Pinokio to chyba jeden z najbardziej znanych na całym świecie bohaterów literatury dla dzieci i młodzieży. Został wymyślony i powołany do literackiego żywota przez Carla Collodiego. Ten drewniany pajacyk, który nie mógł zdobyć się na kłamstwo, ponieważ zawsze wtedy rósł mu nos, i który pragnął zostać prawdziwym chłopcem do dzisiaj pozostaje jedną z najpopularniejszych postaci w świecie baśni.
Charakterystyka Pinokia
Pinokio był na początku niczym innym, jak po prostu zwykłą drewnianą lalką, marionetką wystruganą przez szewca Dżepetta, który przy jej pomocy miał ambicję zarobić trochę pieniędzy, gdyż był człowiekiem bardzo ubogim i żyjącym nad wyraz skromnie. W magiczny sposób Pinokio jednak ożywa i staje się żyjącą drewnianą lalką. Na początku jednak bardzo daleko mu do jakkolwiek rozumianego wzoru. Różni się od innych dzieci, nie tylko ze względu na to, że nie posiada normalnego ciała, tylko drewniane. Nie interesuje go nauka, wypełnianie obowiązków czy pomaganie Dżepettowi w codziennych czynnościach, (Dżepettowi, który pod pewnym względem jest jego ojcem). Ponadto Pinokio zdradza zainteresowanie bardzo płytkimi rozrywkami i ciągłym łobuzowaniem. Bywa także arogancki wobec swojego stworzyciela.
Nasz drewniany bohater jest leniwy i próżny. Najchętniej cały czas poświęcałby na zabawę, a do poważniejszych refleksji nie skłania go nawet to, że owa zabawa czy łobuzowanie w końcu mu się nudzą. Jego najbardziej rozpoznawalną cechą wyglądu (oprócz oczywiście drewnianej skóry, która sprawia, że staje się obiektem żartów i drwin swoich „prawdziwych” rówieśników) jest kwestia tego, że przy każdym kłamstwie zaczyna rosnąć mu nos. Wywołuje to wiele komicznych, lecz także smutnych momentów w życiu Pinokia. Jako że drewniany chłopczyk był bardzo czuły na swoim punkcie, byłą obrażalski oraz bardzo źle znosił jakąkolwiek krytykę w swoim kierunku, niekiedy takie zachowania sprawiały mu bardzo dużo cierpienia. To z kolei powodowało jeszcze większe wyalienowanie się i jeszcze bardziej zdecydowany odwrót od dobrego zachowania. Zachowywał się w sposób, który mógł sugerować duże braki w empatii, nie doceniał daru, który otrzymał oraz poświęcenia, które Dżepetto czynił, by uszczęśliwić swojego chłopca i sprawić, by miał wszystko, czego zapragnie.
Pinokio jednak jest bohaterem wielowymiarowym i gdyby nie zaszła zmiana w jego charakterze, prawdopodobnie nie byłby do dzisiaj aż tak lubiany i popularny. Można powiedzieć, że w pewnym momencie dojrzał i zrozumiał, że zachowując się tak, jak się zachowuje, nigdy nie osiągnie swojego celu i nie zostanie prawdziwym chłopcem. Postanowił więc zacząć od zmiany swojego charakteru, by zasłużyć na swoje człowieczeństwo. Sprzeciwił się na przykład kunom, które chciały namówić go na udział w spisku, w wyniku którego pewien gospodarz miał zostać okradziony ze wszystkich posiadanych przez siebie kur. Zapobiegł napaści i ocalił bezbronne zwierzęta. Ponadto wstawił się za Arlekinem, członkiem zespołu teatru marionetek, którego dyrektor chciał wrzucić do ognia. Dzięki wstawiennictwu Pinokia i ego heroicznej postawie udało się ocalić marionetkę przez niszczącą siłą ognia.
Nie jest to jednak przemiana ostateczna, ponieważ drewnianemu bohaterowi nadal zdarzają się wpadki i błędne decyzję, jak choćby ta, w wyniku której zostaje zamieniony w osła na dzień przed planowaną zmianą w prawdziwego chłopca, do czego od zawsze dążył. Pokazuje to czytelnikom, że nie zawsze w życiu jeden moment jest w stanie diametralnie nas odmienić, a zmiana wewnętrzna jest procesem, w którym czekają nas zarówno potknięcia, jak i sukcesy.
Pinokio jest bohaterem, z którym każdy z czytelników może się utożsamić. Przede wszystkim nie jest typową postacią baśniową, nie jest idealny, jest bardzo ludzki, mimo że stworzony został z drewna. Jego prawdziwość polega na uleganiu różnorodnym pokusom i małostkowościom swojego charakteru, które jednak ostatecznie nie przesłaniają mu prawdziwego celu, jaki sobie obrał, czyli zostania najprawdziwszym człowiekiem.