Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Bajka o rybaku i złotej rybce, napisana w 1833 roku, to dzieło jednego z najwybitniejszych poetów rosyjskich – Aleksandra Puszkina. Puszkin miał ogromny wpływ na literaturę romantyczną, a także późniejszą. Co ciekawe był również dobrym przyjacielem polskiego wieszcza – Adama Mickiewicza, w czasie jego pobytu w Rosji.
Przyzwyczajeni jesteśmy do tego, że bohaterami wielu tekstów kultury, w tym powieści, najczęściej są ludzie, tacy jak my. Rzeczywiście w przeważającej większości przykładów to człowiek i jego perspektywa stanowią punkt odniesienia dla całości dzieła. W niektórych przypadkach jednak, zdarza się, że równie ważną rolę pełni przestrzeń, w której znajdują się bohaterowie
Wiersz „Przy okrągłym stole” Juliana Tuwima dotyczy tematyki miłosnej. Poeta zadedykował go swojej żonie, Stefanii. Byli razem od 1912 roku (ślub wzięli w 1919) i mimo różnych przeciwności losu, m.in. problemów psychicznych czy choroby alkoholowej artysty, pozostali małżeństwem do jego śmierci w 1953 roku. Popularność utwór zawdzięcza muzycznej interpretacji wykonanej przez Ewę Demarczyk. Jej piosenka „Tomaszów” ma co prawda lekko zmieniony tekst, jednak oryginalna treść została dzięki niej bardzo znana.
Wiersz Juliana Tuwima pod tytułem „Mieszkańcy” pochodzi ze zbioru „Biblia cygańska” opublikowanego w 1933 roku w Warszawie. Autor krytykuje w utworze życie mieszczan i ich zachowania. Ukazuje to jego przemianę w światopoglądzie, która miała miejsce na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych. Poeta, wcześniej zafascynowany życiem w dużym mieście, teraz wyraża swój niesmak i oburzenie wobec fałszywego, zawistnego oraz skupionego na pieniądzach życia społeczeństwa mieszczańskiego.
Kamizelka Bolesława Prusa uważana jest za jedno z najwybitniejszych osiągnięć polskiej literatury drugiej połowy XIX wieku. Ten kilkustronicowy utwór, po raz pierwszy opublikowany został w 1882 roku i niemal od razu wszedł do kanonu nowelistyki pozytywistycznej. Kamizelka, mimo upływu lat, właściwie nie traci na aktualności, a poznając przedstawioną w niej historię, ma się wrażenie, że mogłaby się ona rozgrywać w mieszkaniu sąsiada z bloku naprzeciwko.
Omawiany wiersz należy do cyklu czterdziestu trzech liryków zawartych w cyklu „Księga Ubogich”, wydanych we Lwowie w 1916 roku. Utwór o incipicie „Przestałem wadzić się z Bogiem” porusza tematykę trudnej drogi osoby wierzącej. Rozlicza się ze swoją przeszłością w formie spowiedzi. Jan Kasprowicz opisuje w nim swoje osobiste wyznanie, które ma być świadectwem dla odbiorców. W treści widać silne wpływy idei franciszkańskich, które poeta przyjął na starość po okresie prometejskiego buntu.
Bolesław Prus był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury pozytywistycznej. To na przykładzie między innymi jego dzieł, historycy ustalali później cechy dominujące w polskiej prozie pod koniec XIX wieku. Jedną z jego najsłynniejszych nowel jest Katarynka.
Z literatury, malarstwa czy kinematografii znamy wiele przedstawień ogólnego unicestwienia życia. Największe religie podtrzymują w nas wiarę, że świat który znamy niechybnie zmierza ku nie najprzyjemniejszemu końcowi. A co jeśli nasz świat, ba, nasz wszechświat już kiedyś otarł się o unicestwienie?
W kwestii myślenia o przyszłości i o przyszłych wynalazkach, często pojawia się wątpliwość (podsycana zresztą skutecznie przez popkulturę): czy maszyny, które stworzymy, w którymś momencie nie będą inteligentniejsze od nas i nie zbuntują się przeciwko nam? Stanisław Lem postanowił zadać pytanie idące nieco dalej: czy kiedy światem zawładną maszyny, będą buntowały się przeciwko sobie nawzajem?
W opowiadaniu Doradcy króla Hydropsa, Stanisław Lem nie po raz pierwszy snuje refleksje o tym, na ile stworzone przez człowieka, w pełni inteligentne maszyny, będą podobne do swoich twórców również pod względem ich, niekiedy wstydliwych, lecz niemożliwych do opanowania, wad i namiętności. Na przykład żądzy władzy i absurdu, do którego doprowadza ona wielu z nas.
Bajki robotów to tak naprawdę jedno wielkie Lemowskie pytanie o to czy ludzka kondycja psychiczna i moralna zmieni się, kiedy będziemy otoczeni przez maszyny i roboty? I czy roboty odziedziczą nasze negatywne cechy i namiętności? Na oba pytania autor zdaje się dawać nam gorzką odpowiedź.
Interpretowany utwór jest piętnastym wierszem umieszczonym w cyklu „Księga Ubogich”, wydanego przez Jana Kasprowicza w 1916 roku we Lwowie. Równie znany jest również pod incipitem „O Wierchu, Ty Wierchu Lodowy”. Liryk, podobnie jak pozostałe czterdzieści trzy umieszczone w zbiorze, według samego poety powstał podczas jego wypraw w Tatry. Ten okres w działalności artystycznej modernisty wyróżnia się jako ostatni, kiedy po okresie buntu i silnego wpływu dekadentyzmu i nietzscheanizmu przyjął filozofię chrześcijańską, głównie inspirował się franciszkanizmem.