Motyw theatrum mundi w literaturze – konteksty z różnych epok

Theatrum mundi oznacza tyle, „teatr życia” i sformułowanie to stanowi nazwę bardzo popularnego motywu w sztuce. Jeśli spojrzymy na ludzkie życie przez jego pryzmat, okazuje się, żę świat, w którym żyjemy jest jedynie sceną teatralną, a ludzie jedynie aktorami, którzy odgrywają narzucone im z góry role. Nie są więc jednostkami wolnymi, które mogą dokonywać własnych wyborów – ich decyzje determinowane są przez nieuchronne siły przeznaczenia, którym nie sposób się przeciwstawić.

Motyw vanitas w literaturze – konteksty z różnych epok

Słowo „vanitas” oznacza „marność” i zyskało popularność dzięki słynnej biblijnej maksymie, mówiącej „marność nad marnościami i wszystko marność”. Aforyzm ten, będący niejako ekstraktem starotestamentowej Księgi Koheleta funkcjonuje w języku potocznym do dziś, choć często jest już odłączany od swojego źródłowego pierwowzoru.

Motyw utopii w literaturze – konteksty z różnych epok

Utopia to w uproszczeniu stan idealny jakiegoś miejsca, państwa czy świata. Jest to wizja wyłącznie filozoficzna, ponieważ zawiera w sobie wiele abstrakcji, co czyni ją niemożliwą do wprowadzenia w realnym świecie. Jako konstrukt myślowy jednak może nam uświadomić wiele rzeczy, np. co jest dla nas istotne w miejscu, w którym żyjemy, albo, co chcielibyśmy w nim wprowadzić, a czego się pozbyć.

Motyw Żydów w literaturze – konteksty z różnych epok

Żydzi to naród, który na historię świata wpłynął i wpływa w znaczący sposób. To jego dotyczy jedna z najważniejszych ksiąg religijnych judaizmu i chrześcijaństwa. Żydzi przez wiele wieków żyli w rozproszeniu po całym globie, przez co zdołali wpłynąć na wiele rozmaitych obszarów i dziedzin życia ludzkości. Stali się również niestety obiektem nienawiści jednego z najgorszych totalitaryzmów współczesnego świata – nazizmu.

Motyw arkadii w literaturze – konteksty z różnych epok

Słowo „arkadia” w sztuce oznacza miejsce, przestrzeń, krainę idealną, gdzie nie istnieją troski, a wszystko jest tak, jak być powinno. Motywy arkadyjskie pojawiają się w sztuce od początku jej samej, co świadczy wyłącznie o tym, że człowiek od zawsze marzył o raju i krainie wiecznej szczęśliwości.

Motyw ambicji w literaturze – konteksty z różnych epok

Ambicja to – ujmując rzecz w dużym skrócie – to, ile posiadamy w sobie motywacji i determinacji do tego, by osiągać swoje cele, realizować plany, spełniać marzenia. O człowieku ambitnym mówimy wtedy, kiedy stale wyznacza sobie nowe cele, pragnie wciąż czegoś większego, lepszego, coraz wyżej zawiesza sobie przysłowiową poprzeczkę. Ambicja potrafi być również bardzo niebezpieczna.

Motyw exegi monumentum w literaturze – konteksty z różnych epok

Exegi monumentum to incipit Pieśni III słynnego poety antycznego, Horacego. W dosłownym tłumaczeniu oznacza to „Wybudowałem pomnik”. Chodzi tu jednak o całą frazę, która brzmi „Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu”. Horacy w swoim utworze pisał o własnej poezji, którą porównywał do pomnika. Miało to stanowić symboliczne wyznanie, w myśl którego poezja jest najtrwalszym zapewnieniem nieśmiertelności poecie.

Zasada trzech jedności – na czym polega? Źródła i definicja

zasada trzech jedności

Formy wyrazu artystycznego w dzisiejszych czasach zmieniają się z dnia na dzień. Niektóre dziedziny sztuki zupełnie nie przypominają już swoich pierwotnych form sprzed setek czy nawet tysięcy lat. W innych, co prawda modyfikowane, ale nadal obowiązują te same lub zbliżone reguły, albo sprzeciw wobec nich. Sprawdźmy czym jest i jak działa (działała) zasada trzech jedności w teatrze. 

Tragedia w literaturze – definicja, cechy, przykłady

tragedia

Tragedia jest jednym z najstarszych gatunków literackich, jakie znamy. Pierwsze dzieła tragiczne powstały już w VI wieku p.n.e., w starożytnej Grecji. Niecały wiek później nastała era trzech wielkich tragików greckich, których dzieła do dzisiaj stanowią absolutny kanon gatunku – Ajschylosa, Sofoklesa i Eurypidesa. Każdy z nich wniósł coś swojego w strukturę tragedii i to właśnie dzięki nim zaczęło rodzić się coś, co można nazwać teatrem, jaki znamy współcześnie. Przyjrzyjmy się więc temu gatunkowi z bliska, poznajmy jego historię, strukturę oraz to, jak jego forma ewoluowała na przestrzeni wieków. 

Groteska w literaturze – definicja, cechy, przykłady

groteska

Groteska to dosyć skomplikowane pojęcie z zakresu teorii sztuki. Warto jest jednak postarać się poznać jego znaczenie, gdyż, zwłaszcza w sztuce XX wieku, odgrywała znaczącą rolę. Współcześnie nadal jest elementem wykorzystywanym, m.in. w popkulturze. Czym wyróżnia się groteska, skąd się wzięła, gdzie występuje i dlaczego błędem jest potoczne nazywanie jej środkiem stylistycznym? Przekonajmy się!