Madame – opracowanie

Czasy PRL-u odcisnęły mocne piętno nie tylko na życiu społecznym i politycznym w naszym kraju, lecz także na literaturze polskiej. Twórcy musieli używać różnorodnych zabiegów stylistycznych, by przedrzeć się przez bezlitosną cenzurę. Nawet po 1989 roku temat realiów PRL-u pozostał w polskiej literaturze aktualny, nie tylko jako reminiscencja, lecz także jako próba podsumowania tamtego czasu tudzież rozliczenia się z nim.

Szanowna Pani Profesor, w pierwszych słowach mojego listu proszę przyjąć najserdeczniejsze pozdrowienia i słowo wyjaśnienia. Prawdopodobnie nie pamięta mnie Pani, a wiele wskazuje na to, że nawet po przeczytaniu niniejszego listu, nie przypomni Pani sobie mnie.

Antoniemu Liberze udało się stworzyć powieść wielowątkową i obfitującą we wszystkie najpopularniejsze dla jego czasu motywy literackie. Warto jest spojrzeć na Madame pod tym kątem, ponieważ może zyskać wiele jeśli chodzi o sferę interpretacyjną. 

Madame Antoniego Libery to powieść skupiona na relacji dwójki głównych bohaterów. Relacji szczególnej, bardzo intensywnej i niejednoznacznej. Wszystkie inne postaci, jakkolwiek ważne, pojawiają się jednak wyłącznie w tle głównej historii. 

Madame Antoniego Libery to powieść wielowątkowa, poruszająca na swoich kartach bardzo wiele zagadnień oraz problemów. Niektóre z nich mają naturę uniwersalną, inne stanowią wyrywki lokalnej historii Polski oraz jej sytuacji polityczno-społecznej doby PRL-u. Antoniemu Liberze udało się stworzyć uniwersalną opowieść na tle niełatwej rzeczywistości naszego kraju odwzorowanej niemal jeden do jednego. 

Główny bohater powieści Antoniego Libery, pt. Madame, to kilkunastoletni chłopak, uczeń jednego z warszawskich liceów. Wyróżnia się pod względem intelektu, erudycji i zdolności na tle innych uczniów, jest również bardzo dojrzały jak na swój wiek. Z jego konstrukcji wewnętrznej, charakterologicznej i psychicznej, wynika jego namiętne zainteresowanie nauczycielką francuskiego, które staje się kanwą całej historii opisanej w powieści. 

Tytułowa bohaterka powieści Antoniego Libery to postać wielowymiarowa, której dystans i pozorny chłód w relacjach ze światem i z innymi ludźmi wytwarza wokół niej bardzo specyficzną aurę tajemnicy. Tajemnice zaś bywają pociągające, dlatego też kobieta budzi zainteresowanie nie tylko współpracowników i ludzi związanych z jej codziennym życiem, lecz także uczniów, przede wszystkim zaś głównego bohatera i narratora powieści.