Tadeusz Różewicz

Wiersz Tadeusza Różewicza to typowy dla tego autora przykład liryki bezpośredniej. Utwór polemizuje na temat roli poezji i poety, jak i całej sztuki w społeczeństwie XX wieku, która po wydarzeniach II wojny światowej i stalinizmu potrzebowała przedefiniowania. Autor w „Przyszli zobaczyć poetę” buntuje się przeciw obecnym tendencjom i wysnuwa bardzo niepopularne wtedy teorie.

Utwór “Przepaść” autorstwa Tadeusza Różewicza jest swego rodzaju apelem do społeczeństwa. Skupia się na codziennych problemach osób starszych i schorowanych, które często nie są w stanie obyć się bez pomocy drugiego człowieka. Jednocześnie poeta w swoim utworze, zdradza bardzo łatwy sposób na rozwiązanie kłopotów seniorów. Sposobem tym jest miłość. 

Wiersz Tadeusza Różewicza “Kasztan” wszedł w skład tomiku poetyckiego “Czerwona rękawiczka”, wydanego w 1948 roku. Tematem utworu jest rodzinny dom. Miejsce, które każdy z czasem musi opuścić, a które jest symbolem najszczęśliwszych chwil w życiu człowieka.

Wiersz “Odpowiedź” Tadeusza Różewicza można zaliczyć do liryki autotematycznej, bowiem poświęcony jest rozważaniom dotyczącym  istoty poezji i poety jako jednostki. Utwór wchodzi w skład tomiku “Pięć poematów”, wydanego w 1950 roku.

Wiersz „Krzyczałem w nocy” autorstwa Tadeusza Różewicza pochodzi z wydanego w 1957 roku tomiku poezji „Poemat otwarty”. Dzieło porusza temat traumatycznych wspomnień z wojny, której w przeszłości doświadczył sam autor. Utwór uświadamia, że niezwykłe okrucieństwo zostaje w pamięci człowieka już na zawsze i do końca życia będzie mu towarzyszyć.

Wiersz „Prawa i obowiązki” autorstwa Tadeusza Różewicza pochodzi z wydanego w 1936 roku tomiku poezji „Nic w płaszczu Prospera”. Swoją treścią szczegółowo nawiązuje do obrazu Pietera Bruegela „Upadek Ikara”. Tematem utworu jest konfrontacja przeszłości z teraźniejszością oraz refleksja nad zmianą ludzkich zachowań i światopoglądu.

Tadeusz Różewicz to jeden z najwybitniejszych polskich twórców poezji współczesnej. Posługiwał się głównie wierszem nowoczesnym, o surowej formie, a jego budową i tematyką nawiązywał do tradycji międzywojennej awangardy, szokując czytelnika nietypowymi zestawieniami, poszukiwaniem nowego sensu w znanych już wyrażeniach. Utwór List do ludożerców, opublikowany w zbiorze Formy z 1958 roku, to apel do egoistycznego, wrogiego społeczeństwa lat 50., które poeta przyrównuje do zwierząt.

Utwór Ta­de­usza Ró­że­wi­cza pt. „bez” jest nie­re­gu­lar­nym, dwu­na­sto­zw­rot­ko­wym wier­szem bia­łym i wol­nym, w któ­rym wiel­ką li­te­rą za­ak­cen­to­wa­ne są tyl­ko nie­któ­re sło­wa, skie­ro­wa­ne do Boga. Pod­miot li­rycz­ny zwra­ca się bez­po­śred­nio do Nie­go, dla­te­go „bez” jest tak­że wier­szem apo­stro­ficz­nym („oj­cze Oj­cze nasz”). Te­ma­tem dzie­ła jest roz­wa­ża­nie pod­mio­tu o tym, dla­cze­go w jego ży­ciu na­gle za­bra­kło Boga.

Wiersz „Zostawcie nas” Tadeusza Różewicza stanowi apel swojego pokolenia. Poeta kolejny raz porusza tematykę wojny i doświadczeń z nią związanych. Inaczej niż w poprzednich utworach ze zbioru „Niepokój” (wydany w 1947) nie zawiera opisów naturalistycznych jak np. w wierszu „Ocalony”. Zawarty w tomiku „Poemat otwarty” (wydany w 1956 roku) jest prośbą do młodszych pokoleń.

Wiersz „Bursztynowy ptaszek” Różewicza jest przykładem liryki pośredniej. Za pomocą obrazu jesieni ukazuje przemijanie życia ludzkiego. Poeta opisał w sposób metaforyczny etapy ludzkiego życia.

„Ocalony” to jeden z najbardziej znanych wierszy dotyczących przeżyć II wojny światowej autora. Pochodzi ze zbioru „Niepokój”, wydanego w 1947 roku. Wymowność obu tytułów ukazuje traumatyzm doświadczeń ludzi żyjących w tamtym czasie, takich jak powstańczy poeta Krzysztof Kamil Baczyński. Napisany zaraz po wojnie utwór rozlicza się z wpływem na psychikę osób, które ją przeżyły.