Tadeusz Soplica – charakterystyka

Autor: Grzegorz Paczkowski

Tadeusz Soplica to tytułowy bohater najważniejszego polskiego poematu i epopei narodowej, a jednocześnie jednego z najważniejszych i najbardziej znanych dzieł literatury polskiej – Pana Tadeusza Adama Mickiewicza. Jest to postać bardzo ciekawa, w której elementy romantyczne łączą się z nieco bardziej nowoczesnym myśleniem o patriotyzmie. Poznajmy Tadeusza!

Charakterystyka Tadeusza Soplicy

W momencie rozgrywania się akcji epopei, Tadeusz Soplica jest młodzieńcem, który dopiero co przekroczył dwudziesty rok życia. Wiemy, że na co dzień przebywa on w mieście (prawdopodobnie w Wilnie), gdzie pobiera niezbędne nauki, choć nie jest tajemnicą, że rodzina pragnie dla niego kariery wojskowej. Do takiej drogi predestynowało go również imię, nadane mu na cześć genialnego polskiego dowódcy – Tadeusza Kościuszki. Młody Tadeusz jest bardzo przystojny i dobrze zbudowany, co zresztą jest cechą wszystkich Sopliców. Jest synem Jacka Soplicy, lecz jest przekonany, że jego ojciec nie żyje. Nie ma pojęcia, że zmienił on tożsamość i że w tym momencie przebywa w okolicy Soplicowa, ukrywając swoje prawdziwe nazwisko pod mnisim kapturem i mianem księdza Robaka. Całe zresztą życie znajdował się pod opieką swojego stryja – Sędziego Soplicy, który jest głównym gospodarzem całego Soplicowa. 

Kiedy Tadeusz powraca do Soplicowa, jest młodzieńcem, który odebrał solidne wykształcenie i posiada wszelkie przygotowanie, by rozpocząć szkolenie wojskowe. W dodatku dzięki opiece wileńskiego księdza, jest człowiekiem cnotliwym i dość powściągliwym, jednak mało obytym, mało doświadczonym w kontaktach międzyludzkich, a zwłaszcza w kontaktach z kobietami. Skutkuje to serią mniej lub bardziej zabawnych wpadek, z których najpoważniejszą jest romans z dużo starszą od siebie Telimeną – daleką krewną Sopliców, damą przebywającą w Soplicowie, która z racji wieku ma bogate doświadczenie damsko-męskie, a na dodatek po raz kolejny szuka męża, by nie zostać bez opieki na starość. Tadeusz wdaje się z nią w krótki romans, ponieważ zadurza się w starszej kobiecie myląc ją z Zosią, nomen omen podopieczną Telimeny. Kiedy jednak omyłka wychodzi na jaw – zrywa związek. 

Tadeusz jest bardzo sprawny po względem fizycznym. Tak jak jego ojciec – Jacek Soplica – świetnie strzela, sprawdza się na polowaniach. Ma również dobre maniery i całkiem rzetelny ogląd świata. Orientuje się w polityce i historii, chociaż w treści epopei wyraźnie podkreślone zostaje to, że Soplicowie dużo większą estymą darzyli kunszty wojskowe niż naukowe czy akademickie. Tadeusz sprawdza się również jako żołnierz podczas zajazdu. Najpierw dzielnie broni kobiet, a kiedy dochodzi do najazdu Moskali, walczy ramię w ramię ze starszymi. Po tych zajściach zmuszony jest do emigracji, by uniknąć represji ze strony carskiego zaborcy.

Sędzie pragnie przyspieszyć jego zaręczyny z Zosią, lecz młodzieniec wykazuje się wówczas rozsądkiem i wyrozumiałością. Mówi, że nie może zaręczyć się z dziewczyną w danym momencie, ponieważ nie wie, ile będzie zmuszony pozostać na emigracji, a Zosia jest bardzo młoda i w tym czasie może spodobać jej się ktoś inny. Nie chce również przymuszać jej do małżeństwa, woli poczekać, aż zapała ona do niego prawdziwym uczuciem. Decyzja taka okazuje się słuszna, ponieważ jeszcze na kartach Pana Tadeusza widzimy jak po powrocie Tadeusza (już jako oficera polskiego wojska), młodzi zakochują się w sobie i zaręczają się. Tadeusz dojrzewa i staje się pełnoprawnym gospodarzem Soplicowa. Wraz z Zosią decydują o uwłaszczeniu chłopów, czyli o oddaniu im na własność ziemi, którą do tej pory uprawiali nic z tego nie mając. Jest to symboliczne ukazanie faktu, że Tadeusz jest człowiekiem patrzącym w przyszłość i myślącym o przyszłym dobru narodu i państwa, na którego niepodległość wciąż wszyscy czekali, człowiekiem przychylnym reformom.

Tadeusz Soplica jest postacią budzącą zdecydowanie pozytywne uczucia u czytelników. Jest człowiekiem młodym, który pomimo solidnego wychowania i wykształcenia oraz warunków środowiskowych, nadal nie do końca jest w stanie poradzić sobie w gronie starszych, bardziej doświadczonych od siebie i lepiej znających życie ludzi. Tak jest na początku epopei. Później jednak, w miarę dziejących się na naszych oczach wydarzeń, młodzieniec ów dorośleje, dojrzewa. Staje się człowiekiem świadomym i odpowiedzialnym. Zaczyna wprowadzać wyuczoną wcześniej wiedzę w życiową praktykę. Staje się równowartościowym partnerem do rozmowy dla swoich dotychczasowych opiekunów. Tadeusz dojrzewa również pod względem stosunków damsko-męskich. Romans z Telimeną i rozczarowanie kobietą, która chciała go uwieść w podstępny sposób sprawił, że chłopak myślał nawet o samobójstwie. Zdołał jednak pozbierać się z tego stanu i koniec końców, wybrał Zosię, zachowując się jednak wobec niej bardzo taktownie, ponieważ nie chciał, by było to małżeństwo wyłącznie z rozsądku, lecz przede wszystkim z miłości. Na oczach czytelnika, Tadeusz z młodego, rozwichrzonego chłopaka, staje się dojrzałym mężczyzną i odpowiedzialnym człowiekiem. 

Dodaj komentarz