Danuta Wawiłow to tworząca w języku polskim pisarka i autorka tekstów skierowanych do dzieci. Urodziła się w Rosji, ale zmarła w Warszawie. Debiutowała już po II wojnie światowej, w 1961 roku, pisząc do dwutygodnika „Współczesność”. Gdy na świat przyszły jej własne dzieci, zajęła się tworzeniem literatury skierowanej do najmłodszych. Pisała powieści, ale oprócz tego wydawała także poezję, czego przykładem jest między innymi wiersz „Szybko!”. Ma on interesujące przesłanie dotyczące codziennego życia, ale oprócz tego wyróżnia się bardzo oryginalną budową. Pisarka odniosła się w nim do tego, jak szybkie potrafi być życie współczesnego człowieka.
Spis treści
Szybko – analiza utworu i środki stylistyczne
Wiersz Danuty Wawiłow to przykład tego, jak wygląda w praktyce liryka bezpośrednia. Podmiot liryczny ujawnia się tutaj, stosując pierwszą osobę liczby pojedynczej. Wykorzystuje takie zwroty jak „chciałbym” czy „ale mi nie wolno”. Podmiot zwraca się także do odbiorcy, jest to zatem liryka zwrotu do adresata. Osoba mówiąca w wierszu pyta go bowiem „Na nic nigdy nie ma czasu?”. Wynika z tego, że w wierszu pojawiają się osobiste doświadczenia podmiotu oraz jego refleksje na temat współczesnego życia w pośpiechu. Zastanawia się on nad tym, jak działa otaczający go świat i dzieli się swoimi spostrzeżeniami z drugą osobą, która żyje w tej samej rzeczywistości.
Budowa wiersza jest bardzo oryginalna i przyciąga od razu uwagę czytelnika. Podzielono go na trzy strofy, a oprócz tego pojawia się tam jeden pojedynczy wers w formie pytania. Każda strofa ma zupełnie inny charakter. Pierwsza składa się z ośmiu wersów, druga z dziesięciu, a trzecia z dwóch. Nie jest to dzieło regularne, bo każda zwrotka ma też zupełnie inne tempo i układ. Autorka zastosowała w nich rymy parzyste o układzie aabb. Wersy oprócz tego odznaczają się zróżnicowaną liczbą sylab.
W dziele Danuty Wawiłow pojawiają się różne środki stylistyczne. Należą do nich przede wszystkim epitety, które opisują świat przedstawiony przez poetkę w wierszu. Są to takie określenia jak „szybko” czy „żółte”, przez co łatwiej jest sobie wyobrazić opisywane wydarzenia. Bardzo istotna jest rola wyliczeń w tekście. Z ich pomocą autorka przedstawia ciąg sytuacji, w których się spieszy oraz momenty, w których chciałaby uniknąć tego pośpiechu. Za podstawowy element wiersza służą też powtórzenia określenia „szybko”, które nadają w ten sposób intensywne tempo jego pierwszej części. Z kolei za spowolnienie narracji w jego drugim członie odpowiadają wielokropki. Emocje są ukazane między innymi poprzez zastosowanie takiego wykrzyknienia jak „wstawaj!”, „stygnie kawa!”, „zęby myj i ręce!”. Autorka stawia też przed odbiorcą pytanie retoryczne: „Na nic nigdy nie ma czasu?” oraz „ Chciałbym wszystko robić wolno, ale mi nie wolno?”. Podstawą pierwszej strofy jest anafora, czyli powtarzane na początku wersów słowo „szybko”.
Szybko – interpretacja utworu
W swoim wierszu Danuta Wawiłow zwraca uwagę na to, w jakim pędzie żyje obecnie człowiek. Robi to, opisując przykładowy poranek, kiedy to wszyscy jak najszybciej starają się przygotować do wyjścia, czekają na siebie nawzajem, spieszą się na tramwaj. Całość zdaje się odbywać w bardzo nerwowej atmosferze wiecznego pośpiechu, w którym łatwo jest popełnić przez nieuwagę błąd. Nikt nie ma na nic czasu, nie ma miejsca na chwilę spokoju, wszyscy nieustannie próbują zdążyć na czas. Rodziny nie spędzają ze sobą poranka, a za to w ogromnym pośpiechu opuszczają dom, udając się do swoich obowiązków.
Druga część utworu za to pokazuje, w jakim świecie chciałby żyć podmiot liryczny. Zależy mu na kontemplacji otaczającego go świata, przemieszczaniu się powoli i z namysłem, dostrzegając nawet najmniejsze szczegóły. Chce cieszyć się światem podziwiać naturę, ze spokojem jeść lody. Wydaje mu się to być dla człowieka bardziej naturalnym stanem niż wieczny pośpiech,. Na koniec jednak zauważa z goryczą, że nie wolno mu być wolnym czy nawet powolnym. Musi się dostosować do tempa otaczającego go bezwzględnego świata, który nikomu nie pozwala zostać w tyle, tylko każe pędzić przed siebie.