Profesor Geist był postacią drugoplanową w Lalce Bolesława Prusa. Dzięki niemu możemy poznać naukową stronę głównego bohatera, Stanisława Wokulskiego. W czasie jego pobytu w Paryżu poznaje szalonego naukowca, który proponuje mu partycypowanie w jednym z największych odkryć współczesnej nauki. Wokulskiego bardzo kusi taka perspektywa, gdyż po pierwsze od zawsze interesował się naukami przyrodniczymi, a po drugie, praca nad wynalazkiem jawi mu się jako skuteczne antidotum na nieodwzajemnioną miłość Izabeli Łęckiej.
Charakterystyka profesora Geista
Profesor Geist, z pochodzenia Niemiec, był to człowiek raczej niepozornej postury. Był niski, a twarz jego miała niezdrowo żółtawy odcień. Profesor był osobą starszą, miał za sobą wiele doświadczeń i dekady zajmowania się nauką. Kiedyś był wybitnym naukowcem chemikiem. Szybko awansował w uniwersyteckiej hierarchii, jego prace były chętnie czytane i komentowane w środowisku, on sam nie miał problemu z pozyskiwaniem funduszy na kolejne badania i eksperymenty. Tak było do momentu, w którym profesor zaczął przekraczać granice współczesnej nauki i odkrywać rzeczy, które – jego zdaniem – nie mogły być wytłumaczalne przy pomocy współczesnej nauki i z tego powodu spotkał się z niechęcią spolaryzowanego środowiska naukowego. Został objęty towarzyskim ostracyzmem i uznany za szaleńca. On sam jednak nie pozwolił pogrzebać swoich odkryć. Rozpoczął badania na własną rękę, samodzielnie je finansując.
Życie profesora stało się skomplikowane, nie mógł już liczyć na pomoc ze strony naukowców, był zdany wyłącznie na siebie. Chwytał się niekiedy pobocznych zleceń, lub wyprzedawał osobisty majątek, byle tylko zyskać pieniądze na prowadzenie dalszych badań. Nauka była dla profesora najważniejsza. Wiedział, że jest na drodze do wielkiego odkrycia, które w przyszłości może przyczynić się do odmienienia losu ludzkości. Myślenie altruistyczne również charakteryzowało Geista – nie pracował dla własnej sławy, czy bogactwa – doczesny majątek interesował go o tyle, o ile mógł go przeznaczyć na eksperymenty. Chodziło mu o wynalazki, które mogłyby ułatwić ludziom życie.
Profesor Geist mimo powierzchowności szaleńca był człowiekiem bardzo inteligentnym i życiowo mądrym, o czym daje znać w rozmowach z Wokulskim, kiedy bez problemu rozpoznaje rozterki wewnętrzne dręczące głównego bohatera. Jest człowiekiem skromnym i pokornym. Przychodzi do Stanisława z prośbą o finansowanie jego dalszej pracy. Twierdzi bowiem, że wynalazł metal lżejszy od powietrza, co fascynuje głównego bohatera. Profesor nie tylko opowiada mu o swojej pracy, lecz także udziela życiowych rad wynikających z życiowego doświadczenia, w tym rad dotyczących miłości oraz uniknięcia prób samobójczych, do których skłonność dostrzega w młodszym mężczyźnie.
Profesor Geist jest bardzo ważną postacią w Lalce Bolesława Prusa. Jest człowiekiem symbolizującym takie wartości jak idealizm, pracowitość, altruizm. W świecie stworzonym przez Prusa niewielu jest takich ludzi. Być może właśnie dlatego profesor tak bardzo fascynuje Stanisława Wokulskiego. To postać zdecydowane pozytywna, wzbudzająca współczucie przez fakt, że za swój talent i bezkompromisowość została potraktowana tak niesprawiedliwie.