Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Liryka apelu, inaczej zwana liryką inwokacyjną lub liryką zwrotu do adresata, to rodzaj liryki, w której występuje bezpośrednie adresowanie do konkretnej osoby lub grupy osób. W takim utworze pojawia się zarówno „ja” liryczne, czyli nadawca, jak i „ty” liryczne, czyli adresat. Liryka apelu jest rzadziej spotykana niż inne rodzaje liryki, takie jak liryka pośrednia lub bezpośrednia.
Wyraz „bajka” obrósł we współczesnym języku tak wieloma znaczeniami, że niejednokrotnie trudno jest niektórym przypomnieć sobie, że pierwotnie było to wyłącznie określenie gatunku literackiego i to powstałego przeszło dwa i pół tysiąca lat temu!
Termin „poemat”, przynajmniej na pierwszy rzut oka, nie kojarzy nam się z formą literacką, obcowanie z którą będzie wywoływało na naszej twarzy uśmiech. Raczej przychodzą nam na myśl skojarzenia z niezwykle obszernymi utworami, napisanymi skomplikowanym przestarzałym językiem, w dodatku przy użyciu wysublimowanych form wierszowych. Przychodzą nam na myśl eposy o mitologicznych bohaterach czy średniowiecznych legendarnych rycerzach. Istnieje jednak odmiana poematu, której zadaniem jest jak najdalsze odbiegnięcie od owego patosu. Jest to rzecz jasna poemat heroikomiczny.
Francesco Petrarka był słynnym włoskim poetą, który tworzył w okresie późnego średniowiecza. Dziś zalicza się go do twórców renesansowych, z uwagi na wyjątkowe i nowatorskie podejście do sztuki, charakterystyczne dla twórców odrodzenia. „Sonet 134” należy do cyklu „Sonety do Laury” (inaczej nazywanego „Canzoniere” lub „Drobne wiersze włoskie”), największego i najbardziej znanego zbioru w jego karierze. Zawiera on 350 utworów zaadresowanych do Laury, głównie sonetów, pisanych w języku ojczystym.
Wiersz Tadeusza Różewicza to typowy dla tego autora przykład liryki bezpośredniej. Utwór polemizuje na temat roli poezji i poety, jak i całej sztuki w społeczeństwie XX wieku, która po wydarzeniach II wojny światowej i stalinizmu potrzebowała przedefiniowania. Autor w „Przyszli zobaczyć poetę” buntuje się przeciw obecnym tendencjom i wysnuwa bardzo niepopularne wtedy teorie.
Starość jest właściwie nieodrodną częścią życia, naturalną koleją losu. Według popularnego przysłowia, wszyscy starzejemy się już od dnia swoich narodzin. Niektórzy boją się starości i związanego z nią niedołęstwa, chorób i tego, że mogą być zdani na innych. Inni pragną, by ich ciała pozostały wiecznie młode – każdą zmarszczkę traktują jak śmiertelną ranę.
Chęć zemsty to bardzo nikczemna cecha, która jednak w pewnych sytuacjach rodzi się w człowieku i potrafi doprowadzić do bardzo niebezpiecznych sytuacji. Niekiedy czujemy się skrzywdzeni lub należymy do grupy, która została potraktowana w jakiś sposób niesprawiedliwie. Naturalne jest dążenie do sprawiedliwości, jednak w pewnych sytuacjach emocje biorą górę i pragniemy odpłacić się innym tym samym,co spotkało nas.
Każdy z nas w życiu napotyka na różne granicy i przeszkody, które stają nam na drodze do osiągania naszych celów. Czasem pokonujemy je bez trudu, niekiedy jednak pokonanie ich wymaga od nas wysiłku i pracy. Nie wszyscy ludzie potrafią się na nie zdobyć. Jest jednak w człowieku pewien gen ambicji, który od zawsze pchał do do osiągania niemożliwego, do sięgania tam, gdzie wzrok nie sięga.
Stary Rozłucki – generał carskiej armii. W czasie powstania styczniowego był dowódcą oddziałów tropiących grupy powstańcze w okolicach Gór Świętokrzyskich.
W Echach leśnych wybrzmiewa bardzo charakterystyczna dla prozy Stefana Żeromskiego nuta – powstanie styczniowe i jego „dziedzictwo”, bowiem jak każdy tego rodzaju dramatyczny ruch, powstanie to wywarło realny wpływ na życie wielu późniejszych pokoleń.
Grupa mężczyzn posila się i rozmawia przy ognisku na skraju lasu. Czekają tam do późnych godzin nocnych na koniec pracy drwali, którzy kończą wyrąbywać pas drzew. Mężczyźni rozmawiają o różnych miejscach znanych sobie, znajdujących się w okolicy. Temat rozmowy schodzi na karczmę, naprzeciwko której znajduje się wzgórze z brzozą, krzyżem i grobem.
Ludzka psychika składa się w takiej samej mierze ze sfery intelektualnej, jak i emocjonalnej. Niekiedy to, czego chce przysłowiowe serce jest nie do zaakceptowania dla rozumu i odwrotnie. Stąd też odwieczny spór serca i rozumu, który w swoim wnętrzu musi rozstrzygnąć każdy z nas na własną rękę. Wiele przykładów literackich może nam jednak pomóc odpowiedzieć na to kluczowe pytanie.