Motyw pracy w literaturze – konteksty z różnych epok

Istnieje w naszym języku i w naszej kulturze wiele porzekadeł o pożyteczności pracy. Praca służy nie tylko zarabianiu pieniędzy i zdobywaniu środków potrzebnych do przetrwania, lecz także rozwijaniu własnych talentów czy przełamywaniu swoich barier. Praca indywidualnego człowieka ma również wpływ na dobrobyt całego społeczeństwa, choć niejednokrotnie trudno sobie to wyobrazić.

Motyw piekła w literaturze – konteksty z różnych epok

Piekło to miejsce, które od tysięcy lat rozpala wyobraźnię ludzi wierzących w różne religie. Było wyobrażane na bardzo wiele rozmaitych sposobów, w zależności od danej kultury, czasów, warunków społecznych. Jego wizerunek dostosowywał się do swojej epoki – piekło stanowiło kwintesencję tego, czego najbardziej bali się ludzie w określonym czasie.

Motyw snu w literaturze – konteksty z różnych epok

Marzenia senne to jedna z największych tajemnic ludzkiego umysłu. Biorą się z głębokich pokładów naszej podświadomości, wychodzą w nich na wierzch nie tylko nasze pragnienia i radości, lecz także lęki i traumy. Jest to sfera życia ludzkiego wciąż nie dość dobrze zbadana przez naukowców, dlatego też od tysiącleci nie traci na popularności jako źródło wróżb, domysłów i wizji.

Intrygi w Skąpcu

Skąpiec Moliera to sztuka pełna intryg, zmów i spisków, które zawiązują bohaterowie przeciwko głównemu bohaterowi. Jego bowiem zachowanie wprowadza chaos do statecznego i szczęśliwego życia szlachty. Mężczyzna unieszczęśliwia wszystkich dookoła siebie, więc wszyscy muszą uciekać się do podstępów, by nie dać się stłamsić cudzą obsesją.

Motyw ojca w literaturze – konteksty z różnych epok

Postać ojca jest w kulturze ogólnoświatowej nacechowana niemal tak samo jak postać matki. Ojciec – przynajmniej w stereotypowym pojęciu – kojarzy się głównie z głową rodziny, osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo słabszych od siebie, potrafiącą zapewnić byt rodzinie. Funkcjonują również inne skojarzenia: „Bóg Ojciec”, „ojciec narodu”, itp. Postać ojca jest więc kumulacją skojarzeń rodzinnych, religijnych, historycznych i politycznych.

Motyw Boga w literaturze – konteksty z różnych epok

Istnienie, obecność oraz działanie Boga, a także jego wpływ na kształt i funkcjonowanie świata, budzą w umyśle ludzkim najróżniejsze refleksje i idee, odkąd tylko jako rodzaj ludzki zaczęliśmy zastanawiać się nad tym, czy istnieje coś poza światem doczesnym. Na przestrzeni tysięcy lat nasze relacje z absolutem ewoluowały i przybierały najróżniejsze formy.

Motyw cierpienia w literaturze – konteksty z różnych epok

Cierpienie jest nieodłącznym elementem ludzkiego istnienia. Możemy się z tym nie zgadzać, lecz najprawdopodobniej na pewnym etapie naszego życia wydarzy się coś, co sprawi, że będziemy cierpieć. Człowiek od dawna próbuje nadać swojemu cierpieniu sens, na przykład poprzez rozmaite religie, ponieważ odczuwanie bólu, które do niczego nie prowadzi jeszcze bardziej pogłębia naszą rozpacz.

Motyw matki w literaturze – konteksty z różnych epok

W większości kultur na świeci postać matki ma szczególną pozycję w społeczeństwie. To ona daje życie potomstwu i najczęściej opiekuje się w nim w pierwszym okresie po narodzinach. Matka kojarzy nam się właśnie z opiekunką, nie przez przypadek mówi się „matka Ziemia”, to określenie dotyczy również ojczyzny. Matki kojarzą się w dobrocią, czułością, wyrozumiałością i miłością bez względu na wszystko.

Motyw władzy w literaturze – konteksty z różnych epok

Kwestia władzy, tego kto ją sprawuje, w jaki sposób oraz jaka odpowiedzialność na nim spoczywa to temat aktualny od tysięcy lat, odkąd zaczęły krystalizować się pierwsze formy cywilizacji. W każdym wypadku to jakaś określona mniejszość musi kierować większością. Rodzi to szereg wygód, ale i mnóstwo niebezpieczeństw. Tam, gdzie w ręku jednego człowieka spoczywa zbyt wielka władza, łatwo o nadużycia, niesprawiedliwość, chciwość.

Motyw tęsknoty w literaturze – konteksty z różnych epok

Wszyscy ludzie na pewnym etapie swojego życia tęsknią. Tęsknić można za czymś, co już minęło, lub do czegoś, co jeszcze nie nastąpiło. Ten drugi wariant nazywamy jednak przeważnie marzeniem. Niemniej jednak każdy zna chyba dojmujące uczucie tęsknienia za czymś, czego w danej chwili nie jesteśmy w stanie osiągnąć, albo przywrócić z przeszłości. Taki stan zawsze wzbudza mnóstwo emocji, dlatego bardzo pięknie wpasowuje się w różnego rodzaju dzieła sztuki, które przecież na emocjach bazują. Również literatura nie pozostaje w tym temacie w tyle i na przestrzeni różnych epok udowadnia, jak różne potrafią być obszary ludzkiej tęsknoty. 

Motywy fantastyczne w literaturze – konteksty z różnych epok

Istnieje cała gałąź literatury fantastycznej, która ma za zadanie zabrać swojego czytelnika w niesamowite światy, w których panują prawa często zupełnie niepodobne do tych, które znamy z codzienności. Wszyscy czasem potrzebujemy oddechu od codzienności i podróży w krainę, gdzie wszystko jest magiczne, nowe i możliwe do osiągnięcia. Zdarza się jednak, że pewne elementy fantastyczne są używane przez autorów zupełnie innych gatunków, dotąd realistycznych.

Motyw wolności w literaturze – konteksty z różnych epok

Wolność to bardzo rozległe pojęcie, trudne do jednoznacznego zdefiniowania. Najczęściej słyszymy o wolności narodowej w rozumieniu suwerenności danego państwa, lub o wolności osobistej, czyli poczuciu, że każdą naszą ambicję jesteśmy w stanie realizować i świat dookoła nie stanie nam na drodze. Oczywiście każdy człowiek, który kiedykolwiek żył na świecie ma prawo wolność rozumieć w zupełnie inny obiektywny sposób, ponieważ jest to zjawisko niematerialne, które należy raczej do sfery uczuć niż materii.