Świat, który stworzył J.R.R. Tolkien to do dzisiaj jedno z najbardziej barwnych i najoryginalniejszych uniwersów fantasy w literaturze światowej. To nie tylko państwa, miasta, rzeki, doliny i masywy górskie o nieprawdopodobnej historii, to nie tylko wspaniałe lub krwiożercze rasy potworów, lecz także pojedynczy bohaterowie, których postawy, charaktery i działania stanowią o prawdziwej wartości powieści Tolkiena. Oto krótkie charakterystyki najważniejszych postaci z powieści pt. Hobbit, czyli tam i z powrotem.
Bilbo Baggins – główny bohater powieści. Zupełnie przeciętny hobbit mieszkający w Hobbitonie, w Shire, w swojej norce pod Pagórkiem. Lubi wygodne i komfortowe życie, lubi dobrze zjeść, wypić i zakurzyć fajkę, choć czasem tęskni do podróży i przygód, co go zresztą wyróżnia. W czasie wyprawy z krasnoludami daje się jednak poznać od zupełnie innej strony: potrafi przezwyciężyć strach, wykazać się zimną krwią, odwagą i zdrowym rozsądkiem. Ma duży udział w pokonaniu Smauga, mimo to zachowuje skromność i pogodę ducha. Potrafi być chytry, przebiegły i wydostać się z dużego nawet niebezpieczeństwa. Wykazuje się też sporym zmysłem dyplomatycznym,dzięki niemu dochodzi do pogodzenia ludzi i krasnoludów po Bitwie Pięciu Armii.
Gandalf – wielki czarodziej i mędrzec. Ogromny przyjaciel wszystkich hobbitów. Człowiek mądry i doświadczony, a także znający arkana magii, z czym jednak woli się nie wychylać, mimo że dysponuje naprawdę potężną mocą. Jest skromny, woli pozostawać w cieniu niż być w centrum uwagi. Ma rozległe znajomości wśród wielu ras i środowisk, wszędzie cieszy się szacunkiem, ma wielu przyjaciół. Chętnie pomaga, jest zaangażowany w życie Śródziemia, jego głównym celem jest zwalczanie zła.
Thorin Dębowa Tarcza – przywódca krasnoludów, potomek dawnych królów. Jego życiowym celem jest przywrócenie krasnoludom dobrego imienia, które stracili, kiedy Smaug wypędził ich z ich górskiego królestwa. Jest również chciwy i nie może doczekać się odzyskania wielkich skarbów. Jego chciwość sprawia, że niekiedy traci kontrolę nad nerwami, jednak mimo to cieszy się respektem wśród swoich podwładnych, a w Bitwie Pięciu Armii odznacza się wielką odwagą i bohaterstwem. Umiera i zostaje pochowany z najwyższymi honorami.
Smaug – wielki czerwono-złoty smok, główny antagonista w powieści. Jest inteligentny, przebiegły i przede wszystkim na tyle potężny, że we własnym mniemaniu niepokonany. Okupuje Samotną Górę, z której wypędził krasnoludy. Grabi i pali pobliskie osady i wsie, a także morduje i pożera ludzi. Jest arogancki i okrutny, drwi ze słabszych od siebie. Zgubiła go zbyt duża pewność siebie i przesadne przywiązanie do skradzionego złota.
Gollum – stwór żyjący w jaskiniach Gór Mglistych. Pokraczna istota o czarnej skórze, wielkich oczach i stopach. Gollum od wielu lat żyje samotnie w ciemnościach, żywi się rybami upolowanymi w podziemnym lodowatym jeziorze, a niekiedy zamordowanymi goblinami, które pobłądzą w jego grotach. Jest opętany przez miłość do złotego pierścienia. Bywa okrutny i wyrachowany, jednak czasami budzi współczucie. Ostatecznie przeważa w nim strona negatywna.
Elrond – władca zachodnich elfów. Postać szlachetna, dostojna, mądra i dystyngowana. Cieszy się najwyższym szacunkiem zarówno elfów, jak i ludzi oraz krasnoludów. Ma ogromne doświadczenie i wiedzę, którą gromadził przez całe swoje życie. Żyje w Rivendell, sielskiej krainie, w której panuje spokój i harmonia. Jest również odważny i silny, lecz jego usposobienie jest bardzo pogodne, a on sam jest elfem roztaczającym wokół siebie aurę spokoju i dobra. W przeszłości brał udział w wielu wojnach. Jest gościnny i daje poczucie bezpieczeństwa. Przyjaźni się w Gandalfem.
Bard – przedstawiciel rasy ludzkiej. Jeden z najodważniejszych dowódców. Potomek ludzi wypędzonych przez Smauga z krainy Dal. Pragnie zniszczyć smoka, by odzyskać ojczyznę. Udaje mu się zabić Smauga, dzięki wiedzy o jego słabym punkcie. Nie zależy mu na władzy ani na bogactwie, po Bitwie Pięciu Armii jednak zasiada na tronie Dali i dzięki niemu państwo jego przodków rozkwita. Charakteryzuje go ponure usposobienie.
Władca Miasta na Jeziorze – człowiek, którego imienia nie znamy. Postać dość nikczemna, przykład polityka, któremu zależy tylko i wyłącznie na utrzymaniu stanowiska i na własnym dobrobycie. Za nic ma potrzeby obywateli, stara się jedynie utrzymać iluzję tego, że robi dla nich wszystko, co może. Człowiek zdeprawowany i tchórzliwy. W końcu kradnie duże pieniądze przeznaczone na odbudowę miasta i ucieka. Umiera w nędzy i samotności.
BeoBeorn (Hobbit) – charakterystykarn – człowiek, który posiada umiejętność przemieniania się w niedźwiedzia. Jest ogromny, żyje w lesie i pilnuje porządku natury. Dla wrogów potrafi być bezwzględny, jednak przyjaciołom okazuje wielkie serce i wsparcie. Jest przyjacielem Gandalfa, dzięki czemu krasnoludy mogą liczyć na jego pomoc. W postaci niedźwiedzia przyczynia się w dużej mierze do porażki goblinów w czasie Bitwy Pięciu Armii.