O’Brien to czarny charakter w powieści Orwella. Jest wysoko postawionym dygnitarzem partyjnym. To dobrze zbudowany, przysadzisty mężczyzna, który przeszedł już granicę wieku średniego. Jest mało urodziwy i posiada wydatny, zwracający uwagę, orli nos. Jego spojrzenie jest jednak przenikliwe, zdradzające zmysł obserwacyjny oraz inteligencję. Mieszkańcy Oceanii bardzo rzadko patrzą w ten sposób, dlatego to właśnie owo spojrzenie staje się łącznikiem pomiędzy mężczyzną a Winstonem Smithem.
O’Brien bardzo szybko wyczuwa z kim ma do czynienia i wyciąga od Smitha jego buntownicze skłonności. Urzędnik wchodzi w rolę innego buntownika, rzekomego członka Bractwa Goldsteina, które ma charakter ruchu oporu. Pragnie włączyć Smitha oraz jego ukochaną Julię w szeregi organizacji. Całość jest oczywiście prowokacją mającą na celu doprowadzenie do zdrady państwowej i podstępne aresztowanie dwojga ludzi. Cały ten zabieg świadczy o podłości charakteru O’Briena. Jest on w stu procentach oddany ideologii Wielkiego Brata. Jest w pełni lojalny i oddany systemowi. Jest również bezwzględny w swoich działaniach. Potrafi kłamać i manipulować. Wykorzystuje swoją inteligencję, by wykorzenić resztki wolności i oporu ze społeczeństwa Oceanii. Jest również brutalny – dąży do celu po trupach. Świadczą o tym drastyczne eksperymenty i tortury, którym poddaje Smitha oraz Julię w celu wyprania ich mózgów i nakłonienia do zmiany światopoglądu.
O’Brien jest symbolicznym przedstawicielem przemocowego systemu kontroli, którym charakteryzuje się każdy ustrój totalitarny. Właśnie to świadczy o jego słabości ideologicznej – ludzi do wiary i zaufania władzy trzeba nakłaniać siłą. Władza jest głęboko degradującym zjawiskiem, kiedy zbyt duży jej zakres powierzy się osobie o określonych skłonnościach i cechach charakteru, może powstać potwór, który nie cofnie się przed niczym na drodze do osiągnięcia celu. Właśnie takim potworem jest O’Brien stworzony przez George’a Orwella, a który niestety został ucieleśniony przez wielu realnych dygnitarzy i ludzi oddanych licznym systemom totalitarnym, których ludzkość doświadczyła właściwie na całym świecie w XX wieku.