Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Cyprian Kamil Norwid to poeta uznawany za ostatniego z najważniejszych twórców epoki romantyzmu, który większość życia spędził poza granicami ojczyzny. Jego wiersz Larwa, powstający w latach 1861 – 1862, zawiera przemyślenia dotyczące Londynu – który, w odróżnieniu do artystycznego Paryża, w XIX wieku był nieformalną przemysłową i kapitalistyczną stolicą Europy.
Utwór jest kolejnym po „Bakczysaraju w nocy” sonetem krymskim dotyczącym stolicy chanów. To ósmy utwór cyklu wydanego w 1826 roku. Wiersz zawiera refleksje nad ojczyzną, samotnością i podróżą. Tekst odwołuje się do legendy o Marii Potockiej, która miała być niewolnicą w haremie Kerima Giraja, którą nadzwyczajnie kochał. Jej grób w Bakczysaraju, dawnej stolicy Girajskiej zainspirował Adama Mickiewicza do napisania sonetu.
W wierszu „Do *** na Alpach w Splügen” opisał emocje i towarzyszącą mu samotność, przeplatając go z fantastycznym i pięknym opisem krajobrazu górskiego, co miało miejsce również w „Sonetach krymskich”, (np. „Bakczysaraj”, „Ajudah”, „Czatyrdah”), z których autor zasłynął w 1822 roku.
Stanisław Barańczak był polskim poetą oraz krytykiem, którego twórczość wpisywała się w tak zwaną Nową Falę, czyli dorobek literatów debiutujących w latach 60. Wiele lat spędził na emigracji, czego wyrazem jest wiersz Widokówka z tego świata, pochodzący z tomu o zbliżonym tytule (Widokówka z tego świata i inne rymy z lat 1986–1988), poruszający kwestie przebywania na obczyźnie.
„Świtezianka” to ballada Adama Mickiewicza, które wydał wraz z innymi w cyklu „Ballady i romanse” … Czytaj dalej
Ballada „Rybka” opowiada trudną historię zmanipulowanej dziewczyny, Krysi. Zgodnie ze wzorcem romantycznym, natura wymierza nieuchronną karę zgodną z ludową moralnością.
Przedmieście (pierwotnie: Z przedmieścia) to wiersz wchodzący w skład złożonego z dziewięciu utworów cyklu Głosy biednych ludzi, wydanego w 1945 roku w ramach tomiku Ocalenie. Jego autorem jest rozpoznawalny na całym świecie polski poeta Czesław Miłosz, laureat literackiej Nagrody Nobla, jeden z najsłynniejszych pisarzy XX wieku.
Pieśń XIV Ksiąg Wtórych, autorstwa renesansowego twórcy Jana Kochanowskiego, znana jest także jako incipit: Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie. Utwór powstał w okolicach roku 1570 i pierwotnie był częścią tragedii Odprawa posłów greckich, będąc pieśnią wykonywaną przez chór.
Księgi wtóre z 1586 roku to inspirowany dorobkiem Horacego zbiór najsłynniejszych pieśni Jana Kochanowskiego – wybitnego przedstawiciela renesansu, nie tylko na tle Polski, ale także całej Europy. W skład zbioru wchodzi refleksyjny utwór Nie porzucaj nadzieje, zawierający filozoficzne przemyślenia na temat ludzkiej egzystencji.
Wiersz „Żegluga” jest trzecim w cyklu „Sonety krymskie” i drugim w mikrocyklu marynistycznym, zainspirowanym morską podróżą Mickiewicza z Odessy do Sewastopolu, skąd odwiedził Krym w 1825 roku. Utwór stanowi kontynuację poprzedniego sonetu, „Ciszy morskiej”. Wzmaga się wiatr, opis staje się dużo bardziej dynamiczny. W części refleksyjnej, wyodrębnia się indywidualizm podmiotu lirycznego.
Daremne żale to wiersz pochodzący ze zbioru Album pieśni, napisany został 1 kwietnia 1877 roku. Utwór stanowi polemikę z wartościami wyznawanymi przez literatów poprzedniego pokolenia, romantykami. Jego autorem jest Adam Asnyk, pozytywistyczny poeta, który w swojej twórczości sięgał po utwory o różnorodnej tematyce – refleksyjne, patriotyczne, a także erotyki.
Sonet „Cisza morska” to pierwszy utwór mikrocyklu marinistycznego w „Sonetach krymskich”. Występuje tu motyw homo viator, czyli człowiek podróżujący. Niemal impresjonistyczny opis krajobrazu stoi w przeciwieństwie do kolejnych sonetów morskich – „Żeglugi” i „Burzy”.