Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Omawiany utwór „Sonet 157” (w tłumaczeniu Jala Kurka) Francesco Petrarki opisuje dokładnie wygląd jego ukochanej, Laury. Pokazuje jej niezwykłość i zachwyca się jej pięknem. Wiersz wchodzi w skład najbardziej znanego cyklu renesansowego poety „Canzoniere” (znany również pod nazwami „Do Laury” i „Drobne wiersze włoskie”), który stworzył nowy rodzaj liryki miłosnej.
Dziedzictwo starożytnego Rzymu i starożytnej Grecji uważa się za podstawę kultury europejskiej jaką znamy dziś. Potwierdza to fakt, że wiele wzorców architektonicznych i artystycznych wywiedzionych z antyku, powracało w późniejszych okresach. Tendencje do powrotów do stylizacji antycznych, nazywamy klasycyzmem.
Cykl „Sonety do Laury”, inaczej nazywany „Canzioniere”. W „Sonecie 90” o incipicie „Były to włosy złote, rozpuszczone” poeta opisuje piękno ukochanej, adresatki całego cyklu, Laury. Francesco Petrarca tym utworem, jak i całym zbiorem lirycznym, stworzył nowy sposób pisania o miłości i ideale kobiety, które nazywa się dziś petrarkizmem, chętnie stosowanym przez późniejszych artystów.
Każdy czas i każda epoka interpretuje rzeczywistość w sobie tylko charakterystyczny sposób. Zdarzało się, że ludzie całe swoje istnienie interpretowali przez pryzmat Boga i podporządkowywali swoje życie oddawaniu mu czci. Już w starożytności jednak powstał nurt zgoła odwrotny, który w centrum wszechświata (w sensie metaforycznym) stawiał właśnie Człowieka!
W różnych momentach rozwoju ludzkości, rozmaite pojęcia, koncepcje, poglądy czy wartości stawały się dla całych społeczeństw najważniejsze, najbardziej kluczowe. Tak zdarzało się również w przypadku rozumienia świata duchowego, świata wiary i sposobów tej wiary wyznawania, czyli religii. W dodatku stan ten trwał przez ponad tysiąc lat. Przypatrzmy się zjawisku teocentryzmu.
Sformułowanie „neoplatonizm” tak naprawdę odnosi się do ruchu, który powstał już w II wieku n.e., polegającego na syntezie filozofii Platona ze współczesnymi nurtami pogańskimi. Dziś jednak częściej terminu tego używamy w stosunku do reinterpretacji dzieł starożytnego filozofa, do których doszło w epoce renesansu.
Francesco Petrarca jest jednym z najwybitniejszych poetów późnego średniowiecza. Obecnie uważa się go również za prekursora renesansu, ponieważ wyprzedzał swoją epokę koncepcjami, filozofią, jak i formą literacką. „Sonet 3” został przepełniony symboliką w opisie pierwszego spotkania z ukochaną, które miało miejsce w Wielki Piątek, o czym informuje już incipit („Był to dzień, w którym przez mękę Chrystusa”).
Każdy przynajmniej raz w życiu słyszał takie hasła jak „Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce”, „Człowiek jest kowalem własnego losu” czy „Człowiek jest miarą wszechrzeczy”. Nie każdy jednak wie, że te aforyzmy pochodzą ze starożytności, a w XIV i XV wieku stały się jednymi z najważniejszych intelektualnych fundamentów po nowo powstający nurt filozoficzny – humanizm!
Utwór „Sonet 85” należy do najpopularniejszego i najbardziej znanego cyklu Francesco Petrarki zatytułowanego „Sonety do Laury”. Co charakterystyczne dla tego zbioru, są one zaadresowane do kobiety, tytułowej Laury i nie posiadają tytułów, jedynie liczby porządkowe oraz określenie incipitem (czyli pierwszym wersem lub jego fragmentem), który tutaj brzmi „Zawsze kochałem, kocham dziś tak samo”. Podmiot liryczny opisuje swoje uczucia, które dodają mu sił.
Czesław Miłosz wielokrotnie poprzez utwory poetyckie dokonywał próby opisania siebie, w sposób jednocześnie konkretny (siebie konkretnie) oraz uniwersalny (refleksje dotyczące kondycji człowieka). Utwór Do mojej natury jest próbą poetyckiej refleksji o naturze podmiotu lirycznego, w kontekście metaforycznego opisu uniwersum ludzkich zachowań oraz ich filozoficznych źródeł.
Obertyńska to poetka osobna, nie związana z żadną grupą poetycką, żadnym, ówczesnym kanonem literackim. Jej twórczość, to przede wszystkim liryka osobistego wyznania. Utwór Strych jest poświęcony zagadnieniu pamięci, które było zasadniczym elementem nie tylko twórczości, ale także twórczej tożsamości poetki.
Kazimierz Wierzyński to polski poeta i prozaik, tworzący w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Jest autorem zbioru wierszy Laur olimpijski, wydanego w roku 1927, który nagrodzony został szczególną nagrodą – złotym medalem Konkursu Literackiego IX Igrzysk Olimpijskich w Amsterdamie. Jednym z utworów, pochodzących ze wspomnianego tomu, jest Skok o tyczce – przedstawiający piękno tytułowej dyscypliny oraz niezwykły wysiłek sportowca.