Ambroży Kleks – charakterystyka

Autor: Grzegorz Paczkowski

Ambroży Kleks, tytułowy bohater Akademii Pana Kleksa autorstwa Jana Brzechwy,to chyba jeden z najbardziej charakterystycznych bohaterów literatury dziecięcej i młodzieżowej w Polsce. Ta niezwykle barwna postać wpisała się na stałe w rodzimą popkulturę nie tylko za sprawą wybitnej i niesamowitej powieści Jana Brzechwy, lecz także dzięki jej ekranizacji i brawurowej kreacji filmowej, w której w postać ekscentrycznego profesora znakomicie wcielił się wybitny polski aktor Piotr Fronczewski. 

Ambroży Kleks był założycielem i jedynym nauczycielem w tzw. Akademii Pana Kleksa – miejscu, w którym nauczał młodych chłopców mądrości, dobroci i szlachetnego i otwartego podejścia do świata. Był to mężczyzna w trudnym do określenia wieku, choć na pewno nie był zbyt młody, o bardzo ekscentrycznej aparycji. Odznaczał się raczej średnim wzrostem i szczerze mówiąc trudno jest powiedzieć o jego sylwetce wiele więcej, ponieważ Profesor zwykł ubierać się w bardzo obszerne, choć zawsze eleganckie i szykowne, ubrania. Przeważnie odziewał szerokie spodnie, a także żółtą kamizelkę i marynarkę lub dłuższy surdut w ciemnych odcieniach czerwieni i brązu. Jego twarz spowijał kłąb długiej kruczoczarnej brody, choć wąsy były już koloru pomarańczowego. Fryzura Ambrożego Kleksa była rozwichrzona i ponoć dało się w niej dostrzec wszystkie kolory tęczy, co było prawdopodobnie efektem stosowania przez mężczyznę specjalnych środków na porost włosów. Jego nos był haczykowaty (ponoć skrzywienie w prawo lub w lewo zależało od pory roku) i stanowił podstawę dla okularów-połówek w srebrnych oprawkach. Bardzo charakterystyczne w Ambrożym Kleksie było jego spojrzenie, za pomocą którego potrafił ponoć przewiercić duszę człowieka na wylot i nawet odczytać jego myśli. 

Ten bardzo ekstrawagancki wygląd Profesora Ambrożego Kleksa bardzo dobrze oddawał jego charakter, a także korespondował z ogólną atmosferą panującą w jego Akademii. Najważniejszą cechą Ambrożego Kleksa była jego absolutnie nieograniczona wiedza we wszystkich możliwych do wyobrażenia sobie dziedzinach. Był to efekt rzetelnych nauk odebranych w młodości od doktora Paj-Chi-Wo, chińskiego mistrza, któremu Ambroży wiele zawdzięczał. Profesor dzielił się wiedzą ze swoimi uczniami za różnorakie sposoby, niejednokrotnie niewiele mające wspólnego ze współcześnie rozumianą nauką. Równie wielki podziw wzbudzały rozległe umiejętności pana Kleksa, do których zaliczało się m.in. fruwanie, gotowanie posiłków z farb, czy rozmawianie ze zwierzętami. Ambroży kolekcjonował piegi, a jego ulubionym posiłkiem były motyle. 

Profesor Ambroży Kleks odznaczał się wyjątkowo łagodnym usposobieniem. Nigdy nie gniewał się na swoich uczniów, był bardzo cierpliwy i wyrozumiały. Często się uśmiechał i do życia podchodził raczej na wesoło. Nie unosił się gniewem, nie niecierpliwił się, przeważnie się nie spieszył i nie poganiał innych. Kochał i szanował naturę, co zresztą z powodzeniem udawało mu się przekazywać swoim uczniom, których kochał i którzy kochali i szanowali swojego nauczyciela. 

Profesor Ambroży Kleks to chyba jedna z najbardziej pozytywnych postaci w literaturze polskiej. Trudno znaleźć młodą (a nawet i nieco starszą) osobę, która nie potrafiłaby powiedzieć o Panu Kleksie, jego Akademii i uczniach przynajmniej kilku zdań. No i który z młodych chłopców przynajmniej przez chwilę nie marzył, aby swoją „szarą i nudną” szkołę zamienić na choćby jeden dzień w fantastycznej i nieprawdopodobnej Akademii Pana Kleksa!

Dodaj komentarz