Czapka niewidka – co oznacza i skąd się wzięła?

Autor: Grzegorz Paczkowski

„Czapka niewidka” to sformułowanie, które przydaje się użytkownikom języka w momentach, kiedy są oni zawstydzeni, zażenowani, lub znajdują się w innych niekomfortowych sytuacjach, z których trudno jest się im wydostać. Wówczas właśnie zwykło się mówić, że wolałoby się być niewidzialnym, zapaść się pod ziemię, albo właśnie użyć czapki-niewidki.

Czapka niewidka – pochodzenie

Czapka niewidka to określenie artefaktu, który pojawia się w popkulturze do dziś. Mało kto jednak pamięta jeszcze, że przedmiot ów po raz pierwszy pojawił się na kartach mitologii greckiej, w jej początkowych rozdziałach. Zanim doszło do wielkiej wojny bogów olimpijskich z Kronosem i innymi tytanami, Zeus uwolnił swoje rodzeństwo z wnętrzności krwiożerczego ojca. Jeden z jego braci, Hades, przyszły władca podziemi i świata umarłych, chcąc uzyskać kolejnych sprzymierzeńców w starciu z potężnymi tytanami, uwolnił cyklopów, którzy od dłuższego czasu byli uwięzieni przez Kronosa w Tartarze – najgłębszej czeluści krainy śmierci, miejscu wiecznego pobytu największych grzeszników i nikczemników. Cyklopi z wdzięczności za zwrócenie im wolności, ofiarowali Hadesowi specyficzny prezent – czapkę wykonaną ze skóry psa, która każdego, kto ją założył, czyniła niewidzialnym. Sam Hades wykorzystywał tę czapkę niewidkę wielokrotnie, lecz korzystali z niej również inni bogowie i herosi. Najsłynniejsze tego typu sytuacje to przede wszystkim wykorzystanie czapki przez Atenę w trakcie wony trojańskiej i zabicie Meduzy przez Perseusza, który dzięki artefaktowi Hadesa nie został dostrzeżony przez potwora zamieniającego ludzi w kamień jednym spojrzeniem. Czapka niewidka w mitologii greckiej bywa również określana mianem „Hełmu Hadesa”. Artefakt ten pojawiał się również w innych podaniach i legendach. Jednym z najpopularniejszych tego typu odniesień jest pojawienie się jej w mitologii japońskiej. 

Czapka niewidka – przykłady

  • „Zawstydziła mnie przy wszystkich moich przyjaciołach i marzyłem, żeby móc użyć wtedy czapki niewidki”,
  • „Czapka niewidka przydałaby mi się wtedy, kiedy profesor na egzaminie zapytał mnie o bardzo prostą rzecz, a ja z nerwów nie byłem w stanie przypomnieć sobie poprawnej odpowiedzi”,
  • „Kiedy wracam do domu po zmroku, często myślę sobie, że przydałaby mi się czapka niewidka, żebym mogła czuć się nieco bezpieczniej”. 

Dodaj komentarz