Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Utwór Młodość autorstwa Krzysztofa Kamila Baczyńskiego został napisany w marcu 1942 roku. Autor należał do pokolenia Kolumbów, czyli pisarzy urodzonych około 1920 roku, którzy przez wybuch II Wojny Światowej musieli swoje życie poświęcić obronie ojczyzny, tym samym pozbawiając się najlepszych lat młodości.
Wiersz Zuzanny Ginczanki nie ma tytułu, dlatego nazwany jest swoimi pierwszymi słowami „Non omnis moriar – moje dumne włości”. Wiersz powstał w 1942 roku, kiedy to młoda Zuzanna Ginczanka została wydana w ręce niemieckiej policji przez donos polskiej gospodyni domu, niejakiej Pani Chominowej. Utwór w ironiczny sposób ukazuje los Żydów podczas II Wojny Światowej.
Utwór „Colloquium niedzielne na ulicy” został wydany w roku 1920 w tomiku poetyckim Juliana Tuwima pod tytułem: ”Sokrates tańczący”. Jak sama jego nazwa wskazuje, przedstawia on dialog kobiety z flirtującym z nią mężczyzną. Pomimo tego, że w wierszu poznajemy wypowiedzi mężczyzny, to bez problemu jesteśmy w stanie sobie wyobrazić co odpowiedziała mu kobieta.
Bajka Żona Uparta powstała w 1940 roku jako efekt przełożenia i własnej humorystycznej interpretacji Mickiewicza bajki Jeana de La Fontaine’a.
Wiersz „Zostawcie nas” Tadeusza Różewicza stanowi apel swojego pokolenia. Poeta kolejny raz porusza tematykę wojny i doświadczeń z nią związanych. Inaczej niż w poprzednich utworach ze zbioru „Niepokój” (wydany w 1947) nie zawiera opisów naturalistycznych jak np. w wierszu „Ocalony”. Zawarty w tomiku „Poemat otwarty” (wydany w 1956 roku) jest prośbą do młodszych pokoleń.
Wiersz „Bursztynowy ptaszek” Różewicza jest przykładem liryki pośredniej. Za pomocą obrazu jesieni ukazuje przemijanie życia ludzkiego. Poeta opisał w sposób metaforyczny etapy ludzkiego życia.
Bakczysaraj to krymskie miasto, będące niegdyś stolicą chanów, w czasach świetności pełne okazałych meczetów i pałacowych zabudowań. Zwiedzanie tego miejsca stało się natchnieniem dla Adama Mickiewicza. Wybitny polski poeta romantyzmu opisał je on w jednym z utworów cyklu Sonety Krymskie, wydanego w roku 1826..
„Ocalony” to jeden z najbardziej znanych wierszy dotyczących przeżyć II wojny światowej autora. Pochodzi ze zbioru „Niepokój”, wydanego w 1947 roku. Wymowność obu tytułów ukazuje traumatyzm doświadczeń ludzi żyjących w tamtym czasie, takich jak powstańczy poeta Krzysztof Kamil Baczyński. Napisany zaraz po wojnie utwór rozlicza się z wpływem na psychikę osób, które ją przeżyły.
Wiersz „Sobota” jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych dzieł Andrzeja Bursy, głównie ze względu na swój komizm i ironię. Na scenę wchodzi buntownik, człowiek, który ma dość szarej rutyny PRL-u, a po ostatnim zdaniu, które jest powtórzone trzy razy, rzuca mikrofon na podłogę i zostawia widzów na chwilę refleksji.
„Pieśń III” autorstwa Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego jest częścią zbioru wierszy pod tytułem „Pieśni” wydanym w 1953 roku, a więc niedługo przed śmiercią autora. Z tego powodu przez wielu miłośników jego twórczości tomik ten traktowany jest jako swoiste podsumowanie dorobku i rozliczenie z przeszłością.
Tytułowa „koniugacja”, czyli odmiana czasownika przez osoby posłużyła Halinie Poświatowskiej jako pretekst do refleksji na temat przemijania. W wierszu poetka odmienia słowo „mijać”, które związane jest ze zbliżaniem się każdego człowieka do śmierci. Jest to motyw charakterystyczny dla twórczości Poświatowskiej, ponieważ poetka zmagała się z ciężką wadą serca, co odciskało piętno na jej twórczości.
Życie Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, niestety zbyt krótkie i tragicznie zakończone, naznaczone było niezmywalnym piętnem działań wojennych, co w nieunikniony sposób wpłynęło na jego artystyczny dorobek. Utwór Niebo złote ci otworzę stanowi jednak drobną iskierkę nadziei, że miłość może pokonać dramatyczne wspomnienia, odbudować przedwojenny świat, usunąć z oka metaforyczne bolesne szkło – nawet na zgliszczach wyrosnąć może piękne uczucie.