Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Psalm 47 Jana Kochanowskiego to jeden z tłumaczonych przez niego utworów. Jego przekład „Księgi Psalmów” jest jednym z najpiękniejszych zabytków języka polskiego. Jest to pieśń pochwalna, z charakterystyczną dla poety bogatą w odniesienia biblijne i środki stylistyczne warstwą liryczną i klasycystyczną, regularną budową.
Fortepian Szopena to utwór autorstwa polskiego poety okresu romantyzmu, Cypriana Kamila Norwida, wydany w roku 1865. Dzieło odnosi się do historycznego wydarzenia, kiedy to Rosjanie, w zemście za próbę zamachu przeprowadzoną przez uczestników powstania styczniowego, zniszczyli fortepian, na którym grywał słynny kompozytor i pianista. Sytuacja ta oburzyła wielu Polaków oraz samego autora, który miał okazję osobiście poznać mistrza.
Wierszem „Do obywatela Johna Brown” Cyprian Kamil Norwid włączył się w ogólnoświatowe poparcie dla Johna Browna, przybliżając postać Amerykanina polskiej emigracji. Poeta wykorzystał do tego motyw listu poetyckiego.
Cyprian Kamil Norwid to jeden z najsłynniejszych poetów polskiego romantyzmu (przez niektórych znawców literatury zaliczany już do okresu klasycyzmu), choć jego twórczość zdobyła uznanie dopiero po śmierci artysty. Norwid jest autorem wiersza Bema pamięci żałobny rapsod, poświęconego zmarłemu generałowi, Józefowi Bemowi, bohaterowi powstania listopadowego oraz Wiosny Ludów.
Oda rzymskiego poety Horacego stanowi syntezę filozofii antycznych – stoicyzmu i epikureizmu. Obfituje ona w sentencje, pouczenia, które są uniwersalne również dla współczesnych odbiorców. Pieśń jest refleksyjna, inwokacyjna. Stanowi ważny przykład filozofii klasycznej, ale i całej sztuki antyku rzymskiego.
Wiersz pt. „Gdybym był młodszy” Adam Asnyk napisał latem 1868 roku. Utwór ten ukazuje uczucia nieszczęśliwie zakochanego mężczyzny, któremu bardzo podoba się młodsza dziewczyna. Muzykę do wiersza Adama Asnyka napisał Jan Karol Gall.
Wiersz „Z głową na karabinie” Krzysztofa Kamila Baczyńskiego opowiada o trudach i przeżyciach okupacji drugiej wojny światowej. Powstał 4 grudnia 1941 roku, więc w środku wojny. Sam autor znany jest jako poeta powstańczy. Ukazuje tragedię człowieka, który nie widzi szans na wyzwolenie, choć do niego tęskni.
Utwór Młodość autorstwa Krzysztofa Kamila Baczyńskiego został napisany w marcu 1942 roku. Autor należał do pokolenia Kolumbów, czyli pisarzy urodzonych około 1920 roku, którzy przez wybuch II Wojny Światowej musieli swoje życie poświęcić obronie ojczyzny, tym samym pozbawiając się najlepszych lat młodości.
Wiersz Zuzanny Ginczanki nie ma tytułu, dlatego nazwany jest swoimi pierwszymi słowami „Non omnis moriar – moje dumne włości”. Wiersz powstał w 1942 roku, kiedy to młoda Zuzanna Ginczanka została wydana w ręce niemieckiej policji przez donos polskiej gospodyni domu, niejakiej Pani Chominowej. Utwór w ironiczny sposób ukazuje los Żydów podczas II Wojny Światowej.
Utwór „Colloquium niedzielne na ulicy” został wydany w roku 1920 w tomiku poetyckim Juliana Tuwima pod tytułem: ”Sokrates tańczący”. Jak sama jego nazwa wskazuje, przedstawia on dialog kobiety z flirtującym z nią mężczyzną. Pomimo tego, że w wierszu poznajemy wypowiedzi mężczyzny, to bez problemu jesteśmy w stanie sobie wyobrazić co odpowiedziała mu kobieta.
Bajka Żona Uparta powstała w 1940 roku jako efekt przełożenia i własnej humorystycznej interpretacji Mickiewicza bajki Jeana de La Fontaine’a.
Wiersz „Zostawcie nas” Tadeusza Różewicza stanowi apel swojego pokolenia. Poeta kolejny raz porusza tematykę wojny i doświadczeń z nią związanych. Inaczej niż w poprzednich utworach ze zbioru „Niepokój” (wydany w 1947) nie zawiera opisów naturalistycznych jak np. w wierszu „Ocalony”. Zawarty w tomiku „Poemat otwarty” (wydany w 1956 roku) jest prośbą do młodszych pokoleń.