Dzieło Alberta Camusa ma charakter uniwersalny, ponadczasowy, ogólnoludzki. Oznacza to, że zachowuje ono aktualność w każdych czasach. Dżumę można czytać w oderwaniu od kontekstu historycznego czasu, w którym powstała i została opublikowana i zawsze będzie się miało wrażenie, że opowiada ona o rzeczach, sytuacjach, rozterkach i dylematach, które dotyczą również nas i ludzi żyjących dookoła. Dlaczego tak jest?
Albert Camus swoją sławę zawdzięcza niesamowitemu talentowi do łączenia literatury z filozofią. Dżuma jest tego świetnym przykładem. Nie jest to esej filozoficzny w ścisłym rozumieniu tego sformułowania, a jednak można z tej powieści wysnuć wiele wątków nadających się do omówienia w towarzystwie ludzi „miłujących mądrość”. Autor w bohaterów swojego dzieła wkomponował pewne cechy, dzięki którym oprócz tego, że są realistycznymi postaciami z krwi i kości, stanowią również emanacje pewnych cech i postaw ogólnoludzkich. Tworzy to drugie dno dzieła – w ten sposób odczytywana Dżuma nie jest jedynie historią miasta dotkniętego śmiertelną zarazą, lecz staje się swego rodzaju parabolą (przypowieścią) na temat różnorodności zachowań jednostki postawionej w obliczu zagrożenia, nieszczęścia, zła, cierpienia, niebezpieczeństwa. A że różnego rodzaju zagrożenie będzie czyhało na człowieka niezależnie od czasów, powieść ta będzie aktualna zawsze i zawsze dobrze będzie portretować ludzkie dylematy z tym tematem związane.
Sam autor zresztą postarał się o to, by jego powieść miała charakter paraboliczny, uniwersalny. Świadczy o tym, między innymi fakt, że czas akcji utworu określił on jako zagadkowy 194 rok. Można oczywiście przypuszczać, że chodziło o datę zbliżoną do czasu powstawania i publikacji powieści (ukazała się ona w Paryżu, w 1947 roku), ale niedookreślenie daty pozwala sądzić, że historia przedstawiona na kartach Dżumy mogłaby się wydarzyć w każdych czasach. Podobnie działa umieszczenie akcji utworu w algierskim mieście Oran, mieście podobnym do setek miast na świecie, nie wyróżniającym się niczym specjalnym.
Dżuma jest dziełem uniwersalnym również z jeszcze innego, nie mniej istotnego powodu. Warto wspomnieć, że Albert Camus był przedstawicielem nurtu filozoficznego zwanego egzystencjalizmem (choć on sam odżegnywał się od tego rodzaju szufladkowania jego literackiej twórczości). Głównym założeniem tego nurtu jest fakt, że człowiek jest istotą wolną, a swoją niezbywalną wolność wyraża poprzez świadome kształtowanie swojego życia poprzez podejmowanie decyzji na jego temat. Kwestia wolności, istnienia oraz ludzkiego wpływu na to istnienie, towarzyszy ludziom najprawdopodobniej od zarania dziejów (chociaż nazwę egzystencjalizmu przybrała dopiero w XX wieku) i zapewne towarzyszyć mu będzie aż do końca jego dni. Zatem dzieła pokroju Dżumy, zawsze będą stanowiły ważny punkt wyjściowy do wszelkich rozważań na ten temat i właśnie to sprawia, że powieść ta ma szansę być aktualna zawsze.