W literaturze polskiej bardzo dużo miejsca poświęcono już kwestiom narodu, ojczyzny, patriotyzmu. Nic dziwnego – niełatwa historia naszego kraju bardzo często oddziaływała twórczo na literatów, którzy na kartach swoich dzieł próbowali znaleźć odpowiedź na najbardziej nurtujące ich pytania w tym temacie. Pojawiły się więc w literaturze pewne symbole, przy których pomocą autorzy chcieli uzyskiwać określone wrażenie na odbiorcy, a także w niedosłowny sposób dawać mu do zrozumienia o pewnych stanach, sytuacjach czy nastrojach. Mistrzem polskiego symbolizmu (również narodowego) jest modernistyczny dramaturg, malarz i poeta – Stanisław Wyspiański.
Stanisław Wyspiański w Weselu – swoim najwybitniejszym dramacie, bardzo wiele miejsca poświęcił symbolom narodowym. Akcja dramatu dzieje się w wiejskiej chacie w czasie wesela, lecz w pewnym momencie zjawiają się na uroczystości również postaci fantastyczne, które komunikują się z wybranymi przez siebie gośćmi, by spróbować uświadomić im nieprawidłowość ich postępowania społecznego i narodowego. Stańczyk rozmawia z Dziennikarzem i na dowód jego błędnej postawy zawodowej, który dodatkowo usypia naród zamiast pobudzać go do walki, wręcza mu kaduceusz – symbol hipokryzji oraz fałszywej troski o losy ojczyzny. Z kolei Rycerz objawia się Poecie, który zagląda pod przyłbicę. Ziejące tam pustka ma symbolizować jałowość deklarowanego przez Poetę entuzjazmu do walki. Wernyhora, legendarny bard białoruski i jasnowidz,przekazuje Gospodarzowi Złoty Róg. Ma to być znak, na którego widok wszyscy chłopi będą wiedzieli, że nadszedł czas wybuchu powstania przeciwko zaborcy. Złoty Róg zostaje jednak zgubiony przez Jaśka, który upuszcza go gdy schyla się po czapkę z pawim piórem – symbol chłopskich kompleksów majątkowych, dla których mieszkańcy wsi potrafią poświęcić nawet dobro ojczyzny.
Symbolika narodowa obecna była również bardzo mocno w dziełach twórców epoki romantyzmu, choćby w polskiej epopei narodowej, pt. Pan Tadeusz autorstwa Adama Mickiewicza. Pod tym względem zwraca uwagę jedna z pierwszych scen poematu, kiedy tytułowy bohater, Tadeusz Soplica, po paru latach nauki w wielkim mieście przyjeżdża do rodzinnego dworku na wsi. Jego oczami czytelnik dowiaduje się, jakiego rodzaju jest to miejsce. Na ścianach wiszą portrety przodków oraz obrazy przedstawiające kluczowe momenty z historii Rzeczypospolitej Polskiej. Są tam obecne również łowieckie trofea, co świadczy o przywiązaniu mieszkańców dworku do szlacheckich tradycji. Na ścianach obecna jest bron biała, przeważnie pamiątkowa.