Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Poemat „Czarne kwiaty” to opis ostatnich spotkań Norwida z bliskimi mu twórcami (m.in. Słowackim, Mickiewiczem, Chopinem). Za pomocą artystycznej i wyszukanej formy przekazuje relacje z przedśmiertnych wizyt u przyjaciół. Są one wyjątkowo emocjonalne, ponieważ persony, o których mówi, nie były mu obojętne.
Utwór Zbigniewa Herberta „Modlitwa Pana Cogito – podróżnika” jak wskazuje sam tytuł, jest apostrofą skierowaną do Boga, poetycką i rozbudowaną modlitwą do Stworzyciela cudownego, według podmiotu lirycznego, świata. Kluczowe słowa wiersza: „dziękuję Ci Panie że stworzyłeś świat piękny i różny” stanowią kompozycyjną klamrę utworu. Zarazem tłumaczą w najprostszy sposób stosunek osoby mówiącej do świata i jego Stwórcy.
„Treny” autorstwa Jana Kochanowskiego to zbiór utworów poświęconych zmarłej córce poety, Orszuli. Wiersze wyrażają cierpienie i rozpacz po zmarłej osobie oraz trudną drogę, przez którą musi przejść człowiek, aby osiągnąć spokój i pogodzić się z losem.
Tren XII przedstawia postawę cierpiącego ojca, który doświadczył straty jedynej córki. Wymienia on jej liczne zalety, powołując się do konkretnych sytuacji, a zarazem przedstawia swój wielki żal związany z tym, że Urszulki już nie ma wśród żywych.
Tren VI został napisany przez Jana Kochanowskiego pod koniec XVI wieku. Jest jednym z 19 utworów napisanych przez poetę po śmierci jego ukochanej Orszuli. Poeta po śmierci córki, niepospolitej dzieciny, sięgając po klasyczny gatunek literacki wyraził swój ojcowski żal.
„Tren XIII”, jest to trzynasty tren napisany przez Jana Kochanowskiego, z serii zbioru dziewiętnastu trenów, oznaczonych cyframi rzymskimi. Treny Kochanowskiego to pieśni żałobne napisane na cześć jego zmarłej córeczki, Urszulki. Autor dzięki tym utworom ma zamiar upamiętnić swoje dziecko, opłakać ją i zrzucić z siebie ciężar jej straty.
Wiersz „Do Matki Polki” dotyka tematyki narodowowyzwoleńczej. Mówi do matek polskich, aby przygotowywały synów do walki i śmierci na froncie. Mickiewicz uchwycił w utworze nastroje bojowe i patriotyczne przed powstaniem listopadowym (napisał go w 1830 roku, na kilka miesięcy przed wybuchem buntu).
Stanisław Barańczak to polski poeta, tłumacz i krytyk literacki okresu Nowej Fali, znany także pod pseudonimami Szczęsny Dzierżankiewicz czy Barbara Stawiczak. Jego wiersz Co jest grane pochodzi z wydanego w roku 1977 tomiku Ja wiem, że to niesłuszne: Wiersze z lat 1975:1976. Porusza zagadnienia związane z kłamstwem, fałszem i propagandą, która otacza odbiorców w codziennym życiu.
Wiersz „Gdy mój trup” należy do cyklu „Liryki lozańskie”, jako jeden z utworów niewydanych za życia autora, a dopiero po jego śmierci (nazwa zbioru pochodzi od miejsca ich powstania — Lozanny w Szwajcarii) w 1855 roku.
Tren IV Jana Kochanowskiego jest tekstem przepełnionym smutkiem i żalem po utracie dziecka. Podmiot liryczny kieruje list do samej Śmierci, obwiniając ją za śmierć córki, która nastąpiła zdecydowanie zbyt wcześnie. Żałuje wszystkich chwil, które mógłby spędzić z dzieckiem, a także opisuje swoją rozpacz i tęsknotę, uważając, że jest to największy ból jaki istnieje na tym świecie.
Tren II autorstwa Jana Kochanowskiego to jeden z utworów należących do cyklu „Trenów”, powstałych w związku z tragicznymi wydarzeniami, jakie spotkały autora tekstu. Mowa tu o śmierci Orszulki — jego ukochanej, trzyletniej córki.
Sonet „Dobranoc” jest piątym utworem cyklu „Sonety odeskie”. Opisuje scenę wieczornego pożegnania zakochanych. Wiersz w kunsztownej formie podejmuje tematykę miłosną i co rzadko się zdarza, uczucie to jest szczęśliwe, spełnione.