Ludzie w epoce średniowiecza w przeważającej większości podporządkowywali swoje życie wierze w Boga. Chrześcijaństwo ogarniało swoją filozofią w zasadzie wszystkie dziedziny życia. Szło za tym specyficzne przeświadczenie, że człowiek przez całe życie, oprócz tego, że fizycznie istnieje na ziemi, funkcjonuje również w innym wymiarze – wymiarze duchowym, boskim. Człowiek średniowieczny był więc przekonany o tym, że jego życie jest w pewien sposób zawieszone między niebem a ziemią. To przekonanie ciągnęło za sobą szereg konsekwencji w sposobie patrzenia na świat, co dobrze widać na przykładach literatury średniowiecznej, która była odbiciem ludzkich postaw i poglądów.
Pierwszym przykładem na to, jak wiara w Boga wpływała na światopogląd ludzi w średniowieczu, może być tekst Bogurodzicy – staropolskiej pieśni, która dziś stanowi najstarszy znany nam tekst artystyczny napisany w języku polskim. Jest to modlitwa, która jednak z czasem stała się również pieśnią świecką, nieformalnym hymnem Rzeczypospolitej na przełomie XIV i XV wieku. O owym zeświecczeniu pieśni świadczyć może chociażby fakt, że była ona śpiewana przez polskich rycerzy przed legendarną bitwą pod Grunwaldem, jako utwór, który miał zmotywować rycerstwo do ofiarnej walki i dać mu przewagę nad siłami wroga. W samym tekście widzimy doskonale, z jak wielką pokorą człowiek odnosił się do spraw boskich i jak bardzo uzależniał od wiary nie tylko życie doczesne, lecz także wieczne. Podmiot liryczny zwraca się bowiem do Chrystusa za pośrednictwem Maryi i Jana Chrzciciela, by obdarzył go niezbędnymi w życiu łaskami i pozwolił spełniać wszystkie człowiecze zamiary.
Kolejnym przykładem może być Legenda o świętym Aleksym. Opowiada ona historię człowieka, który będąc synem rzymskiego senatora i opływając w bogactwa, po ślubie z córką dworu cesarskiego, decyduje się porzucić życie w luksusie i wybiera drogę wędrownego żebraka po to, by swoim życiem oddać hołd Bogu i służyć mu. Przekonanie o istnieniu Boga i o jego realnym wpływie na istnienie człowieka, popchnęło Aleksego do zmiany swojego patrzenia na świat o sto osiemdziesiąt stopni. Jego biografia zaś stała się opowieścią kanoniczną dla ludzi średniowiecza – pokazywała bowiem, niełatwą i usianą niedogodnościami i wyrzeczeniami, drogę, dzięki której można zaskarbić sobie zbawienie i świętość.
Innego rodzaju, ale równie silny wpływ na społeczność średniowieczną, miały opowieści rycerskie, m.in. najpopularniejsza z nich, czyli Pieśń o Rolandzie, szlachetnym rycerzu, który stał się ikoną i wzorem do naśladowania dla wielu pokoleń ludzi decydujących się służyć ojczyźnie i Bogu mieczem. Roland bowiem przede wszystkim był chrześcijaninem, co dobrze widać w scenie jego śmierci. Ranny i wyczerpany rycerz znajduje w sobie tyle siły, by z własnego odejścia uczynić wymowny akt zawierzenia Bogu: udaje się na wzgórze, jako miejsce znajdujące się bliżej Nieba, gdzie wyznaje swoje grzechy i przejawia żal za nie. Później poświęca cały swój rycerski żywot i wszystko, co udało mu się osiągnąć Bogu. Kiedy umiera, po jego ciało schodzą z Nieba archaniołowie Gabriel i Michał, co podkreśla rangę rycerza w oczach Boga.
Ludzie średniowiecza przekonani byli o zawieszeniu swojego życia między niebem a ziemią. Takie myślenie miało bezpośredni wpływ na kulturę ówczesnego życia, a także na sztukę, która z kolei przyczyniała się do formowania w społeczeństwach określonych postaw i światopoglądu skierowanego na myślenie o życiu w kategoriach zasłużenia na życie wieczne w Niebie.