Odprawa posłów greckich to dramat, który przy pomocy występujących w nim postaci, prezentuje pewne postawy, których konfrontacja jest główną osią fabularną dzieła. Każda z nich jest więc bardzo charakterystyczna, obdarzona przez autora niezwykle wyrazistymi cechami, nieraz wręcz wyjaskrawionymi, na potrzeby odpowiedniego oddziaływania na odbiorcę. W objętościowo niedużym dramacie, za pomocą dialogów, Jan Kochanowski musiał zmieścić kilku bohaterów, których charaktery, każdy z osobna, mogłyby być tematem odrębnej epopei.
Bohaterowie Odprawy posłów greckich
Aleksander (Parys) – syn Priama, króla Troi. Młody, pewny siebie, brawurowy w postępowaniu, uznający tylko zaspokajanie własnych potrzeb i żądz. Nie zwraca uwagi na konsekwencje swoich czynów, jest pyszny i arogancki. Prezentuje roszczeniowe podejście do życia i świata. Uważa, że należy mu się wszystko, czego zapragnie. Nie zważa na uczciwość. W czasie gościnnego pobytu w Sparcie, uwodzi i uprowadza do Troi grecką królową, żonę Menelaosa, ponieważ została mu ona obiecana przez boginię Afrodytę. Kiedy Grecy z całą armią przybywają, by odzyskać Helenę, Parys obstaje przy swoim. Nie tylko nie żałuje nieuczciwego czynu, lecz wręcz się nim pyszni, jest z niego dumny. Argumentami naginającymi fakty przekonuje radę do tego, że Trojanie nie powinni oddawać Heleny Grekom, nawet jeśli będzie ich to kosztowało stoczenie z nimi wojny.
Antenor – główny antagonista Aleksandra, dawniej jego bliski przyjaciel. Jest to człowiek dojrzały, świadomy odpowiedzialności za własne czyny, jaka spoczywa na każdym człowieku, trzeźwo patrzący na rzeczywistość i potrafiący chłodno ocenić sytuację, w jakiej znajduje się państwo. Antenor jest również szlachetny, dostojny. Ma w sobie ugruntowany system wartości, którymi kieruje się w życiu. Najważniejsza jest dla niego prawda i sprawiedliwość. Gani uczynek Aleksandra i optuje za zwróceniem Heleny Grekom. Jako wytrawny polityk jest w stanie przewidzieć, że inny wybór doprowadzi do wojny, na którą Troja nie jest gotowa. Dobra państwa i czystość sumienia przedkłada nawet przed przyjaźń z Aleksandrem. Kiedy młodzieniec prosi go o wzięcie jego strony w trakcie rady królewskiej, Antenor odmawia, tłumacząc, że sprzeniewierzyły się nie tylko własnemu sumieniu, lecz także ojczyźnie.
Helena – żona króla Sparty, Menelaosa. Młoda i piękna.W dramacie przedstawiona została jako kobieta głęboko zagubiona sytuacją, w jakiej znalazła się przez to, że dała się porwać namiętności łączącej ją z Parysem. Dopiero teraz, gdy jest już za późno na przeciwdziałanie, dostrzega ogrom nieszczęścia, jakie spowodował jej brak wyobraźni. Jednak w całym dramacie dotyczącym przecież całych państw, Helena martwi się najbardziej o samą siebie, o to jak zostanie przyjęta z powrotem w Sparcie. Myśli o tym, jak bardzo pohańbiła siebie samą i swój naród i jaka spotka ją za to kara.
Ulisses (Odys) – legendarny grecki żołnierz i podróżnik. Jest jednym z posłów, których Grecy wysyłają do Troi, by ci spróbowali odzyskać Helenę na drodze pokojowej. W dramacie Kochanowskiego wygłasza tylko jeden monolog i to w momencie, kiedy wraz z Menelaosem spotykają się z odmową ze strony Trojan. Jednak po tej wypowiedzi można wnosić, że jest to człowiek o bardzo twardym charakterze, doświadczony życiowo i wiedzący, jak funkcjonuje świat dookoła. Jest wściekły na Aleksandra, gardzi nie tyle jego czynem, co podejściem do życia, roszczeniowym, nieodpowiedzialnym i egoistycznym. Jego zdaniem państwo, które zarządzane jest przez takich lub podobnych ludzi nie zasługuje na to, żeby przetrwać. Wygłasza również tyradę, w której potępia rozpasanie młodzieży, dla której najważniejszą rzeczą jest zaspokajanie swoich chwilowych zachcianek i niechęć do odpowiedzialnego życia.
Menelaos – król Sparty, który wraz z Ulissesem udał się z poselstwem do Troi. Po odmowie rady Priama, jest rozgoryczony i modli się, by bogowie sprzyjali mu w jego zemście, której dokona przemocą, skoro nie był w stanie wyegzekwować sprawiedliwości pokojowo.
Priam – król Troi. Jest władcą łatwo ulegającym emocjom – daje się przekonać większości rady do tego, by Helena pozostała w Troi. W późniejszym epizodzie Antenor próbuje go nakłonić do zachowania szczególnej ostrożności i rozpoczęcia przygotowań do obrony kraju, gdyż Grecy na pewno nie poniechają zemsty. Priam lekceważy te ostrzeżenia, próbuje zbyć swego doradcę. Nie wierzy również słowom przepowiedni swojej córki, Kasandry, która przepowiada upadek Troi. Wierzy dopiero, kiedy posłaniec przynosi wieści o ataku Greków.
Kasandra – córka Priama, obdarzona przez Apolla darem przewidywania przeszłości, jednak przez tego samego boga przeklęta, w związku z czym nikt nie dawał wiary jej proroctwom. W Odprawie posłów greckich wygłasza przepowiednię na temat przyszłości Troi, w której wieszczy m.in. śmierć swojego brata Hektora oraz to, że Priam będzie musiał odkupić jego ciało od zabójcy, Achillesa i że on sam również zostanie zabity, a Troja upadnie.
fot: Porwanie Heleny, wenecki fresk, ok. XVIII wieku, domena publiczna