Kazimierz Starski to postać, za pomocą której dowiadujemy się, jakimi cechami charakteryzował się przeciętny przedstawiciel upadającej arystokracji polskiej końca XIX wieku. Brak poszanowania dla czegokolwiek oprócz własnych zachcianek, pogarda wobec uboższych i słabszych od siebie, patrzenie na świat zdradzające rozpieszczenie i nieznajomość prawdziwego życia – to tylko niektóre cechy, które miał w sobie ten zdecydowanie negatywny bohater.
Spis treści
Wygląd i charakter Kazimierza Starskiego
Kazimierz Starski był szlachetnie urodzonym arystokratą, kuzynem Izabeli Łęckiej, młodym i niezwykle przystojnym mężczyzną. Zawsze modnie ubranym, o starannie zadbanym zaroście, który dodatkowo uszlachetniał jego twarz. Wysokie urodzenie wpłynęło na niego podobnie jak na Izabelę – czuł się lepszy od innych przez sam fakt bycia arystokratą, pogardzał za to biednymi i słabszymi od siebie. Przyzwyczajony do życia w luksusie, nie chciał pracować, prezentował roszczeniowe podejście do świata i innych, a jego niepohamowany apetyt na kobiety (również zamężne) daje do zrozumienia, że nie szanował nikogo ani niczego.
Główną kwestią, na której skupiona postać Kazimierza Starskiego, są pieniądze. Mężczyznę w środowisku arystokratów nazywa się bankrutem, ponieważ większość swojego bogactwa roztrwonił na podróże oraz rozpustny tryb życia i hazard. Starski jednak brzydzi się pracą zarobkową, uważa ją za niegodną, więc szansy na poprawę swojej sytuacji finansowej upatruje w małżeństwie z bogatą kobietą i w otrzymaniu wysokiego spadku. Żadna z tych opcji ostatecznie nie okazuje się skuteczna, co powoduje głęboki dysonans poznawczy Starskiego i szok.
Kolejną wielką namiętnością mężczyzny są kobiety. Jest znany ze swojej niepohamowanej ochoty na ciągły flirt, miłość i kontakty z kobietami. Jest jednak w swojej pysze tak bezczelny, że flirtuje i romansuje nie tylko z pannami, lecz także z kobietami zamężnymi, co doprowadza do wielu skandali obyczajowych. Korzysta również z usług prostytutek. Niczym zdrożnym nie jest dla niego również flirtowanie z kilkoma kobietami jednocześnie, a nawet z własną krewną – Izabelą Łęcką. Ten fakt bezpośrednio doprowadza do zerwania zaręczyn kobiety ze Stanisławem Wokulskim, a to staje się przyczyną jego podupadnięcia na zdrowiu psychicznym.
Ocena Kazimierza Starskiego
Starski jest człowiekiem śliskim moralnie, bezwstydnym, pogardliwym i pysznym. Jego świat składa się tylko z okazji do spełniania własnych zachcianek, a jeśli coś idzie nie po jego myśli, wina leży po stronie kogoś innego. Podobnie jak Łęcka, mężczyzna żyje w bańce z własnych wyobrażeń o tym, jak wygląda prawdziwe życie. Wydaje mu się, że wszystko powinno być podporządkowane jego woli. Nie zdaje sobie sprawy z tego, że sam nie dokonał w życiu niczego wartościowego. Wymaga wobec siebie szacunku, który nie jest poparty żadnymi faktycznymi czynami. Jest wyrachowany, a swoją inteligencję wykorzystuje wyłącznie w nieuczciwy sposób.
Kazimierz Starski to postać jednoznacznie negatywna. Posłużył w Lalce za manifestację rozkładu moralnego i obyczajowego polskiej arystokracji. W jego osobie kumulują się bowiem wszystkie cechy, przez które arystokracja przestała być szanowana, a zaczęła być wręcz nienawidzona.