Tragizm to kategoria estetyczna, która ukazywana jest od najdawniejszych czasów w literaturze. O sytuacji tragicznej mówimy wówczas, gdy nie ma z niej dobrego wyjścia, to znaczy takiego, po którego zastosowaniu nikt by nie ucierpiał. Doprowadza do tego przeważnie los (fatum) jeśli chodzi o utwory antyczne, lub błędne, lecz świadome, wybory człowieka. Tragizm pojawiał się również w epokach późniejszych, głównie w celu zarysowania dramatów moralnych przed którymi stawiani byli bohaterowie.
Adam Mickiewicz napisał powieść poetycką, pt. Konrad Wallenrod, która doz dzisiaj pozostaje jednym z najbardziej kontrowersyjnych moralnie dzieł epoki polskiego romantyzmu. Bohater został postawiony w sytuacji tak tragicznej, skomplikowanej i pozbawionej wyjścia, że nawet dziś – po dwustu latach od powstania utworu – trudno jest jednoznacznie ocenić jego postępowanie. Był Litwinem i jako dziecko został porwany przez Zakon Krzyżacki, w którym dojrzewał i dorastał. Wajdelota przypominał mu cały czas o jego pochodzeniu i krzywdzie, jakiej doznał on sam i jego rodacy od Krzyżaków.
Walter Alf przyjął miano Konrada Wallenroda i postanowił zemścić się w specyficzny sposób. Przez całe życie udawał przykładnego rycerza, aż osiągnął najwyższą władzę w Zakonie. Wówczas doszło do wojny z Litwą, którą Konrad poprowadził w ten sposób, by Zakon poniósł klęskę. Za swoją zdradę został pozbawiony życia. Czy jednak na pewno zdradził? Całe życie przecież działał na korzyść swoich rodaków i ojczyzny, z której został przemocą wyrwany? Oszukiwał tych, którzy oszukiwali jego i działali na niekorzyść bliskich mu ludzi. Jednak po drodze do najwyższej godności Zakonu, Wallenrod musiał dopuszczać się rzeczy niegodziwych, również wobec Litwy, co jest głównym zarzutem moralnym wobec jego czynów. Z jego sytuacji nie było jednak dobrego wyjścia. Godząc się na sumienną służbę w Zakonie, sprzeniewierzyłby się swojemu pochodzeniu. Zdradzając Zakon doprowadził do śmierci wielu ludzi, lecz uwolnił swoją ojczyznę. W tego rodzaju sytuacjach punkt widzenia zależy od tego, z jakiej perspektywy patrzy się na daną kwestię.
Z tragizmem bohatera mamy do czynienia również w antycznym dramacie Sofoklesa, pt. Antygona. Córka króla Edypa była bardzo nieszczęśliwa. Straciła ojca i matkę w wyniku klątwy, a dwóch braci w wyniku wojny o władzę. Nowy król Kreon zabronił chowania Polinejkesa, jednego z braci, gdyż posądził go o zdradę. Antygona została postawiona w sytuacji tragicznej. Z jednej strony mogła usłuchać rozkazu Kreona, ale stracić godność i nie uszanować śmierci brata. Z drugiej mogła sprzeciwić się rozkazowi, wypełnić jednak prawo boskie i oddać ukochanemu bratu szacunek.
