Przypowieść o domu na skale i o domu na piasku pojawia się w dwóch Ewangeliach – według świętego Mateusza oraz według świętego Łukasza. Jest częścią większej wypowiedzi Jezusa Chrystusa, kiedy ten nauczał tłumy pragnące słuchać Słowa Bożego. Wypowiedź ta dotyczyła zaś w całości kwestii dość fundamentalnej, czyli tego, jak należy postępować w życiu doczesnym, by po jego zakończeniu zasłużyć na zbawienie i zostać przyjętym do Królestwa Niebieskiego.
Spis treści
Przypowieść o domu na skale i o domu na piasku – streszczenie
Przypowieść o domu na skale i o domu na piasku to bardzo krótki fragment Nowego Testamentu Pisma Świętego, składający się tak naprawdę z zaledwie kilku zdań. Chrystus zapytany przez swoich uczniów o to, jak mają się zachowywać i jak prowadzić własne życia, żeby po śmierci móc zostać zbawionym, odpowiada właśnie tą przypowieścią. Daje im wówczas przykład dwóch ludzi, którzy szukali odpowiedniego miejsca do postawienia domu.
Pierwszy z nich był człowiekiem bardzo roztropnym, podchodzącym do życia zdroworozsądkowo, dlatego też nie spieszył się z wyborem, aż w końcu znalazł odpowiednie miejsce i wybudował dom na skale. Na przestrzeni lat jego dom targany był przez żywioły, atakowały go huragany, nawałnice i szkwały, lecz nie było to dla niego zagrożeniem, ponieważ jego dom posiadał najbardziej stabilny z możliwych fundamentów – skałę. Takiego domu nic nie było w stanie zburzyć.
Drugim człowiekiem, o którym opowiedział Chrystus swoim apostołom, był człowiek lekkomyślny, niemądry i nierozsądny. Ten z kolei nie poświęcił uwagi i czasu na to, by poszukać dobrego miejsca do wybudowania domu, w wyniku czego postawił dom na piasku, który zupełnie pozbawiony był jakichkolwiek fundamentów. Dom tego człowieka został doszczętnie zburzony przy okazji pierwszej burzy, której stanął na drodze.
Jezus powiedział swoim uczniom, że pierwszy człowiek reprezentuje wszystkich tych, którzy słuchają Słowa Bożego i stosują się do niego w codziennym życiu, ponieważ mają oni prawdziwie mocny fundament swojej egzystencji i to właśnie oni zostaną zbawieni. Drugi człowiek zaś to symbol tych wszystkich, którzy znają Słowo, ale nie stosują się do niego. Ich życie nie posiada żadnego fundamentu, więc nie zostaną oni wpuszczenie do Królestwa Niebieskiego.
Przypowieść o domu na skale i o domu na piasku – interpretacja
Przypowieść o domu na skale i o domu na piasku to jedna z najłatwiejszych do zinterpretowania przypowieści biblijnych. Jest w gruncie rzeczy dosłowna, tłumaczy się sama przez się. Wszystko dzięki podwójnemu znaczeniu słowa „fundament”, które z literalnej strony oznacza podstawę domu, od której zależy jego stabilność i trwałość, a z drugiej, metaforycznej, strony znaczy zbiór najważniejszych wartości, którymi kierujemy się w życiu, na których opieramy swój światopogląd i które decydują o naszych uczynkach i decyzjach. Od nas więc zależy to, na jakich fundamentach zbudujemy dom swojego życia. Chrystus mówi, że dobry fundament to taki, który opiera się o kierowanie się w życiu Słowem Bożym, wiarą. Tylko na takiej podstawie można zbudować swoje życie w taki sposób, że nie będzie nim w stanie zachwiać nawet najsilniejsza nawałnica. Jeżeli jednak, mówi nam dalej Jezus, zbudujemy swój dom z pominięciem fundamentu, czyli jego nauki, będziemy słabi, chwiejni i bardzo łatwo będzie nas – metaforycznie rzecz ujmując – zniszczyć, obalić.
Omawiana przypowieść nabiera trochę głębszego wymiaru, kiedy przywoła się również kontekst, w którym pojawia się ona w Piśmie Świętym. Jest to bowiem dłuższa wypowiedź Jezusa Chrystusa na temat podążania za jego nauką w codziennym życiu. To właśnie w tym miejscu Nowego Testamentu pada sformułowanie, które weszło do języka potocznego i funkcjonuje w nim w zasadzie do dzisiaj, a które brzmi: „Po owocach ich poznacie„. Chrystus łączy to z powiedzeniem, że nie wszyscy, którzy teraz (czyli za jego życia) nazywają go swoim Panem, wejdą wraz z nim do Królestwa Niebieskiego. Nie chodzi bowiem o słowa i to, co człowiek twierdzi, lecz o to, co czyni. Jego uczynki są owymi owocami, po których rozpozna ich Bóg w dniu Sądu Ostatecznego. Oba te zdania w połączeniu z treścią Przypowieści o domu na skale stanowią jasny i spójny przekaz, który mówi nam w dość precyzyjny sposób, jak mamy postępować: tak, by nasze czyny świadczyły o tym, jakimi jesteśmy ludźmi – że jesteśmy uczniami Jezusa Chrystusa i wyznawcami jego nauki.
Przypowieść o domu na skale i o domu na piasku – problematyka
Samo rozróżnienie dwóch motywów: budowania domu na na skale i na piasku, jest rozróżnieniem często wykorzystywanym w kulturze właśnie do obrazowania zjawisk związanych wyborem właściwych wartości, którym człowiek powinien podporządkować swoje życie, aby przeżyć je w sposób dobry. Warto też zwrócić uwagę na fakt, że Przypowieść o domu na skale i o domu na piasku, jak wiele innych odwołuje się stricte do warunków życia Żydów w czasach nauczania Chrystusa. Tereny jego działalności były terenami właśnie piaszczysto-skalistymi, co czyniło jego metaforę jeszcze prostszą, jeszcze dosadniejszą i jeszcze łatwiejszą do zrozumienia dla prostego ludu, któremu głosił Słowo Boże. W końcu każdy chce mieć dom wybudowany na stabilnym gruncie tak, by on i jego rodzina, mogli się w nim czuć bezpiecznie. Z tego samego powodu niektóre przypowieści dzisiaj wydają się trudniejsze do właściwego zinterpretowania, zwłaszcza w krajach odległych od terenów starożytnego Izraela. Sprawy, do których odwołuje się Chrystus są nam po prostu obce. Nie wiemy czym zajmowali się ludzie pełniący niektóre zawody ani z czego wynikały zachowania konkretnych ludzi, jakie były ich motywacje. W końcu dzieli nas od nich nie tylko spora odległość geograficzna, lecz także ponad dwa tysiące lat. Jeśli więc chce się w pełni świadomie badać Pismo Święte, warto nie robić tego zupełnie samemu, a wspomóc się opracowaniami naukowymi, których powstało już naprawdę wiele. Pomijając już aspekty wiary, która jest prywatną sprawą każdego z nas, Pismo Święte, jest jednym z najważniejszych dokumentów kultury nie tylko śródziemnomorskiej, lecz także europejskiej i światowej.