Adam Prot Asnyk urodził się 11 września 1838 w Kaliszu. Ojciec – uczestnik powstania listopadowego i zesłaniec – wychował syna w duchu romantycznego patriotyzmu i szacunku do rycerskości. Początkowo uczył się więc w domu, od jedenastego roku życia uczęszczał do szkoły wraz z innymi dziećmi. Edukację kontynuował na aplikacji w sądzie pokoju w rodzinnym mieście, a następnie na Szkole Rolniczej w Warszawie. Po roku zmienił kierunek nauki na medycynę, wstępując do Akademii Medyko-Chirurgicznej w Warszawie. Zmuszony przez nagonkę carską do zmiany miejsca zamieszkania na Wrocław, studiował właśnie tam, by po roku wrócić do Warszawy. Wtedy też został aresztowany. Po uwolnieniu, za namową rodziców przeprowadził się do Paryża, gdzie aktywnie wspierał tamtejszą Polonię. Postanowił pogłębić swoją wiedzę i 1861 roku rozpoczął studia humanistyczne na kierunkach: filozofia, prawo niemieckie, historia czy filozofia prawa w Heidelbergu. Rok później mógł spełnić woje marzenie w pomocy odzyskaniu niepodległości przez kraj – należał do Rządu Narodowego, planował zamach na namiestnika carskiego hrabiego Berga, a także walczył raz z powstańcami. Załamany klęską ruszył w kilkumiesięczną podróż po Europie. Po powrocie zamieszkał w Galicji. Choć pisał już wcześniej (od 1864 roku), oficjalnie zadebiutował w 1870 roku w czasopiśmie „Kaliszanin” utworem Rodzinnemu miastu. Lata siedemdziesiąte dziewiętnastego wieku to dla poety ciężki czas – umarła jego ukochana matka, po kilku miesiącach małżeństwa zmarła żona, a znajdujące się pod zaborami państwo nadal było podzielone. Wyruszył w kolejną serię wojaży po świecie. Wtedy też poświęcił się pisaniu, wydając tomiki liryczne zatytułowane po prostu Poezje (1869, 1872, 1880, 1894). Od 1882 roku wydawał czasopismo „Reforma”, z czasem zmienione na „Nową Reformę”, gdzie regularnie publikował. Wtedy też założył Towarzystwo Szkoły Ludowej w Krakowie, stając się jej członkiem honorowym. Jako jeden z pierwszych organizował wyprawy w Tatry. Jego największa pasja – podróże zawiodła go aż do Indii. Niestety w drodze powrotnej zaraził się tyfusem. Zmarł 2 sierpnia 1897 w Krakowie.
Adam Asnyk – biografia
Autor: Anna Morawska