Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Omawiany wiersz Juliana Tuwima pt. „Śmierć” pochodzi ze zbioru „Czyhanie na Boga” wydanego w 1920 roku. Utwór opisuje nieszczęśliwą miłość dwóch szalenie zakochanych w sobie osób. Silne uczucie kończy siła, na którą żadne z nich nie ma wpływu — jest nią tytułowa śmierć.
Alegoriami jesteśmy obficie karmieni od dzieciństwa. Pojawiają się one już w bajkach, którymi rodzice starają się nas usypiać każdego wieczoru, ale za pomocą których mają również nadzieję przekazać nam jakąś życiową mądrość.
Utwór „Pieśń” Tadeusza Borowskiego ukazuje absurd wojny i smutny los walczących w niej żołnierzy. To przygnębiająca refleksja na temat Pokolenia Kolumbów i ich rówieśników, czyli osób, które w dorosłość wchodziły w czasie II wojny światowej. Wiersz pochodzi tomu poetyckiego „Gdziekolwiek ziemia… ” wydanego w konspiracji w roku 1942.
Analiza czy interpretacja porównawcza to zabieg służący najczęściej antropologom kultury do szukania zbieżności (lub rozbieżności o specyficznym znaczeniu) w dziełach pochodzących z różnych dziedzin kultury, np. książki z jej ekranizacją filmową, obrazu z jego literacką ekfrazą, itp. Jako ćwiczenie przygotowawcze do pisania takich prac, stosuje się interpretacje porównawcze dwóch dzieł tego samego gatunku, połączonych np. tematyką lub budową. Na pozór napisanie takiej analizy wydaje się rzeczą skomplikowaną, ale kiedy zapamięta się kilka elementów, na które trzeba zwrócić uwagę, nie jest to wcale trudne.
Odprawa posłów greckich to dramat autorstwa Jana Kochanowskiego, ojca poezji polskiej. Jest to pierwsze tego typu dzieło w nowożytnej literaturze narodowej – Kochanowski, na równi z innymi wybitnymi twórcami epoki renesansu, zapatrzony był w dziedzictwo kultury antycznej i czerpał z niego pełnymi garściami. Oprócz tłumaczeń klasyków i utworów stylizowanych, z czasem zaczęto tworzyć utwory autorskie, choć wciąż kreatywnie wykorzystujące wzorce zaczerpnięte ze starożytności. Takim właśnie dziełem jest Odprawa posłów greckich, od której zaczyna się tak naprawdę historia polskiej dramaturgii.
Chłopak namawiający dziewczynę na wspólne wyjście do kina, polityk na wiecu partyjnym zachęcający publiczność do oddania na niego głosu, pani z reklamy w telewizji, która zachęca cię do picia wody konkretnego producenta. Co łączy tych, z pozoru przypadkowo dobranych, ludzi? Wszyscy chcą osiągnąć swój cel i wszyscy używają do tego języka. Ściślej rzecz ujmując – jego funkcji impresywnej.
“Do galerników” to wiersz barokowego poety Jana Andrzeja Morsztyna, który w zaskakujący sposób opowiada o miłości. Poeta przyrównał los zakochanych do życia niewolników służących na statkach. Utwór pochodzi z tomu poetyckiego “Lutnia”.
Poezja to specyficzna dziedzina literatury, która opiera się na subiektywnym widzeniu świata przez autora. Skupia się nie na rzeczach i zjawiskach materialnych, ale na odczuciach, uczuciach, emocjach, stanach, a więc kwestiach bardzo indywidualnych. Dlatego też czasami trudno jest nam zrozumieć, co autor chciał zawrzeć w swoim utworze, co jest dużym problemem zwłaszcza dla uczniów interpretujących poezję w pracach pisemnych na ocenę. Spróbujmy więc zebrać i uporządkować wszystkie wskazówki i wytyczne, które mogą okazać się przydatne w interpretacji wiersza.
Wszystko, co zdarza się w życiu, spotyka się z mniej lub bardziej emocjonalną reakcją z naszej strony. Rzeczy, które dobrze znamy lub czynności, które wykonujemy na co dzień, raczej nie wzbudzają w nas większych emocji. Sytuacja zmienia się, gdy dzieje się coś niespodziewanego, w pozytywny lub negatywny sposób. Aby móc to dobrze wyrazić, potrzebujemy specjalnego narzędzia językowego. Tym narzędziem jest właśnie funkcja ekspresywna języka.
Jakoś tak już jest, że nie zaczynamy rozmowy od razu od meritum i nie ucinamy jej razem z kropką kończącą zdanie, którym nasza sprawa została załatwiona. Mamy do dyspozycji wiele zwrotów, które służą nam do płynnego wejścia z kimś w interakcję oraz do płynnego z niej wyjścia. Już chyba każdemu znane jest sformułowanie „small-talk” oznaczające krótką, niezobowiązującą rozmowę na błahy temat, której jedynym zadaniem jest podtrzymanie kontaktu z drugą osobą, kiedy np. niezręcznie jest milczeć przebywając ze sobą. Tego rodzaju zabiegi zaliczane są do tzw. funkcji fatycznej naszego języka.
Tadeusz Boy-Żeleński to bez wątpienia z najważniejszych a zarazem najbardziej fascynujących postaci polskiej kultury XX stulecia. Kojarzony przede wszystkim z tłumaczeniami literatury francuskiej, Boy ponadto był jednak również znakomitym publicystą, poetą, felietonistą oraz satyrykiem. Rolą jaką odegrał Boy-Żeleński w polskiej kulturze jest naprawę trudna do przecenienia. Nie sposób wyobrazić sobie zasobu rodzimej literatury bez licznych i świetnych przekładów Boya. Również w swojej publicystyce dał Boy początek nurtowi myślenia krytycznego, zarówno w stosunku do konserwatywnych szablonów, jak i roli Kościoła Katolickiego w funkcjonowaniu społeczeństwa.
1. Antenor wygłasza mowę, w której opowiada o niegodziwym postępku Aleksandra i potępia jego zachowania: uprowadzenie Heleny oraz próbę przekupstwa sędziów w swojej sprawie.