Iliada – główne wątki

Autor: Grzegorz Paczkowski

Iliada Homera to starożytny epos, który opowiada o losach mitologiczno-historycznej wojny trojańskiej. To właśnie z tego eposu pochodzi wiele wątków, które nie tylko obecne są w kulturze popularnej do dzisiaj, lecz także stworzyły pewne uniwersalne kanony literackie, z których korzystało wiele pokoleń przyszłych twórców. 

Wątek Parysa i Heleny

Wojna trojańska miała swój początek właściwie wtedy, gdy bogini Afrodyta obiecała księciu trojańskiemu, Parysowi, najpiękniejszą kobietę na ziemi za żonę w zamian za wskazanie jej jako najpiękniejszej istniejącej bogini. Ową kobietą była Helena, lecz była ona już małżonką króla Sparty, Menelaosa. Parys porwał Helenę, co wzbudziło gniew króla. Postanowił on zaprząc siły greckie i udał się pod Troję, rozpoczynając jedną z najsłynniejszych wojen w historii literatury. Towarzyszyli mu m.in. brat Agamemnon i Odyseusz, król Itaki. Wojnę, która trwała aż dziesięć lat. Wątek Parysa i Heleny był więc wątkiem, który doprowadził do rozpoczęcia konfliktu, będącego kanwą eposu. 

Wątek Achillesa

Achilles był greckim herosem o pochodzeniu pół-boskim. Był człowiekiem właściwie niezniszczalnym, ponieważ jego matka, Tetyda, w dzieciństwie zanurzyła go w Styksie, trzymając jedynie za piętę, która była jego jedynym słabym punktem. Achilles pragnął sławy, był pyszny i chciał na zawsze zapisać się na kartach historii jako niezwyciężony żołnierz.

Heros wziął udział w wojnie trojańskiej, w której odznaczył się niesamowitą brawurą, a także tym, że zabił w pojedynku księcia trojańskiego, Hektora. Zrobił to z zemsty za to, ze ten zabił jego przyjaciela, Patroklosa, ubranego w zbroję Achillesa. Okazał jednak łaskę Priamowi i zgodził się na wydanie zwłok pokonanego. Zginął w czasie niszczenia Troi, gdy został przez Parysa trafiony strzałą w piętę. To właśnie gniew Achillesa jest niejako głównym motywem, który osnuwa wszystkie inne wydarzenia eposu. 

Wątek Priama

Priam był królem Troi, który przez dziesięć lat stawiał opór Grekom oblegającym jego państewko. Nie godził się na oddanie Heleny Menelaosowi. Mimo swojej wielkiej pychy, po śmierci Hektora, potrafił udać się do obozu wroga, by w tajemnicy ukorzyć się przed Achillesem i odzyskać ciało ukochanego syna. Wówczas chciał jedynie oddać należny hołd Hektorowi, czym pokazał, że jest w nim bardzo dużo ludzkiej wrażliwości i pokory. 

Wątek bogów greckich

W fabule Iliady czynny udział biorą bogowie greccy, którzy na przemian sprzyjają konkretnym wojskom lub żołnierzom lub działają na ich niekorzyść. Pod tym względem wyróżniają się choćby Atena, która sprzyja Grekom, czy Afrodyta, która wspiera Parysa, jako ta, która obiecała mu Helenę za żonę. Hefajstos wykuwa nową tarczę dla Achillesa, a Zeus w pewnym momencie zaczyna wspierać Trojańczyków, gdy prosi go o to matka herosa, Tetyda. 

Wątek wojny

Iliada przesycona jest opisami tego, jak wyglądała wojna trojańska. Homer opisuje kolejne potyczki oraz to, jak – bardzo często za sprawą ingerencji bogów olimpijskich – szala zwycięstwa przechyla się raz na jedną, a raz na drugą stronę. Epos opowiada jedynie o fragmencie ostatniego roku wojny trojańskiej, co daje wyobrażenie o ogromie okrucieństwa, jaki musiał mieć miejsce przez całą dekadę toczenia się konfliktu. 

Dodaj komentarz