Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Dyskutując dzisiaj o Weselu Stanisława Wyspiańskiego, najczęściej mówi się o nieprawdopodobnym oddziaływaniu społecznym, jakie osiągnął ów dramat. Ta właściwość dzieła wydaje się wręcz przesłaniać inne jego cechy, które nie są przecież mniej ważne, jeśli mówimy o dziele sztuki. Dużo rzadziej mówi się o czysto artystycznych zaletach Wesela, a przecież to właśnie te zalety w dużej mierze decydują o tym, czy dzieło przechodzi do historii sztuki.
Stanisław Wyspiański w Weselu dokonał bolesnej, bo dotykającej sedna polskich problemów, analizy społeczeństwa przełomu XIX i XX wieku. Zebrał pulę narodowych mitów, które zamiast dawać nadzieję i motywować do działania, mamiły i stopowały chęć podjęcia walki.
Zbigniew Herbert urodził się 29 października 1924 we Lwowie. Uczył się w VIII Państwowym Gimnazjum im. Króla Kazimierza Wielkiego, po rozpoczęciu okupacji niemieckiej nie opuścił miasta, a nawet zdecydował się uczęszczać na tajne komplety. Od 1943 roku należał do Armii Krajowej.
Wesele Stanisława Wyspiańskiego zawdzięcza swoją sławę oraz miejsce w kanonie literatury polskiej nie tylko wysokim walorom artystycznym samego tekstu, ale też temu, że autor zawarł w swoim dziele bardzo dokładną panoramę społeczeństwa polskiego w czasach jemu współczesnych. Nie wyłania się z niej jednak optymistyczny obraz, co musiało być bolesne, zwłaszcza dla podobnych Wyspiańskiemu ludzi, którzy szczerze kochali ojczyznę i gorąco pragnęli jej wyzwolenia spod jarzma zaborców.
Wiersz Zbigniewa Herberta „Dałem słowo” pochodzi z tomiku „Epilog burzy” wydanego w 1998 roku.Tematem utworu jest słowo. Znaczenie i waga słowa, jego moc sprawcza. Słowo jako obietnica. Tytuł wiersza sugeruje, że utwór jest refleksją nad dawaniem i dotrzymywaniem słowa.
Wiersz „Wątpliwości” Adama Asnyka jest utworem o poszukiwaniu sensu życia. O odwiecznych pytaniach, na które czasem nie trzeba szukać teoretycznych odpowiedzi. Wystarczy żyć i… kochać.
Wesele Stanisława Wyspiańskiego to bardzo gorzka refleksja autora nad kondycją duchową Polaków pod koniec okresu zaborów. Zarówno chłopi, jak i inteligenci, pogrążeni są w stagnacji i marazmie. Obie grupy potrzebują się nawzajem, ale większą wagę przywiązują do zadawnionych konfliktów niż do wizji wspólnej walki o niepodległość ojczyzny.
Jednym z głównych wątków najsłynniejszego polskiego dramatu modernistycznego – Wesela – jest konfrontacja dwóch odseparowanych od siebie do niedawna grup społecznych: chłopstwa i dawnej szlachty, dziś nazywanej inteligencją.
Wiersz „Słyszę czas” Kazimierza Wierzyńskiego pochodzi z ostatniego tomiku poety Skamandra „Sen mara”, wydanego w 1969 roku. Utwór należy do liryki refleksyjno – filozoficznej. Tematem wiersza jest przemijanie, ulotność życia człowieka ukazana w opozycji do wieczności.
Wesele należy do absolutnej klasyki literatury polskiej, co oznacza, że przez filologów utwór ten został przebadany pod każdym możliwym kątem. Stąd też wynika cała mnogość optyk, poprzez które dramat Wyspiańskiego może być czytany i interpretowany. W dyskusjach na ten temat padają m.in. określenia „dramat symboliczny” czy „dramat neoromantyczny”. Warto jednak przede wszystkim zwrócić uwagę na fakty, które przemawiają za rozpatrywaniem Wesela jako dramatu narodowego.
Życie i twórczość Stanisława Wyspiańskiego przypadły na epokę, historycznoliteracką, którą dziś najczęściej zwykliśmy nazywać Młodą Polską lub modernizmem. W wielu opracowaniach funkcjonuje z równym powodzeniem nazwa „neoromantyzm”, która zwraca uwagę na inną cechę twórczości modernistów – zakorzenienie w twórczości romantycznej i czerpanie z niej inspiracji i pewnych wzorców twórczych.
Wiersz „Ex libris” Wiktora Gomulickiego to utwór o szacunku dla przeszłości, dla starych ksiąg, odsłaniających przed czytelnikiem życie przodków, ich myśli i czyny.