Motyw władzy w literaturze. Omów zagadnienie na podstawie Odprawy posłów greckich Jana Kochanowskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Autor: Grzegorz Paczkowski

Władza od zawsze budzi kontrowersje. Grupa ludzi, którzy otrzymują władzę nad ogółem, np. jakimś społeczeństwem, pełni wobec niego tak naprawdę rolę służebną. Są to stanowiska obciążone ogromną odpowiedzialnością. Wiążą się z nią również duże przywileje, które niestety mają wpływ degenerujący na niektóre jednostki, których dotyczą. Słabi psychicznie ludzie skupiają się bowiem na nich i zapominają, że mają jeszcze jakieś obowiązki. Dlatego też motyw władzy pojawia się bardzo często w literaturze. Pisarze różnych narodowości i epok starają się pokazać, z jakimi dylematami, pokusami i niebezpieczeństwami wiąże się pełnienie przywódczej roli w danym państwie. 

Jan Kochanowski w Odprawie posłów greckich poruszył wątek znany w literaturze od tysięcy lat. Wojna trojańska stała się bowiem kanwą jednego z pierwszych eposów bohaterskich kultury śródziemnomorskiej – mowa oczywiście o Iliadzie Homera. Kochanowski postanowił się jednak przyjrzeć konfliktowi z nieco inne strony. Dramat opisuje bowiem moment tuż przed wybuchem wojny, kiedy do Troi przybywają posłowie greccy, próbujący rozwiązać konflikt w sposób dyplomatyczny. To pole do ukazania rozmaitych postaw.

Na pierwszy plan wychodzi tutaj król trojański, Priam. Ma on świadomość, że jego miasto może nie przetrwać starcia z Grekami. Z drugiej strony unosi się dumą i popiera syna, który w myśl przepowiedni bogini Afrodyty, porwał spartańską królową – Helenę, żonę Menelaosa. Ojciec staje po stronie syna, zapominając, że jego odpowiedzialność rozciąga się nad całym narodem. Posłowie greccy zostają więc odprawieni, co doprowadza do tragicznej w skutkach wojny. Wojny, która miała położyć kres Troi i stać się źródłem mitycznej opowieści wszech czasów. 

Równie tragicznym dylematom w kwestii władzy przyjrzał się Sofokles w Antygonie. Tragedia rozpoczyna się wieścią, że dwóch synów zhańbionego króla Edypa zmarło w trakcie wojny o to, który ma zasiąść na tronie Teb. Polinejkes, który dochodził swoich praw przy pomocy obcego wojska został uznany za zdrajcę. Nowy władca – Kreon – w trosce o poczucie sprawiedliwości, zakazał chowania jego zwłok. To wzbudziło ostateczną rozpacz Antygony, siostry Polinejkesa i Eteoklesa. Doszło więc do konfliktu tragicznego.

Dodaj komentarz