Charakterystyka porównawcza Danusi i Jagienki

Autor: Grzegorz Paczkowski

Danusia i Jagienka to dwie bohaterki wielkiej powieści historycznej autorstwa Henryka Sienkiewicza, pt. Krzyżacy. Te dwie młodziutkie dziewczyny łączy uczucie wobec Zbyszka z Bogdańca, choć w każdym przypadku kształtuje się ono nieco inaczej. Inaczej również wygląda dorastanie obu panien, co ma wpływ na kształtowanie się ich charakterów. 

Danusia, kiedy pierwszy raz pojawiła się na kartach powieści, była małą dziewczynką, w zasadzie dzieckiem, córką słynnego rycerza – Juranda ze Spychowa. Jest to bardzo drobna dziewczynką o długich i jasnych włosach, które lubiła przybierać rozmaitymi wiankami. Jej szlachetną twarz charakteryzuje delikatnie zadarty nosek, który nadaje jej eterycznej urodzie nieco przekornego charakteru. Danusia jest podopieczną dworu księżnej Anny, gdzie została oddana przez ojca po tym, jak jej matka tragicznie zmarła w czasie jednego z ataków krzyżaków. Jest dzieckiem przez wszystkich lubianym, gra na lutni oraz pięknie śpiewa, dużo się śmieje. Kiedy poznaje Zbyszka z Bogdańca, a ten się w niej zakochuje, dziewczyna z początku nie traktuje jego uczuć poważnie, czemu trudno się dziwić zważywszy na fakt, że ma zaledwie dwanaście lat. Z czasem jednak dostrzega determinację rycerza i ujmuje ją jego wytrwałość. W jej sercu również budzi się uczucie. Danusia jest dziewczyną, która mimo sympatycznej powierzchowności, potrafi postawić na swoim. Jeżeli czegoś zapragnie, nic nie powstrzyma jej przed osiągnięciem celu. Daje temu wyraz m.in. ratując Zbyszka spod topora kata lub sprzeciwiając się ojcu przeciwnemu uczuciu młodych. Miłość do Zbyszka pozwala jej dojrzeć i z dziewczynki stać się młodą, odpowiedzialną, pewną siebie i troskliwą dziewczyną. Jej charakter nabiera szlachetności. Niestety, w wyniku porwania i długiej niewoli krzyżackiej, Danusia zatraca większość cech osobowości, a na koniec całkowicie traci zmysły i umiera z wyczerpania. 

Jagienka Zychówna jest znajomą Zbyszka z lat dzieciństwa – mieszkali wówczas po sąsiedzku i niejednokrotnie bawili się ze sobą. Jest to piękna dziewczyna o bardzo swojskiej urodzie, wąskiej talii, szerokich ramionach i czerwonych ustach, które dobrze współgrają z czerwienią wielu elementów garderoby dobieranej przez dziewczynę. Zwraca uwagę również jej wzrok, bystry i śmiały. Taka jest zresztą cała Jagienka – żywa, energiczna, ciągle w ruchu. Jest również zaradna, potrafi wszystko zrobić, od dawna pomaga bowiem ojcu w doglądaniu gospodarstwa po śmierci matki. Potrafi polować i świetnie jeździ konno. Mimo swego rodzaju życiowej hardości (spowodowanej niełatwym losem), Jagienka jest osobą bardzo ciepłą i troskliwą, skorą do pomocy bliźniemu, niepotrafiącą przejść obojętnie wobec ludzkiego nieszczęścia. Jest szczera i dobra, dlatego kiedy zakochuje się w Zbyszku, bardzo cierpi widząc jego tęsknotę za Danusią. Mimo tego modli się za pomyślne odnalezienie swojej, chcąc nie chcąc, konkurentki, co świadczy o jej głębokim szacunku wobec uczuć ukochanego. Późniejsze wydarzenia powieści, (m.in. śmierć Danusi) odmieniają dziewczynę. Staje się bardziej ustabilizowana, dojrzewa. Role pomiędzy nią a Zbyszkiem w pewien sposób się odwracają, ponieważ teraz to w zrozpaczonym młodzieńcu rodzi się nowe uczucie, a Jagienka – raz odrzucona – boi się kolejnego odtrącenia i początkowo zachowuje wobec Zbyszka dystans. W końcu jednak i w jej sercu wygrywa miłość. Tym razem jest to jednak uczucie dojrzałej, świadomej kobiety. Czytając o Jagience ma się wrażenie, że tej dziewczyny po prostu nie da się nie lubić. 

W przypadku Danusi Jurandówny i Jagienki Zychówny mamy do czynienia z bardzo ciekawym porównaniem postaci dwóch dziewczyn, które w jakimś – większym lub mniejszym – stopniu zostały odmienione przez miłość Zbyszka z Bogdańca, tudzież przez miłość do Zbyszka z Bogdańca. Danusia dojrzała i wyszlachetniała, kiedy dostrzegła, że Zbyszko jest w niej prawdziwie zakochany i zdolny, by zrobić dla niej wszystko, co pozwoliło jej zdobyć się na odwagę i uratować mu życie. Jagienkę w pierwszej kolejności odmienia nieodwzajemnienie uczuć ze strony rycerza z Bogdańca i cierpienie, jakiego w związku z tym doznaje, które w późniejszym czasie zostaje jej zresztą zrekompensowane. Charakter dziewczyny łagodnieje, staje się bardziej powściągliwa, za to mniej porywcza i spontaniczna. Danusia z dziecka staje się młodą dziewczyną, Jagienka z młodej dziewczyny zmienia się w kobietę. Czytając Krzyżaków możemy więc wyrobić sobie pewne wyobrażenie o tym, co miało największy wpływ na dojrzewanie młodych ludzi kilkaset lat temu. 

Dodaj komentarz