Pinokio Carlo Collodiego to jeden z najpopularniejszych utworów literatury młodzieżowej i dziecięcej. To lektura, z której możemy się bardzo dużo nauczyć niezależnie od tego, w jakim wieku jesteśmy, czytając ją. Warto zagłębić się w motywy zawarte w tym dziele, by jego odbiór mógł być jak najpełniejszy, ponieważ kryje się w nim mnóstwo nawiązań, które można skojarzyć z innymi dziełami literatury europejskiej i światowej w ogóle.
Spis treści
Motyw rodzicielstwa
Dżepetto, stwórca głównego bohatera powieści, bardzo niespodziewanie zostaje ojcem w podeszłym wieku. Co prawda nie jest to ojcostwo biologiczne, lecz wobec drewnianego pajacyka zachowuje się jak rzeczywisty, odpowiedzialny ojciec. Wcześniej był nieco zgryźliwym i zgorzkniałym starcem, jednak znalezienie się w nowej,dość nietuzinkowej życiowej roli, przyczynia się do jego wewnętrznej zmiany. Dżepetto staje się zaradny, powściągliwy, zdolny do poświęceń, przede wszystkim zaczyna panować nad własną impulsywnością i nerwowością.
Motyw dojrzewania
Pinokio, w momencie, gdy ożywa, jest niezapisaną kartką, jak każde dziecko, które dopiero przychodzi na świat. Jednak jego sytuacja jest diametralnie inna. On jest inny i jeszcze bardziej nie potrafi się odnaleźć w świecie, niż miało to miejsce w przypadku jego „ludzkich” rówieśników. Nie radzi sobie z tym i reaguje negatywnie. Z początku jest opryskliwy, niewdzięczny, niegrzeczny i złośliwy, co zresztą wielokrotnie mści się na nim i na jego najbliższym środowisku. Dopiero w miarę nabierania doświadczenia, Pinokio dojrzewa, co musi dziać się i tak w przyspieszonym tempie, i zaczyna rozumieć, co mieli na myśli wszyscy ci, którzy próbowali go wychowywać.
Motyw podróży
Życie Pinokia staje się podróżą, ponieważ w pewnym momencie w sposób fizyczny opuszcza on swój dom i przeżywa mnóstwo przygód, m.in. trafia do Teatru Marionetek, spotyka leśnych rzezimieszków, ratuje go dobra Wróżka oraz zostaje zamieniony w osła, itp. Jednak pajacyk odbywa również podróż wewnętrzną, w trakcie której dojrzewa i zmienia swoje nastawienie do świata z pysznego, nieodpowiedzialnego i egoistycznego młodzieniaszka, w kogoś dużo dogłębniej rozumiejącego życie, świat i wszystkie istoty żyjące wokół siebie. TO bardzo popularny motyw, w którym podróż dosłowna jest pretekstem do odbycia przez bohatera podróży metafizycznej, duchowej, dogłębnej.
Motyw pracy
Nie sposób nie zauważyć jak ważnym elementem życia bohaterów i świata przedstawionego jest zjawisko pracy. Dżepetto pracował ciężko przez całe życie, a jednak nie dorobił się majątku i nadal musiał pracować mimo podeszłego wieku i zmęczenia. Pinokio nie był zainteresowany pracą. Uważał, że wszystko mu się należy po prostu, a on sam woli poświęcać czas na rozrywki. Był strasznie nieodpowiedzialny i krótkowzroczny. Z czasem jednak widzi, że życie jego nie może dłużej wyglądać w taki sposób i zabiera się do pracy przy wyplataniu koszyków wiklinowych, czym chce rozwinąć siebie, ale także wspomóc starego i schorowanego Dżepetta.