Charakterystyka porównawcza Harpagona i Anzelma

Autor: Grzegorz Paczkowski

Harpagon oraz Anzelm to dwaj bohaterowie komedii Moliera, pt. Skąpiec. Są to postaci stojące na zupełnie różnych biegunach jeśli chodzi o podejście do życia, pieniędzy oraz ludzi w ich najbliższym otoczeniu. Konfrontacja z Anzelmem, stawia tytułowego skąpca – Harpagona – w jeszcze mniej przychylnym świetle, czyni z niego swoisty antywzór w kwestii podejścia do pieniędzy. 

Harpagon to człowiek do obłędu oszczędny, chciwy i skąpy. Ma ogromne ilości pieniędzy, ale nie wydaje ich, bo są dla niego wartością samą w sobie. Wszędzie doszukuje się okazji do zaoszczędzenia lub zarobku. Pieniądze liczą się dla niego dużo bardziej niż ludzie, nawet niż własne dzieci, których nie waha się krzywdzić i unieszczęśliwiać, jeśli może się z tym wiązać dla niego jakiś zarobek. Chce odebrać Kleantowi bogatą narzeczoną, a Elizę wydać za bogatego szlachcica, który nie wymaga od narzeczonej posagu. Owym szlachcicem jest właśnie Anzelm. 

Anzelm, a tak naprawdę Tomasz d’Albrucci, to arystokrata, który poszukuje żony, by nie spędzać samotnie starości. Własną rodzinę stracił w katastrofie morskiej. Posiada wielką fortunę, więc nie zależy mu na posagu, zależy mu na posiadaniu obok przyjaznej duszy. Kiedy okazuje się, że Marianna oraz Walery to tak naprawdę jego zaginione dzieci, traci dla nich głowę. Rezygnuje z małżeństwa z Elizą, ponieważ nie chce stawać na drodze do szczęścia swojemu synowi. Wyraża również zgodę na małżeństwo Kleanta i Marianny. Szczęście dzieci jest dla niego najistotniejsze, nie waha się również oferować ze sfinansowaniem ceremonii ślubnych obu par. 

Harpagon i Anzelm różnią się pod względem podejścia do pieniędzy i ludzi. Dla pierwszego ważniejsze są pieniądze, dla drugiego ludzie. Harpagon był w stanie działać nawet na szkodę swoich dzieci, byleby na tym zarobić. Anzelm bez wahania mógłby poświęcić całą swoją fortunę, tylko po to, by uszczęśliwić swoje cudem odnalezione dzieci. Obaj panowie dysponują ogromnymi fortunami, lecz Harpagon znajduje się pod kontrolą pieniędzy, podczas gdy Anzelm jest panem swojego życia i swoich decyzji. Harpagon obrazuje stan, w jakim nie powinien znajdować się człowiek, Anzelm natomiast jest przykładem pozytywnym. Dzięki spojrzeniu na obie te postaci jednocześnie, możemy jasno zobaczyć to, do której jesteśmy bardziej podobni i ewentualnie naprostować swoje codzienne zachowanie oraz priorytety. 

Dodaj komentarz