Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Izabela Łęcka to postać, którą do życia powołał Bolesław Prus na kartach wybitnej powieści pt. Lalka. Jest to postać skonstruowana bardzo oryginalnie, na pewno nie według standardowych schematów damy serca głównego bohatera. Do dziś Łęcka budzi wiele kontrowersji i jest przedmiotem gorących dyskusji badaczy, niektórzy twierdzą nawet, że tytuł powieści Prusa odwołuje się właśnie do niej. Przyjrzyjmy się, kim była Izabela Łęcka.
Dzisiaj rzadko słyszy się o męczennikach. Słowo to kojarzy się raczej z odległymi czasami prześladowań pierwszych chrześcijan. Nawet jeśli jesteśmy w stanie wymienić kilka postaci, które poniosły w historii śmierć męczeńską, to przytoczenie szczegółów ich życiorysów, może już stanowić większy problem. Tymczasem zjawisko śmierci męczeńskiej wywarło duży wpływ na rozwój nie tylko naszej kultury, religii i wzorców moralnych, lecz także literatury i sztuki. Męczennicy są częścią naszej kultury, warto zatem nieco przybliżyć to, kim byli.
W wierszu „Balon” Adama Naruszewicza opis rzeczywistego lotu balonem nad Warszawą staje się okazją do przedstawienia światopoglądu charakterystycznego dla oświecenia. Utwór jest wyrazem zachwytu nad możliwościami techniki i zdolnościami człowieka.
Wiersz „Przypowieść” jest wyjątkowy z wielu powodów. Znaczeniowo, na co wskazuje sam tytuł, odnosi się do przypowieści, nie spełnia jednak wymagań gatunkowych. Opowiada o życiu żołnierza, trudach związanych z jego życiem oraz cierpieniu, które towarzyszy mu w czasie wojny. Lechoń zastosował tu tzw. poetykę roli, co oznacza, że podmiot liryczny odbiega doświadczeniami od autora i nie można ich utożsamiać. Poeta, który nie był wojskowym, wczuwa się w żołnierza i opisuje coś, czego nie przeżył. Jest to charakterystyczną cechą twórczości artysty.
Utwór „Pospolite ruszenie” przedstawia przywary polskiej szlachty żyjącej w XVII wieku. Wacław Potocki negatywnie ocenia postawę współczesnych mu sarmatów, którzy zatracili waleczność i prawdziwy patriotyzm, przez co doprowadzili państwo do zguby.
Wiersz „Iliada” Jana Lechonia pochodzi z tomiku „Aria z kurantem” wydanego w 1945 roku. Sam tytuł wskazuje na odwołanie do mitologicznych motywów. Poeta, który przed wojną należał do grupy literackiej Skamander, opisuje tutaj dzieje Warszawy podczas II wojny światowej porównując ją z dziejami Troi, tworząc analogię w tytule, budowie i treści. Doświadczony przez wojnę i emigrację z dużą dozą smutku i żalu opisuje ukochane miasto, które zostało doszczętnie zniszczone przez niemieckie wojska.
Stanisław Wokulski to jedna z najpopularniejszych postaci literackich w polskim kanonie literatury. Powołany do życia został przez Bolesława Prusa na kartach jednej z najwybitniejszych powieści polskich – Lalki. Wokulski był osobą niezwykłą, niejednoznaczną, naznaczoną przez specyfikę czasu, w którym przyszło mu żyć i funkcjonować. Z jednej strony potrafiący poradzić sobie z najtrudniejszymi wyzwaniami i osiągnąć wszystko, co sobie zamierzy, z drugiej naiwnie zakochany w kobiecie nie wartej jego uczuć i gotowy dla tego uczucia zaprzepaścić całe swoje życie. Warto przyjrzeć się temu, kim był główny bohater Lalki.
Bolesław Prus kojarzony jest dzisiaj raczej z prozą obyczajową. Zaangażowaną społecznie, ale pozostającą w zgodzie z literackim kanonem epoki, w której tworzył. Krótkie opowiadanie pt. Zemsta przedstawia nam tego wybitnego pisarza, jako twórcę o dużo szerszym horyzoncie. Twórcę, który już w XIX wieku potrafił tworzyć prozę o wręcz futurystycznym rysie.
Nowela Henryka Sienkiewicza pt. Sąd Ozyrysa to utwór z pogranicza satyry i powiastki filozoficznej, zupełnie niecharakterystyczny dla tego autora. W niedługim tekście zmieścił on w zasadzie pełny wachlarz negatywnych cech, którymi najczęściej odznaczają się ludzie władzy. Czytając Sąd Ozyrysa trudno jest uwierzyć, że nie jest to utwór napisany współcześnie, a przed ponad wiekiem. Przy okazji jest to dowód na niezwykłą inteligencję Sienkiewicza, który maskując się przed carską cenzurą płaszczem staroegipskiego manuskryptu, napisał utwór potępiający postępowanie zaborcy wobec Polaków i doszczętnie go wyśmiewający.
Utwór „Zbytki polskie” zawiera krytyczne spostrzeżenia na temat społeczeństwa polskiego w XVII wieku. Autor, Wacław Potocki, jako ziemianin i urzędnik dokładnie przypatrywał się szlachcie i zauważał jej wady. W wierszu poruszony zostaje temat materializmu, rozrzutności i braku prawdziwego patriotyzmu.
Artykuł to rodzaj wypowiedzi pisemnej, najczęściej używanej w dziennikarstwie lub nauce. Służy przekazaniu pewnej wiedzy i ewentualnym jej skomentowaniu. To wymaga od autora dobrego warsztatu pisarskiego oraz gruntownej znajomości tematu, który ma zamiar poruszyć. By nieco ułatwić mu zadanie, stworzono kilka wytycznych, stosując się do których, można mieć pewność stworzenia pełnoprawnego i poprawnie skonstruowanego artykułu. Dowiedzmy się na ten temat więcej.
„Nierządem Polska stoi” to wiersz jednego z najważniejszych polskich twórców barokowych, Wacława Potockiego. Poeta był reprezentantem kultury sarmackiej. Jego utwór dotyka problemów polityczno-społecznych XVII wieku.