Konrad Wallenrod Adama Mickiewicza to dzieło specyficzne pod wieloma względami, jednak najciekawszym z nich jest zdecydowanie konstrukcja charakterów bohaterów. Są to, w większości przypadków, postacie niejednoznaczne, których motywacji niełatwo jest dociec. Niejednokrotnie ich postawy zmieniają się w trakcie biegu fabuły, prowadzą podwójne życia, zmieniają tożsamości. Tytułowa postać Konrada Wallenroda, czy postać litewskiego wędrownego śpiewaka, wajdeloty Halbana, weszły na stałe do kanonu najciekawszych bohaterów polskiej literatury romantycznej.
Spis treści
Konrad Wallenrod
Główny bohater utworu. Litwin, który jako dziecko został uprowadzony z domu w rodzinnej wsi i umieszczony w środowisku krzyżackim, gdzie nadano mu miano Walter Alf. Jego opiekunem był stary wajdelota Halban, który rozniecił w chłopcu miłość do ojczyzny i tęsknotę za nią. Kiedy Walter dorasta, ucieka wraz z Halbanem na Litwę, gdzie zakochuje się w córce księcia Kiejstuta, Aldonie, z którą bierze ślub. Potem jednak, widząc jak Litwa przegrywa kolejne starcia z Krzyżakami, postanawia porzucić szczęśliwe życie i pod fałszywym nazwiskiem wstąpić do Zakonu, by zniszczyć jego struktury od środka. Po wielu latach podwójnego życia i moralnych cierpień udaje mu się osiągnąć cel. Zostaje wielkim mistrzem zakonu i doprowadza do wielkich szkód w jego szeregach. Przez cały czas towarzyszy mu Halban, a sam Konrad Wallenrod staje się człowiekiem wyalienowanym, zamkniętym i zgorzkniały. W końcu zostaje zdemaskowany i skazany na śmierć. Odbiera sobie życie samodzielnie, by uniknąć hańby wiążącej się z poniesieniem śmierci z ręki krzyżackiej.
Halban
Litewska mnich i wędrowny śpiewak, wajdelota. Jest więźniem Zakonu Krzyżackiego i bierze pod swoje skrzydła młodego Waltera. Przy pomocy pieśni i poezji zaszczepia w młodym chłopcu miłość do jego prawdziwej ojczyzny i nienawiść do Krzyżaków. Towarzyszy Konradowi przez całe jego życie, jest dobrym przyjacielem, wspiera go w jego decyzjach i znoszeniu ich konsekwencji. Kiedy Wallenrod zostaje wielkim mistrzem, tylko Halban jest w stanie uspokoić jego porywy gniewu. Po śmierci Konrada, Halban wraca na Litwę, by do końca życia śpiewać rodakom o tym, kim naprawdę był ich wybawca i jak wiele poświęcił dla swojej ojczyzny.
Aldona
Córka litewskiego księcia, Kiejstuta. Piękna i młoda dziewczyna, która zakochuje się w Walterze w zasie toczonym z nich długich rozmów, kiedy ten ucieka od Krzyżaków. Widzi również jego poświęcenie w walce z Zakonem. Jest kochająca i wspiera męża. Bardzo źle znosi jego decyzję o porzuceniu dotychczasowego życia i oddaniu się misji zniszczenia Krzyżaków. Popada w rozpacz i zawierza swoje życie Bogu, nie chce wiązać się z żadnym innym mężczyzną, mimo że Walter Alf ją do tego upoważnia. W końcu każe się zamurować w wieży znajdującej się niedaleko zamku, w którym rezyduje Wallenrod. Małżonkowie mają więc ze sobą kontakt, lecz wiedzą, że rozmowa przez ścianę wieży to jedyne, na co mogę sobie pozwolić, ponieważ Aldona przysięgła Bogu, że nie wyjdzie z wieży do śmierci. Kobieta umiera niedługo po tym, jak Wallenrod odbiera sobie życie.
Winrych von Kniprode
Wielki mistrz Zakonu Krzyżackiego z czasów młodości Waltera. Objął młodego chłopaka opieką i otoczył go niemal rodzicielską troską. Spotykało się to jednak z niewdzięcznością i wrogością chłopaka, który wiedział, że został uprowadzony przemocą i że Winrych tylko udaje troskliwego opiekuna.
Książę Witold
Litewski arystokrata. Postać dynamiczna. Na początku jest człowiekiem zdradliwym, który przy pomocy krzyżackiego wsparcia próbuje zwrócić się przeciwko zbuntowanym Litwinom. Zmienia jednak swoją postawę, by powrócić do ojczyzny jako patriota i poświęcić swoje życie walce z Zakonem. Ta zmiana spowodowana jest w głównej mierze pieśnią Halbana.
Książę Kiejstut
Dowódca litewski stojący na czele narodu w walce przeciw Krzyżakom. Ojciec Aldony. Darzy Waltera Alfa przyjaźnią i szacunkiem widząc jego mądrość i doświadczenie wojskowe, a także zaangażowanie w pomoc w wojnie z Zakonem. Cieszy się z małżeństwa młodego rycerza z własną córką. Docenia również ogrom jego poświęcenia, kiedy ten decyduje się na podstępne zniszczenie Zakonu Krzyżackiego.