Wesele Stanisława Wyspiańskiego znane jest jako jeden z najznakomitszych przykładów symbolizmu w literaturze polskiej. Dzieło to przepełnione jest postaciami, przedmiotami lub sytuacjami, które oprócz dosłownego, mają jeszcze inne znaczenie, które ma oddziaływać na odbiorcę. Dzięki takiemu zabiegowi możemy zyskać dużo szerszą i bogatszą perspektywę interpretacyjną.
Najsłynniejszym symbolem z Wesela jest chyba złoty róg. To przedmiot, który Wernyhora, legendarny ukraiński wróż i mędrzec, ofiarowuje Gospodarzowi, jako symbol idei rozpoczęcia powstania. Artefakt ten stał się jednak również symbolem zaprzepaszczonej szansy, ponieważ powierzony młodemu Jaśkowi został zgubiony w polu, którym chłopak podążał, by zbudzić chłopów do walki. Schylił się wówczas po swoją czapkę z pawim piórem, która również stanowi ważny symbol, symbol fałszywego, niepotrzebnego zbytku, który stanowił przejaw pychy i snobizmu. Biedni chłopi chwytali się każdej okazji, by być postrzegani jako nieco zamożniejsi – Jasiek robił to za pomocą rzeczonej czapki, która okazała się ważniejsza od złotego rogu.
Jeszcze innym symbolicznym przedmiotem jest złoty kaduceusz, który zostaje ofiarowany przez Stańczyka Dziennikarzowi. Legendarny błazen-filozof chce w ten sposób ironicznie spuentować egzaltowaną troskę Dziennikarza o dobro ojczyzny, za którą jednak nie szły żadne czyny. Buława stanowi więc symbol bezruchu w społeczeństwie polski. Te i wiele innych symboli, które Wyspiański zawarł w swoim dziele, pozwalają odbiorcy zrozumieć dzieło nie tylko na poziomie intelektualnym, jak najczęściej bywa z literaturą, lecz także emocjonalnym, a wręcz duchowym. To istotne przypadku literatury zaangażowanej, która w momencie powstania miała istotnie wpływać na postawy Polaków.
Symbole pojawiały się również u innych twórców, na przykład w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza. Wiać to dobrze na początku dzieła, w scenie, w której Tadeusz Soplica po paru latach wraca do rodzinnego dworu, wchodzi do domu i przypomina sobie jego elementy, z których każdy ma wielkie znaczenie. W domu bowiem widzą obrazy przedstawiające bohaterów narodowych, na przykład Tadeusza Kościuszkę. Pod sufitem wisi broń, a także trofea myśliwskie. Najważniejszym jednak symbolem jest zegar, z wbudowanym mechanizmem, który wygrywa Mazurek Dąbrowskiego.
Wszystkie te symboliczne przedmioty mają uświadomić czytelnikowi, że oto główny bohater poematu znalazł się w kolebce polskości, w typowym polskim dworku, który hołduje tradycji patriotycznej oraz szlacheckiemu stylowi życia. Całe Soplicowo jest przedstawione jako idylliczna kraina, za którą tęsknił autor przebywający na emigracji, a którą pamiętał z lat młodzieńczych. Wszystkie te elementy i symbole zostają później rozwinięte w treści poematu, jednak najbardziej znamienna jest właśnie scena pierwszego zetknięcia się z nimi Tadeusza. Każdy przedmiot bowiem mówi o charakterze nie tylko dworku, lecz także zamieszkującej go rodziny, z której wywodzi się główny bohater.
Symboliczne przedmioty w dziełach literackich potrafią bardzo dobrze rozbudować pole interpretacyjne danego utworu. Dzięki ich pomocy można niekiedy powiedzieć bardzo wiele rzeczy, nie używając przy tym słów, a jedynie pokazując odbiorcy poszczególne przedmioty. Dlatego też symbolizm był tak popularny w przeszłości, a jest stosowany do dziś.