Miłość to jeden z najczęstszych motywów pojawiających się w literaturze, w zasadzie od samego jej powstania. Nic dziwnego – to bardzo silne uczucie towarzyszy człowiekowi od zawsze, niezależnie od czasów. Trudno więc się dziwić, że silne emocje związane z miłością, od tysięcy lat inspirują twórców różnych dziedzin artystycznych, w tym literatury, by pisać, malować, fotografować czy komponować. Jednak miłość ma wiele twarzy i inspiracją może być zarówno jej spełniona postać, jak i tak nieszczęśliwa.
Bez miłości życie ludzkie byłoby bezbarwne i pozbawione radości. To właśnie to uczucie jest dla większości ludzi motywacją do jakiejkolwiek działalności, jednak pamiętać trzeba, że tak jak miłość może prowadzić do rzeczy dobrych, tak jej brak może sprowokować postępowanie, rzeczy i uczucia bardzo negatywne, wręcz niebezpieczne. W swojej pracy postaram się udowodnić, że miłość czasem przynosi szczęście, a czasem cierpienie i rozczarowanie. Odwołam się do przykładów zapożyczonych z literatury.
Pierwszym dziełem literackim poruszającym kwestię miłości jest powiastka filozoficzna pt. Mały Książę, autorstwa Antoine’a de Saint-Exupery’ego. Jest to opowieść o chłopcu zamieszkującym niewielką asteroidę i prowadzącym monotonne, choć nie pozbawione zasadności i celu życie. Zmienia się ono, gdy na planecie pojawia się Róża – tajemnicza roślina, która bardzo długo przygotowuje się do zakwitnięcia, a kiedy już do tego dochodzi, zniewala Księcia swoją urodą. Chłopak zafascynowany nową relacją stara się uczynić zadość wszystkim potrzebom i zachciankom nowej towarzyszki, która manipuluje Księciem i wykorzystuje go. Chłopiec zakochuje się w Róży, lecz jest to miłość oparta w dużej mierze na fałszywym fundamencie – Róża bowiem wykorzystuje niewiedzę Księcia i jego brak doświadczenia życiowego i wmawia mu, że jest jedyną tego rodzaju rośliną na świecie. Chłopiec jest zagubiony w niezrozumiałym uczuciu, więc wyrusza w daleką podróż, by postarać się je zrozumieć. Okazuje się, że również Róża zapałała do niego uczuciem, ponieważ bardzo trudno jest się jej rozstać z chłopcem. Książę zaś po wielu przygodach trafia na Ziemię, gdzie spotyka Lisa, dużo bardziej od siebie doświadczonego osobnika. Lis tłumaczy mu, że przyjaźń oraz miłość polegają na oswojeniu drugiej istoty i wzięciu za nią odpowiedzialności. Książę przekonuje się, że Róża wcale nie jest jedyną różą we wszechświecie. Zrozumiał jednocześnie, że stała się dla niego ważna poprzez czas i poświęcenie, które jej zaoferował. Chłopiec pod tym względem dojrzał, nauczył się, że miłość nie jest wyłącznie szczęśliwym zachłyśnięciem się pozytywnymi emocjami, lecz przede wszystkim ciężką pracą i odpowiedzialnością.
Innym dziełem literackim, którego głównym tematem jest miłość w różnych odsłonach, są Cierpienia młodego Wertera, romantyczne arcydzieło autorstwa niemieckiego pisarza i poety Johanna Wolfganga Goethego. Powieść ta opowiada historię uczucia żywionego przez tytułowego Wertera do niejakiej Lotty. Na początku jesteśmy świadkami tego, jak życie Wertera nabiera barw, jak miłość dodaje mu skrzydeł i jak ważną stanowi dla niego motywację życiową. Młody mężczyzna podchodzi do swojego zakochania bardzo emocjonalnie, nie tylko wówczas, kiedy uczucie dopiero się w nim rodzi, lecz także kiedy rozkwita i niestety również wtedy, kiedy gromadzą się nad nim coraz ciemniejsze chmury. Ukochana Lotta posiada już bowiem narzeczonego, którego nie zamierza porzucać na Wertera. Młodzieniec popada w coraz większą rozpacz. Kompletnie nie wie, co robić, nieszczęście przejmuje nad nim zupełną kontrolę. Emocje mężczyzny przesłaniają mu cały świat, co w końcu prowadzi go do całkowitego załamania nerwowego. W jego konsekwencji Werter zdobywa broń i w dramatycznym geście próbuje odebrać sobie życie strzałem w głowę. Niezwykle drastycznym szczegółem jest fakt, że zrobił to nieudolnie i co prawda postrzelił się śmiertelnie, lecz w sposób, który skazał go na kilkudniową agonię. Jak więc widać w tym przypadku miłość, a właściwie jej odrzucenie, doprowadziło do prawdziwej tragedii.
Biorąc pod uwagę powyższe przykłady, bez wahania można potwierdzić tezę postawioną w temacie pracy, że miłość czasem przynosi szczęście, ale czasem cierpienie i rozczarowanie. Miłość to najpiękniejsze uczucie, jakie może przytrafić się człowiekowi, lecz nie zwalnia go to z ostrożności, uważności i przede wszystkim odpowiedzialności za siebie samego, lecz także za drugiego człowieka. Uczucie to może być zarówno siłą napędową całego naszego życia, lecz odrzucone lub źle odebrane i zinterpretowane – potrafi również doprowadzić do tragedii, o czym świadczą losy Wertera. Z kolei z doświadczenia Małego Księcia możemy dowiedzieć się, że nawet szczęśliwa miłość nie jest jedynie pasmem przyjemności i pozytywnych emocji, lecz przede wszystkim zaangażowaniem i gotowością do „oswojenia” drugiej osoby, czyli do zaopiekowania się nią i wzięcia za nią odpowiedzialności.