Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Hymn Jana Kasprowicza „Dies Irae” to świetny przykład modernistycznego dekadentyzmu. Poeta w tym utworze doskonale wpisuje się w młodopolską modę na opisywanie smutku za pomocą ekspresji oraz symbolizmu. W obrazie końca świata zawiera przemyślenia na temat zepsucia społeczeństwa, tworząc liczne aluzje biblijne.
Tadeusz Borowski (1922-1951) był tragicznie zmarłym polskim pisarzem, który zajmował się zarówno poezją, prozą, jak i publicystyką. W swoich utworach opisywał dramatyczne przeżycia związane z pobytem w obozie koncentracyjnym, kryzys ideałów i zasad moralnych, jego wiersze miały charakter osobisty. W historii literatury zapisał się także jako autor poruszającej poezji miłosnej – jego dzieło Kim jesteś to wyznanie dojrzałej miłości wobec kobiety, z którą podmiot liryczny spędził wiele lat.
„Sonet 104” o incipicie „Pokoju mieć nie mogę” to kolejny z utworów opisujących cierpienie Francesco Petrarki związane z nieodwzajemnieniem miłości przez Laurę. Podmiot liryczny posługuje się licznymi metaforami, które mają na celu ułatwić mu wyrażenie uczuć. Na tle całego cyklu, smutek ukazany w wierszu jest dość nietypowy — większość skupia się na pięknie Laury i jej niezwykłości. W tym utworze poeta poświęca uwagę odczuwanym emocjom.
Interpretowany utwór „Sonet 133” Francesco Petrarki jest kolejnym z cyklu, w którym podmiot liryczny (utożsamiany z autorem) narzeka na swój los i przeżywa kryzys ze względu na nieodwzajemnione uczucie, którym darzy Laurę. Cierpienie doprowadza go do stanu wręcz agonii. Chciałby wyrwać się szponom miłości, jednak jest to nie możliwe, nad czym bardzo ubolewa.
Jan Andrzej Morsztyn urodził się w 1621 roku w Wiśliczu, nieopodal Krakowa. Wywodził się z niemieckiej rodziny mieszczańskiej, zamieszkującej Polskę od XIV wieku. Początkowo był arianinem, by później przejść na katolicyzm. Studiował w Holandii na wydziale filozofii oraz nauk wyzwolonych, by po licznych wojażach po Europie Zachodniej związać się z dworem Lubomirskich, zaś następnie dostać na dwór królewski, gdzie najpierw był sekretarzem, potem referendarzem, by na w rezultacie uzyskać tytuł podskarbiego wielkiego koronnego. Ożenił się i miał czwórkę dzieci.
„Żywot człowieka poczciwego” jest jednym z najbardziej znanych dzieł renesansowego artysty, Mikołaja Reja. Stanowi większość wydanej w 1567 lub 1568 księgi „Źwierciadło albo kstałt, w którym każdy stan snadnie się może swym sprawam jako we źwierciadle przypatrzyć”. Jej celem było ukazanie postaw pożądanych w społeczeństwie i kształtowanie ich, idealizując przy tym model szlachcica ziemianina.
Kazimierz Wierzyński to poeta, prozaik i eseista tworzący w okresie międzywojnia, jak i w późniejszych latach. Był na stałe związany z takimi czasopismami jak Skamander czy Wiadomości Literackie. Choć jego twórczość często miała radosny wydźwięk, to jednak wiersz Memento charakteryzuje się odmiennym nastrojem – stanowi zbiór refleksyjnych przemyśleń na temat ludzkich dokonań oraz ich celu – zapomnieniu o nieuniknionym przemijaniu.
Staś Tarkowski i Tomek Wilmowski to bohaterowie dwóch różnych powieści dwóch różnych autorów. Mimo to wiele ich łączy – wiek, kolor włosów, wysoka inteligencja oraz fakt, że obaj zostali poddani procesowi przyspieszonego dojrzewania.
Jarosław Marek Rymkiewicz to polski literat, historyk i eseista, który najbardziej rozpoznawalny jest ze swojej działalności poetyckiej. Uważa się go za poetę klasycystycznego, który często odwołuje się do dorobku minionych epok, zarówno pod względem poruszanej tematyki, jak i formy dzieł. Jest autorem wiersza Ogród w Milanówku, pieśń nocnego wędrowca, który metaforycznie opowiada o nieustannym poszukiwaniu Boga przez człowieka.
Postaci Podkomorzego oraz starosty Gadulskiego to dwa skrajnie różne charaktery wykreowane przez Juliana Ursyna Niemcewicza w jego komedii pt. Powrót posła. Ich cechy zostały przez autora wyjaskrawione aż do śmieszności, po to, by uzmysłowić czytelnikowi lub widzowi teatralnemu zalety i wady niektórych bardzo popularnych postaw społecznych z końca XVIII wieku, w okresie Sejmu Czteroletniego, w którym zresztą sam Niemcewicz brał czynny udział.
Omawiany utwór jest 101 sonetem w cyklu „Sonety do Laury” Francesco Petrarki. Podmiot liryczny, którego interpretuje się jako samego autora, przeżywa kryzys w związku z miłością do Laury. Nadzieja, którą żyje i żywi w kontekście tego uczucia, niknie. W krótkiej, ale zarazem kunsztownej formie literackiej zawiera refleksje związane z cierpieniem z powodu nieodwzajemnionej miłości.
Marcin Borowicz i Andrzej Radek to dwaj bohaterowie powieści Stefana Żeromskiego pt. Syzyfowe prace. Dwaj młodzi ludzie dorastający w bardzo trudnym dla Polski czasie i miejscu – pod zaborem rosyjskim.