Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Lawa Tadeusza Konwickiego to jedno z najbardziej ambitniejszych przedsięwzięć polskiej kinematografii ostatnich kilku dekad. Reżyser nie tylko podjął się filmowej adaptacji tekstu dramatycznego, co już samo w sobie brzmi karkołomnie, lecz także wziął na warsztat Dziady Adama Mickiewicza – dzieło, wydawałoby się, nieprzekładalne na język filmu, w którym najwięcej zależy od bezpośredniej relacji postaci z odbiorcą.
Ponoć w duszy każdego człowieka toczy się nieustanna walka pomiędzy dobrem, szlachetnością i uczciwością a złem, wyuzdaniem i egoizmem. To do nas należy wybór, której z tych stron oddamy władzę nad swoim życiem. Przez wiele tysiącleci ludzie próbowali znaleźć metafizyczne uzasadnienie tego wewnętrznego zjawiska. Z pomocą przyszły rozmaite religie próbujące w jasny sposób zinterpretować odwieczną walkę dobra ze złem. Za tymi interpretacjami poszła literatura i dziś dysponujemy ogromną bazą dzieł sztuki, dotyczących tego, jakie walki odbywają się wciąż w ludzkiej duszy.
Przywykliśmy myśleć o własnym narodzie jako o złożonym wyłącznie z gorących patriotów, którzy w razie niebezpieczeństwa są w stanie walczyć do ostatniego tchu, a nawet oddawać życie za dobro ojczyzny. Historia pokazuje, że o ile owszem, zdarzały się i takie postawy, to jednak nie brakowało również postaci mniej kryształowych, a nawet podłych, gotowych zdradzać ojczyznę w zamian za rozmaite korzyści.
Romantyzm polski był wyjątkowy na skalę europejską. Polska nie widniała wówczas na mapie – trwały zabory. Poeci polscy więc próbowali przy pomocy romantycznej stylistyki odnaleźć sposób uratowania własnej ojczyzny. Najbardziej na tym tle wyróżniali się Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki oraz Zygmunt Krasiński, do których w późniejszych czasach przylgnęło sformułowanie „trzech wieszczów”.
Dziady cz. III Adama Mickiewicza to dramat opowiadający między innymi o tym, jak na sytuację polityczną Polski w XIX wieku reagowali zwykli ludzie. Są to reakcje oczywiście mocno oniryczne, wizyjne i nierealistyczne, ale nadal mówią dużo o wrażliwości ludzi tamtych czasów oraz o ich duchowym zaangażowaniu w losy swojej ukochanej ojczyzny. Autor nie omieszkał podkreślić tego, jak wielką rolę w społeczeństwach XIX wieku pełnili poeci. W Polsce była ona tym mocniejsza, im bardziej tragicznych sytuacji doświadczał cały naród.
Dziady cz. III Adama Mickiewicza to dzieło, które porusza bardzo wiele istotnych kwestii na bardzo wielu poziomach. W dramacie tym wiara miesza się z polityką, miłość do ojczyzny ze sztuką, a talent z szaleństwem lub opętaniem demonicznym. Wszystkich tych stanów oświadcza główny bohater cyklu Mickiewicza – Konrad, wieszcz i poeta, będący emanacją romantycznych trendów do kreowania ludzi nieprzeciętnych i wybitnych.
Scena VIII Dziadów cz. III Adama Mickiewicza to scena, w której poeta po raz kolejny próbował ukazać stosunki polityczne, jakie towarzyszyły administracji carskiej w czasie zaborów Polski. W tym fragmencie Rosjanie przedstawieni zostali maksymalnie negatywnie, a z całości można wysnuć wniosek, że nawet o tak potężnych ludzi w końcu upomni się sprawiedliwość.
Adam Mickiewicz w Dziadach cz. III pomieścił z jednej strony bardzo konkretne oceny i diagnozy społeczno-polityczne, z drugiej dał wyraz kultywowanej przez siebie wierze w mesjanizm polski. Najpełniejszą jego manifestacją jest właśnie Scena V, czyli Widzenie księdza Piotra.
Dziady cz. III Adama Mickiewicza to dzieło wielowątkowe, poświęcone w głównej mierze losom Polaków, żyjących pod zaborem rosyjskim w XIX wieku. Sam poeta w czasie młodości spędzanej na Litwie zmagał się z prześladowaniami, a pewne wątki autobiograficzne zawarł w niektórych scenach swojego wybitnego dramatu.
W Dziadach cz. III Adam Mickiewicz zawarł nie tylko metafizyczne refleksje na temat bycia poetą, tudzież powinności poety wobec społeczeństwa i ojczyzny, lecz także szereg diagnoz polityczno-społecznych. Opisał nastroje panujące wśród studentów i zwykłych obywateli, a także scharakteryzował zachowanie polskich elit arystokratycznych.
W wielu dziełach literatury światowej możemy doszukać się istnienia i funkcjonowania wątków baśniowych i fantastycznych. Dotyczy to nie tylko literatury fantasy, lecz także powieści, wierszy czy dramatów, które na co dzień nie kojarzą się nam z tym nurtem. Wątki te są używane na bardzo wiele różnych sposobów i pełnią wiele rozmaitych funkcji w dziełach literackich.
Literatura w bardzo piękny sposób potrafi ukazać różnego rodzaju przenikania się świata realistycznego, który widzimy i odczuwamy każdego dnia, ze światem metafizycznym, fantastycznym, niematerialnym, którego istnienie czasem jedynie przeczuwamy w sposób instynktowny.