Górą „Edek” Marka Nowakowskiego to bardzo ciekawy przykład odniesienia jednego dzieła literackiego do innego. W tym przypadku Nowakowski nawiązał do słynnego dramatu Sławomira Mrożka, pt. Tango. Nawiązanie to dotyczy postaci Edka, który – co warte przypomnienia – w dramacie Mrożka stanowił personifikację brutalnej siły, która zawsze triumfuje tam, gdzie do głosu dochodzi chaos i dezorganizacja porządku społecznego. Opowiadanie Nowakowskiego przedstawia proste, codzienne zdarzenie, które pokazuje, że nawet brak kultury w najprostszych zachowaniach społecznych może być sygnałem o złym stanie danego społeczeństwa.
Spis treści
Górą Edek – streszczenie krótkie
Górą „Edek” to historia, która rozgrywa się na zatłoczonej, zakorkowanej ulicy, gdzie wiele samochodów stara się znaleźć miejsce parkingowe. To sytuacja, której doświadczył chyba każdy mieszkaniec dużego miasta. Kierowca fiata dostrzega jedno wolne miejsce, lecz kiedy manewruje, by się tam wpasować, ubiega go duży ford. Tworzy się zator, który irytuje innych kierowców. Zaczynają oni trąbić, by pogonić niesfornych parkujących. Pod ich presją fiat ustępuje, choć to on był pierwszy. Ford parkuje na miejscu. Kierowca fiata wysiada z samochodu i stara się wyjaśnić sytuację z kierowcą forda, jednak ten nonszalancko i arogancko ignoruje jego pretensje i odchodzi.
Górą Edek – streszczenie szczegółowe
Pewnego dnia na ulicy pewnego (niewymienionego z nazwy) miasta dochodzi do z pozoru błahego wydarzenia. Akcja opowiadania Marka Nowakowskiego dzieje się na ruchliwej ulicy, na której wielu kierowców chce zaparkować swoje samochody. Niestety miejsc parkingowych jest bardzo mało.
Kierowca małego fiata dostrzega jednak jedno wolne miejsce i próbuje manewrować autem, by na nim zaparkować. Chwilę manewru wykorzystuje kierowca wielkiego forda, który blokuje to miejsce. Między dwoma autami zapada impas, ponieważ oba chcą zająć wolne miejsce. W kolejce jednak czekają inne samochody, których kierowcy zaczynają się niecierpliwić i trąbić. Pod presją sytuacji kierowca fiata ustępuje, a wolne miejsce zajmuje ford. Kierowca fiata wysiada jednak z samochodu i próbuje rozmawiać z kierowcą forda, by uświadomić mu, że zachował się on bardzo nie fair – to on był bowiem pierwszy w kolejce do wolnego miejsca.
Kierowca, który okazuje się człowiekiem dużych rozmiarów, znaczących o sile fizycznej, ignoruje mniejszego od siebie kierowcę fiata. To właśnie on jest tytułowym Edkiem z Tanga Mrożka, osobą reprezentującą triumf siły nad uczciwością i dobrym wychowaniem. Dostrzegalne jest tutaj zestawienie dużego i groźnie wyglądającego kierowcy dużego wozu z niewielkim inteligentem z małego fiata. To symboliczne przedstawienie faktu, że siła, arogancja i wulgarność ignorują zasady kultury, taktu i zwykłej ludzkiej przyzwoitości.