Staś Tarkowski był wybitnym nastolatkiem i jak na swoje czternaście lat odznaczał się wyjątkowo dojrzałym sposobem patrzenia na świat oraz myślenia o innych ludziach. Oczywiście nawet ktoś taki jak Staś, nie był pozbawiony pewnych wad, niedociągnięć i słabostek charakteru, których zresztą w jego wieku trudno uniknąć.
Staś Tarkowski był – można powiedzieć to bez cienia wątpliwości – młodzieńcem wybitnym. W szkole radził sobie wzorowo, znał wiele języków obcych, był sprawny i silny fizycznie, interesował się geografią i polityką. Był chwalny przez wszystkich nauczycieli, a ojcu przynosił wielką dumę i radość. Być może właśnie łatwość, z jaką przychodziło mu zdobywanie wiedzy i umiejętności sprawiła, że stał się zarozumiały i przesadnie pewny siebie. Na początku powieści Sienkiewicza bardzo często chełpi się swoją wybitnością i tym, że jest lepszy, sprawniejszy i mądrzejszy od swoich rówieśników. Nie wspominając nawet o ludziach młodszych od siebie, na przykład Nel. Chłopiec bardzo dba o swoją młodą przyjaciółkę, jest dla niej niczym starszy brat, bawi się z nią, chroni ją. Jednak nie przestaje jej przypominać, że ma jedynie osiem lat i że w związku z tym jest dużo mniej dojrzała niż on. Czternaście lat to w oczach Stasia wiek graniczący z absolutną dorosłością i dojrzałością, więc do ośmiolatki często odnosi się z lekceważeniem i wyniosłością.
Właśnie wyniosłość jest jedną z głównych wad Stasia w tamtym czasie. Sprawia wrażenie człowieka zbyt pewnego siebie, chełpliwego, niemal pretensjonalnego. Oczywiście należy podchodzić do tych cech z dozą wyrozumiałości, ponieważ w wieku dojrzewania bardzo łatwo o zbudowanie w swojej głowie fałszywego wizerunku samego siebie. Późniejsze wydarzenie zweryfikowały charakter Stasia, który stał się człowiekiem dużo bardziej stonowanym. Przeszedł już wówczas tyle, że wiedział, że nadmierna pewność siebie nie popłaca, kiedy trzeba wykazać się prawdziwą odwagą, roztropnością i odpowiedzialnością za zdrowie i życie zarówno swoje, jak i innych bliskich ludzi. Staś Tarkowski, jak każdy z nas, miał wady i słabe strony. Najważniejsze jednak, że nie zaważyły one na jego postępowaniu, gdy znalazł się w trudnej sytuacji.