„Dewotka” to utwór napisany przez Ignacego Krasickiego, który nazwany został nie bez powodu „Księciem bajek polskich”, a prawdopodobnie dlatego, że w tych bardzo krótkich zazwyczaj utworach potrafił ukazać bardzo ważne aspekty ludzkiej osobowości.
Dzięki temu jego twórczość ma charakter moralizatorsko – dydaktyczny. Utwory te nie są jednak poważne, że aż trudno je czytać, wręcz przeciwnie – mają one charakter żartobliwy, ironiczny i satyryczny, a to sprawia, że każdy, niezależnie od stopnia edukacji czy statusu społecznego jest w stanie przyswoić przekaz ukryty pomiędzy wierszami bajek.
Spis treści
Dewotka – analiza bajki i środki stylistyczne
Utwór „Dewotka” ma charakter bajki, w której fabułę przedstawia wszystkowiedzący narrator – obserwator, będący jednocześnie osobą robiącą jakby rzeczowe sprawozdanie z ukazanego wydarzenia bez zbędnego oceniania, poza jednym zdaniem w ostatnim wersie „Uchowaj, Panie Boże, takiej pobożności!”. W bajce pojawia się element wypowiedzi, który jest fragmentem modlitwy głównej postaci „…i odpuść nam winy, Jako my odpuszczamy”, która nie jest raczej osobą o charakterze pozytywnym.
Bajka składa się z jednej strofy, zawierającej sześć wersów, które się rymują (przewiniła – kończyła, dziewczyny – winy) i nadaje to pewnego rodzaju rytmu opowieści, tak że z łatwością się go czyta. Ostatni wers jest wykrzyknieniem („Uchowaj, Panie Boże, takiej pobożności!”), a także apostrofą.
Autor jest oszczędny w stosowaniu środków stylistycznych, język bajki jest prosty, codzienny, a słowa ogólnie używane, co sprawia że utwór jest prosty w odbiorze.
W utworze pojawiają się ludzie z ich charakterystycznymi cechami, być może dlatego nie są to jak często w twórczości Krasickiego zwierzęta, by przedstawić dosadniej tą sytuację która przedstawia niemoralne zachowanie pozornie pobożnej osoby.
Dewotka – interpretacja bajki
Na początku utworu „Dewotka” czytelnik poznaje od razu dwie główne postacie występujące w bajce. Jest to służąca oraz jej pani u której jest ona zatrudniona. Dowiadujemy się że tytułowa dewotka się modliła, kiedy to przeszkodziła jej jej służąca która pojawiła się akurat w momencie gdy ta kończyła wypowiadać swój pacierz.
Nie spodobało się to wielkiej pani i rozgniewało ją zachowanie służącej, która tak naprawdę była niczemu winna, bo przecież skąd mogła, prawdę mówiąc wiedzieć, co robi w tym momencie jej pracodawczyni. Nie ma tutaj jednak miejsca na dysputy. Wypowiadając fragment modlitwy (…i odpuść nam winy, Jako my odpuszczamy„), z gniewem na ustach, dewotka w całej swej złości postanawia zbić niedobrą służącą i robi to bez litości!
Jak widać w utworze, tytułowa dewotka, chyba nie rozumie za bardzo pojęcia wiary pod które tak bardzo pragnie się dopasować i poddaje się toksycznym emocjom, które nią rządzą. Jej zachowanie staje się ostrzeżeniem dla podobnych, którzy żarliwie się modlą, a kiedy przyjdzie co do czego zachowują się niezgodnie z przykazaniami biblijnymi.
Dewotka – morał bajki
Morał bajki „Dewotka” jest taki: kiedy robisz coś na pokaz to prędzej czy później wyjdzie na jaw. Co więcej, można oszukiwać i okłamywać wszystkich wokół oraz stwarzać pozory osoby którą się tak naprawdę nie jest, jednak trzeba ciągle się kontrolować by wypaść w tej roli jak najlepiej w każdej sytuacji.
Warto pamiętać jednak, że fałsz zawsze wyjdzie na jaw i może zaskoczyć osobę w najmniej oczekiwanym momencie, kiedy to sama siebie zdemaskuje.
Autor przestrzega przed tego rodzaju zachowaniem które jest po prostu wstrętne i niemoralne, a także krzywdzące niewinne osoby – przecież nie o tym głosi Pismo Święte, ale prawdopodobnie tytułowa dewotka księgi nie czytała lub czytała ją bez zrozumienia.