Bajka „Malarze” została napisana przez Ignacego Krasickiego w XVIII wieku. Wtedy to popularne było malarstwo portretowe, szczególnie u osób których status społeczny był wysoki, podobnie jak posiadany przez nich majątek. Dlatego mogli oni pozwolić sobie na zlecenie portretu by uwiecznić swoją podobiznę na wiele lat.
Spis treści
Malarze – geneza
Utwór „Malarze” pochodzi z drugiego zbioru bajek autora pt.: „Bajki nowe” i ukazuje podejście ludzi do danego zagadnienia w sposób żartobliwy, jednak oddający realia panujące w społeczeństwie.
Ignacy Krasicki słynął z poczucia humoru w swoich utworach, które jednocześnie mają wydźwięk dydaktyczny, a ich celem jest przybliżyć wady i często niemoralne oraz pozostawiające wiele do życzenia zachowanie jednostek społecznych.
Malarze – analiza utworu i środki stylistyczne
Utwór to bajka składająca się z sześciu wersów, które zamykają się w jednej strofie.
Cechuje się ona niewielkim zastosowaniem środków stylistycznych, praktycznie pojawiają się tutaj tylko rymy parzyste. Być może takie podejście miało na celu przekierować skupienie czytelnika na sens przekazu, zamiast skupianie się na kwiecistości tekstu. Przedstawiona fabuła jest więc jasna i zwięzła, a narrator opowiada historię dwóch głównych bohaterów w sposób rzeczowy i konkretny.
Obecność przymiotników i przysłówków („dobry”, „ubogi”, „zły”, „bogaty”, „wybornie”, „źle”, „mało”, „podobne”, „piękniejsze”) trafnie odróżnia dwie postacie od siebie na zasadzie kontrastu, dzięki temu czytelnik ma możliwość by zrozumieć jakimi są one bohaterami w tej krótkiej opowieści.
Dodatkowo pytanie retoryczne („Dlaczegóż los tak różny mieli ci malarze?”) w przedostatnim wersie skłania czytelnika do refleksji nad tym co przeczytał do tej pory, a także głównym powodem różnicy między postaciami przedstawionymi w bajce.
Malarze – interpretacja bajki
Bajka opisuje dwóch bohaterów jakimi są malarze portreciści oraz różnice w jaki sposób jest odbierana ich twórczość, zarówno jeśli chodzi o kunszt artystyczny jak i wynagrodzenia za pracę. Osoby te są przeciwieństwami.
Piotr jest ukazany jako osoba dobra i uczciwa w swoim malarstwie jeśli chodzi o oddanie realizmu wyglądu modeli, a poza tym ma warsztat i jest bardzo utalentowany. Jednakże pomimo, tych wydawałoby się idealnych cech, malarz ten jest ubogi, a jego dzieła są słabo płatne i ma niewielu klientów.
Jan to człowiek który jest zły pod względem moralnym, który zdobył bogactwo na swojej niechlujnej pracy. Nie posiadał wielkiego talentu i nie przykładał się do malowania obrazów, wykonywał mało portretów, a jednak jego prace były częściej kupowane, ponieważ je upiększał.
Malarze – morał
Morał bajki odnosi się do tego w jaki sposób ludzie lubią siebie widzieć. Nie ważna jest prawda i szczerość przekazu, oni chcą widzieć siebie w blasku świateł i wolą być nie szczerzy w stosunku do siebie jeśli chodzi o wygląd, niż widzieć takimi jakimi są w rzeczywistości.
Bajka ukazuje pychę i skłonność do okłamywania siebie na rzecz chwilowego poklasku, a upiększony portret to przykład fałszowania rzeczywistości i przekazywania nieprawdziwych informacji dla przyszłych pokoleń.