Ignacy Krasicki uznany za „Księcia bajek polskich” za życia, również długo po śmierci utrzymuje ten status, ponieważ jego bajki są uniwersalne. Dodatkowo poczucie humoru jakie się w nich przejawia, powoduje że są one chętnie czytane na lekcjach w szkołach i analizowane, bo wywołują uśmiech na twarzach czytelników.
Bajki Krasickiego mają również wydźwięk moralizatorsko – dydaktyczny i wskazują one nam cechy, które są widoczne u ludzi i bardzo często nieco uciążliwe czy odpychające. Nie ma on na celu krytykować, a raczej zwrócić uwagę i się nad zawartym przekazem w bajkach nieco zastanowić.
Spis treści
Syn i ojciec – analiza i środki stylistyczne
Utwór „Syn i ojciec” jest przykładem bajki napisanej w sposób wierszowany, składa się on z jednej krótkiej strofy zawierającej cztery wersy. Występują w nich rymy typu AABB (przywary – stary, swobody – młody). Poza tym spotykamy tutaj niewiele środków stylistycznych, pojawia się epitet („ojciec stary”), mamy powtórzenie („Płakał ojciec że stary; płakał syn, że młody”).
W utworze historię dwóch mężczyzn: ojca i syna, opowiada wszystkowiedzący narrator, nie ocenia on sytuacji, a raczej obrazuje ją w sposób zwięzły i łatwo przyswajalny, tak że każdy z czytelników jest w stanie wyłapać sens przekazu bajki.
Syn i ojciec – interpretacja bajki
Utwór jest tak uniwersalny, że aż to niepojęte, że ludzie od kilku wieków praktycznie się nie zmieniają. Równie dobrze taką bajkę mógłby napisać ktoś w dzisiejszych czasach i byłaby tak samo trafna w odniesieniu do lat przeszłych i teraźniejszych.
Zaraz na początku utworu jesteśmy wprowadzeni krótkim, jednozadaniowym morałem, który mówi o tym że każdy wiek ma powody do samoudręki dla danej jednostki, przejawia się to w słowach narratora „Każdy wiek ma goryczy, ma swoje przywary”.
W następnym wersie poznajemy głównych bohaterów czyli syna, który ubolewa nad tym, że nie ma na nic czasu poza siedzeniem z nosem w książkach oraz ojca, który narzeka na swoją starość i spowodowaną przez nią niemoc fizyczną.
Następnie dowiadujemy się że każdy z nich jest niezadowolony z obecnego stanu w którym się znajduje i jednocześnie, przedstawione to jest ciekawym zabiegiem pisarskim: syn patrząc na ojca, może ujrzeć siebie w przyszłości, a ojciec spoglądając na syna, widzi jaki był w przeszłości.
Koło się zamyka, a im pozostaje pogodzić się ze swoim losem lub…może coś zmienić. I chodzi tutaj prawdopodobnie o samonastawienie, a w dalszej kolejności, na co pewnie potrzeba czasu, zmianę w rzeczywistości swojego stanu w jakim się znajduje, jeśli jest dla danej osoby niewygodny.
Syn i ojciec – morał bajki
Morał utworu jest taki, że każdy wiek powoduje pewnego rodzaju smutki u osoby i to niezależnie od wieku w którym się ona znajduje.
Ważne jest jednak to by nie spędzić całego swojego życia na narzekaniach, ponieważ to jest marnotrawienie czasu i nie ma z tego pożytku.
Lepiej zatrzymać się na chwilę i przyjrzeć obecnej sytuacji. Cieszyć się tym co jest, zamiast ciągle spoglądać wstecz czy wyobrażać sobie co się może wydarzyć.