Wacław Potocki – biografia

Do­kład­na data jego uro­dzin nie jest zna­na, wia­do­mo że Wa­cław Po­toc­ki przy­szedł na świat w 1625 roku w Woli Łużań­skiej w szla­chec­kiej ro­dzi­nie ariań­skiej. W 1638, ma­jąc 17 lat, ze star­szym bra­tem Ja­nem, wal­czył na Ukra­inie. Po śmier­ci ojca 1642 za­rzą­dzał ro­dzin­nym dwo­rem z bra­tem Je­rzym. Czte­ry lata póź­niej trzej bra­cia po­sta­no­wi­li po­dzie­lić ro­do­wy ma­ją­tek mię­dzy sie­bie, Wa­cław zde­cy­do­wał się od­dać część spad­ku – wieś Łużne – swo­jej mat­ce, fol­wark We­so­łów i wsie: Łosie i Lesz­czy­ny zo­sta­ły pod jego do­zo­rem. W roku 1648 wziął ślub z Ka­ta­rzy­ną Morsz­ty­nów­ną. W 1651 roku, po tym jak uro­dzi­ła mu się dwój­ka dzie­ci – cór­ka Zo­fia i syn Ste­fan – do­łą­czył się do pocz­tu ko­zac­kie­go, sta­jąc na jego cze­le. Wal­czył m.in. w bi­twie pod Be­re­stecz­kiem.

Pod­czas po­to­pu szwedz­kie­go Wa­cław Po­toc­ki po­cząt­ko­wo opo­wia­dał się za kró­lem Szwe­cji Ka­ro­lem Gu­sta­wem, dość szyb­ko jed­nak zmie­nił zda­nie i do­łą­czył do stro­ny Jana Ka­zi­mie­rza. Uczest­ni­czył mię­dzy in­ny­mi w obro­nie Gor­lic przed woj­ska­mi Je­rze­go III Ra­ko­cze­go. W roku 1658, po­dob­nie jak jego bra­cia, prze­szedł na ka­to­li­cyzm ze wzglę­du na uchwa­lo­ną kon­sty­tu­cję, któ­ra szka­lo­wa­ła wy­zwa­ny przez nie­go aria­nizm. La­tem 1661 roku uro­dzi­ło się jego trze­cie dziec­ko – był to ko­lej­ny syn, Je­rzy Wła­dy­sław. Od 1667 roku peł­nił obo­wiąz­ki sę­dzie­go skar­bo­we­go z wo­je­wódz­twa kra­kow­skie­go oraz urząd pod­sta­ro­ście­go biec­kie­go. Po śmier­ci kró­la Mi­cha­ła Ko­ry­bu­ta Wi­śnio­wiec­kie­go brał udział w za­wią­za­niu kon­fe­de­ra­cji.

W 1675 roku naj­praw­do­po­dob­niej zrzekł się ty­tu­łu pod­sta­ro­ści, mo­gło mieć to zwią­zek z oskar­że­nia­mi zwią­za­ny­mi ze sprzy­ja­niem aria­nom. Do na­pi­sa­nia pierw­szych utwo­rów na­mó­wił go szwa­gier, dzia­łacz Sa­mu­el Przy­pkow­ski. Był bar­dzo płod­nym li­te­ra­tem, jed­nak pod­czas jego ży­cia wy­da­no tyl­ko część z dzieł. Do naj­bar­dziej zna­nych na­le­żą: frasz­ki Ogród, ale nie plewiony, bróg, ale co snop to inszego zboża, kram rozlicznego gatunku… (1670–1695) oraz Transakcja wojny chocimskiej… z różnych… relacyj… z łacińskiego na polskie… wierszem przetłumaczona. R. P. 1670, dnia decembra ostatniego (1670). W 1678 roku nada­no mu god­ność pod­cza­sze­go kra­kow­skie­go. Wa­cław Po­toc­ki zmarł osa­mot­nio­ny w lip­cu 1696 roku w Łużnej na te­re­nie Ma­ło­pol­ski.