bohaterowie, którzy niekiedy więcej mają w sobie z wyobrażeń, jakie snujemy często o osobach, których dawno w naszym życiu nie ma, niż z prawdziwymi osobami, którymi były.
Spis treści
Józef
Główny bohater oraz narrator Sklepów cynamonowych. Jest młodym chłopcem, uczniem gimnazjum. Zwraca uwagę zwłaszcza jego postrzeganie świata. Perspektywa dziecka jest bowiem perspektywą przesyconą wyobraźnią, złudzeniami (w dobrym tego słowa znaczeniu), skojarzeniami, wiarą w naturalność i niewinność świata. Świat dla Józefa jest miejscem magicznym, baśniowym, w którym na każdym kroku czekają tajemnice, proszące o to, by je odkryć. Chłopiec z ciekawością odkrywa nowe miejsca, przypatruje się swojemu miastu, które traktuje jak żywy, ciągle rozwijający się organizm, oraz ludziom, zarówno tym, których zna, jak i tym, których dopiero poznaje. Chłopiec jest bardzo wrażliwy. Ogromną rolę w jego życiu pełni ojciec, którego szaleństwo traktuje jako objawienia i przez pewien czas uważa go za proroka. Perspektywa biblijna również wielokrotnie pojawia się w sposobie opisywania przez Józefa świata, ludzi i wydarzeń.
Jakub
Ojciec głównego bohatera. Jest właścicielem niewielkiego sklepiku w Drohobyczu, gdzie zarabia na utrzymanie rodziny. Wewnętrznie jest jednak człowiekiem bardzo wrażliwym o wielu pasjach, często niezrozumiałych dla przeciętnego człowieka i sprawiających wrażenie wariactwa. Prowadzi go to jednak do choroby, którą można uznać za obłęd. Coraz bardziej zatraca kontakt z rzeczywistością, pogrążając się w swoim własnym świecie złożonym z filozofii, ornitologii oraz wizji religijnych. Pragnie zdobyć całkowitą kontrolę nad materią i być w stanie odtworzyć akt kreacyjny Boga. Choroba wykańcza go psychicznie oraz fizycznie. W końcu staje się niemal niezauważalny dla innych domowników. Niedługo potem umiera. Jest bardzo ważną postacią dla swojego syna, który ma go za kogoś z pogranicza jawy i świata fantastycznego.
Matka Józefa
Postać drugoplanowa. Nie pełni najważniejszej funkcji w świecie Józefa. Jest osobą odpowiedzialną, racjonalną, raczej poważną, co stoi w sprzeczności z charakterem ojca. Dzięki niej rodzina jest w stanie funkcjonować po popadnięciu Jakuba w obłęd. Kobieta prowadzi wówczas dalej jego sklep i opiekuje się Józefem. Jej relacja z synem nie jest tak bliska, jak ma to miejsce w przypadku ojca.
Adela
Służąca w domu Józefa. Symbolizuje witalność i erotyzm. Wyczuwalne jest niejednoznaczne napięcie pomiędzy nią i Jakubem. Na co dzień rzetelna i twardo stąpająca po ziemi. Musi radzić sobie ze skutkami szaleństwa Jakuba, np. wówczas, gdy sprząta bałagan na strychu, na którym mężczyzna urządził swoje ptasie królestwo.
Agata
Ciotka Józefa, w której domu na wsi przez pewien czas chłopiec przebywa. Kobieta charakteryzująca się obfitymi kształtami oraz pewnością siebie. Jest postacią dominującą w małżeństwie, przez co bardzo często narzeka na swojego męża.
Marek
Mąż Agaty. Niepozorny mężczyzna, który jest całkowicie zdominowany przez swoją małżonkę.
Emil
Syn Agaty i Marka. Młodzieniec obyty w świecie. Podróżnik i pasjonat gier karcianych. Pokazuje głównemu bohaterowi karty z wizerunkami nagich kobiet.
Tluja
Niedorozwinięta umysłowo dziewczyna, która mieszka na wysypisku śmieci. Córka Maryśki, ubogiej kobiety, która pracuje zmywając podłogi w drohobyckich domach.
Paulina i Polda
Szwaczki, które przychodzą do domu Józefa i przynoszą doń manekina, który staje się pretekstem do wielkiego wywodu filozoficznego szalonego już wówczas Jakuba.
Karol
Wuj Józefa, o którym wiadomo jedynie, że pod nieobecność rodziny w domu, oddawał się lenistwu. Wszystkie sprzęty w jego mieszkaniu zdawały się myśleć i oceniać Karola. Mężczyzna to odczuwał i czuł się tam obco.
Nemrod
Ukochany piesek Józefa.