Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Na podstawie życiorysów postaci literackich jesteśmy w stanie patrzeć na własne życie z nieco innej perspektywy. Analizując cudze decyzje i wybory, możemy zastanawiać się nad tym, jak sami postąpilibyśmy w danej sytuacji. Warto więc zastanawiać się nad losem najpopularniejszych bohaterów polskiej literatury i wyciągnąć z ich biografii wartościowe wnioski i lekcje.
W literaturze romantycznej bardzo popularne było kreowanie jednostek tajemniczych, skonfliktowanych z całym światem, niosących w sobie krzywdy, nieszczęścia albo traumatyczne wspomnienia. Byli to metafizyczni bojownicy, których emocjonalny bunt przetrwał w pewnej formie do dziś. Oczywiście przyjmowali oni trochę odmienne kształty w zależności od autora, jednak dużo więcej jest w nich podobieństw niż różnic.
Bycie „dobrym” lub „niedobrym” przedstawicielem swojego narodu zawsze jest kwestią problematyczną, ponieważ trudno jest odnaleźć obiektywne wyznaczniki, które mogłyby być miarą w tej kategorii. Istnieją jednak przykłady np. literackie, patrząc na które możemy rozpatrywać tę kwestię. Zwłaszcza polska literatura romantyczna obfituje w postaci ogarnięte ogromną pasją na temat ojczyzny, będące więc dobrymi przykładami do rozpatrywania powyższego tematu.
Jedną z najbardziej charakterystycznych cech bohaterów romantycznych w polskiej i europejskiej literaturze jest fakt, że są to osobnicy samotni, w jakiś sposób wyalienowani z ogółu, ze społeczeństwa, z narodu, ze zbiorowości. Niekiedy jest to wykluczenie, innym razem odsunięcie się na własne życzenie, spowodowane niemożnością życia i funkcjonowania w grupie nie rozumiejącej motywacji i świata takiej osoby. W literaturze polskiej wielu mamy takich bohaterów.
Winkelriedyzm to specyficzna postawa w romantyzmie polskim, zapoczątkowana przez Juliusza Słowackiego w dramacie pt. Kordian. Nazwa nawiązuje do skandynawskiego bohatera, który w trakcie bitwy wraził w swoją pierś włócznie wroga, by umożliwić swoim braciom skuteczny szturm. Oddał więc życie dla swojego narodu. Tak samo widział walkę o wolność Juliusz Słowacki – jako nieznoszącą żadnych usprawiedliwień, ciągłą gotowość do walki i oddawania życia.
Bohater romantyczny była to postać, która bardzo często występowała w wybitnych dziełach literackich swojej epoki. Najczęściej był to mężczyzna mroczny, owiany aurą tajemnicy, samotnik noszący w sercu ranę, przez którą nie był w stanie żyć pośród innych, nie rozumiejących jego bólu ludzi, zmuszony był za to żyć w oddaleniu, targany przez skrajnie silne emocje i uczucia. Cechy takich bohaterów ewoluowały i zmieniały się w zależności od kraju, sytuacji polityczne oraz tradycji literackiej danego języka.
Główny bohater słynnego dramatu Juliusza Słowackiego, pt. Kordian to postać o wielu twarzach. Zarówno romantyczny poeta, jak i nieustępliwy bojownik o wolność. Kochanek i wieszcz. Marzyciel i spiskowiec. Zwłaszcza te dwa ostatnie pojęcia wydają się szczególnie ciekawe do rozpatrzenia.
Kordian to tytułowy bohater jednego z najsłynniejszych dramatów autorstwa wybitnego polskiego romantyka, Juliusza Słowackiego. To postać, która kojarzy się z wielkimi porywami uczuć i emocji, ogromnym talentem poetyckim i niesamowitą wrażliwością, a także ze swoją metafizyczną przemianą z młodego poety w dojrzałego wieszcza i patriotę, która miała miejsce na szczycie góry Mount Blanc.
Romantyzm był epoką, w której szczególną rolę przypisywano poezji. Była ona wartością nadrzędną, którą łączono z wymiarem boskim, metafizycznym, duchowym. Niektórzy twierdzili, że to poeci, jako jednostki wybitnie uzdolnione i obdarzone wielką wrażliwością, są posłańcami boskimi, którzy przy pomocy piękna swojej twórczości mają nakierowywać świat na właściwe tory.
Pod wieloma względami można mówić o hrabim Henryku, głównym bohaterze Nie-Boskiej komedii autorstwa Zygmunta Krasińskiego, jako o postaci tragicznej. Nie jest to co prawda tragizm rodem z antycznych sztuk dramatycznych, ponieważ tam to bezwzględne fatum stawiało ludzi w sytuacjach bez wyjścia. Hrabia Henryk na swoją biedę w pewnej mierze zapracował sam, lecz nie odbiera mu to praca do nazywania się bohaterem tragicznym.
W Nie-Boskiej komedii Zygmunt Krasiński zawarł dokładną, choć surową, diagnozę kilku grup społecznych, które istniały i funkcjonowały za jego czasów. Postawił swoich bohaterów w sytuacji skrajnie ekstremalnej, by spróbować pokazać czytelnikom, jak zachowaliby się w momencie próby. Jedną z tych grup była właśnie arystokracja.
W trzeciej części Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego dochodzi do spotkania pomiędzy dwoma głównymi antagonistami utworu – hrabią Henrykiem, stojącym na czele obozu arystokracji, a także Pankracym, dowódcą rewolucjonistów, pragnących pogrążyć ową arystokrację w niebycie. Ich rozmowa staje się fascynującym starciem dwóch postaw oraz idei na to, jak powinna wyglądać przyszłość i jak powinien wyglądać świat.